Σύντομη περιγραφή του Κύκλου του Άνθρακα.
Ο κύκλος του άνθρακα στο φυσικό περιβάλλον φαίνεται στην εικόνα, η οποία προέρχεται από το σχολικό εγχειρίδιο της Βιολογίας Β΄ Λυκείου. Τα κόκκινα βέλη παριστάνουν τις κυτταρικές αναπνοές των παραγωγών (φυτών), των καταναλωτών (φυτοφάγων και σαρκοφάγων ζώων) και των αποικοδομητών (μικροβίων του εδάφους). Με τις αναπνοές αυτές απελευθερώνεται CO2 στην ατμόσφαιρα. Τα πράσινα βέλη δείχνουν την δέσμευση του CO2 από την ατμόσφαιρα από τους παραγωγούς με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης. Στον κύκλο του άνθρακα εώς τις αρχές του 19ου αιώνα υπήρχε η παρακάτω ισορροπία:
ρυθμός δέσμευσης CO2 λόγω φωτοσύνθεσης = ρυθμός απελευθέρωσης CO2 λόγω αναπνοών
αυτή η ισορροπία εξασφάλιζε ότι η συγκέντρωση του CO2 στην ατμόσφαιρα παρέμενε σταθερή. Σε προηγούμενο άρθρο εξηγήσαμε ότι το CO2 δεσμεύει μέρος της ανακλώμενης υπέρυθρης (θερμής) ακτινοβολίας που προέρχεται από την προσπίπτουσα ηλιακή ακτινοβολία και έτσι ζεσταίνεται η ατμόσφαιρα μέσα στην οποία ζούμε κι εμείς.
Παρέμβαση του ανθρώπου στον Κύκλο του Άνθρακα που οδήγησε στο Φαινόμενο του Θερμοκηπίου.
Στις αρχές του 19ου αιώνα ξεκίνησε η βιομηχανική επανάσταση που συνοδεύτηκε από την ενταντική καύση ορυκτών καυσίμων η οποία συνεχίζεται με έντονους ρυθμούς μέχρι τις μέρες μας. Από την καύση των ορυκτών καυσίμων (κάρβουνο, φυσικό αέριο, πετρέλαιο και παράγωγα του) παράγεται CO2 το οποίο απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα. Αυτά τα τελευταία 200 περίπου χρόνια παράλληλα με την καύση των ορυκτών καυσίμων συμβαίνει και μια συστηματική καταστροφή της χλωρίδας από τον τον άνθρωπο, σε πολλές περιοχές του πλανήτη (πυρκαγιές σε δασικέ περιοχές, υλοτόμηση για ξυλεία, εκχερσώσεις για δημιουργία οικοπέδων και καλλιεργήσιμων εκτάσεων κτλ). Δηλαδή ο άνθρωπος παρεμβαίνει στον κύκλο του άνθρακα με 2 τρόπους: αφενός απελευθερώνει CO2 καίγοντας ορυκτά καύσιμα, αφετέρου καταστρέφει τους παραγωγούς (φυτά) που είναι οι μοναδικοί οργανισμοί που μπορούν να δεσμεύσουν το CO2 με την φωτοσύνθεση. Σαν αποτέλεσμα των παραπάνω έχουμε τα τελευταία χρόνια μία σημαντική αύξηση της συγκέντρωσης του CO2 στην ατμόσφαιρα η οποία όπως έχουμε εξηγήσει προκαλεί μία όξυνση στο φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Η περιγραφή του κύκλου του άνθρακά και η ανθρώπινη παρέμβαση σε αυτόν περιγράφονται αναλυτικά στο σχολικό εγχειρίδιο της Βιολογίας της Β΄ Λυκείου
