Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ERDF) European Regional Development Fund

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) αποσκοπεί στην ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αυτό επιτυγχάνεται με τη διόρθωση των ανισορροπιών μεταξύ των περιφερειών, καθιστώντας δυνατές τις επενδύσεις σε μια πιο έξυπνη, πιο πράσινη, πιο συνδεδεμένη και πιο κοινωνική Ευρώπη που είναι πιο κοντά στους πολίτες της.

Οι χρηματοδοτήσεις του ΕΤΠΑ Προγράμματα μέσα κοινή ευθύνη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των εθνικών και περιφερειακών αρχών των κρατών μελών. Οι διοικήσεις των κρατών μελών επιλέγουν ποια έργα να χρηματοδοτεί και να αναλαμβάνει την ευθύνη για την καθημερινή διαχείριση.

Πηγή: European Commission 

Τι είναι το ERDF;

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ERDF) είναι ένα από τα βασικά διαρθρωτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δημιουργήθηκε το 1975 για να ενισχύσει την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή μεταξύ των περιφερειών της ΕΕ, μειώνοντας τις ανισότητες ανάπτυξης που υπάρχουν μεταξύ τους.

Το ERDF χρηματοδοτεί επενδύσεις που στοχεύουν:

• Στην υποστήριξη της οικονομικής ανάπτυξης

• Στη δημιουργία θέσεων εργασίας

• Στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας

• Στην ενίσχυση της καινοτομίας και της ψηφιακής μετάβασης

• Στη στήριξη της πράσινης και βιώσιμης ανάπτυξης

---

Βασικοί Στόχοι

Το ERDF χρηματοδοτεί δράσεις που εντάσσονται στους εξής κύριους στόχους:

• Έξυπνη Ευρώπη: Ενίσχυση της καινοτομίας, της ψηφιακής οικονομίας, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) και της ανάπτυξης δεξιοτήτων.

• Πράσινη Ευρώπη: Προώθηση της ενεργειακής αποδοτικότητας, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της κλιματικής προσαρμογής και της διαχείρισης κινδύνων.

• Συνδεδεμένη Ευρώπη: Ανάπτυξη βιώσιμων μεταφορών και ενίσχυση της ψηφιακής συνδεσιμότητας.

• Κοινωνική Ευρώπη: Βελτίωση της πρόσβασης στην απασχόληση, στην εκπαίδευση, στην κοινωνική ένταξη και στις υπηρεσίες υγείας.

• Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες: Υποστήριξη της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης και της τοπικής ανάπτυξης υπό την καθοδήγηση των τοπικών κοινοτήτων.

---

Επιλέξιμες Δαπάνες και Παρεμβάσεις

Το ERDF χρηματοδοτεί:

• Δημιουργία ή αναβάθμιση υποδομών (π.χ. βιομηχανικά πάρκα, υποδομές μεταφορών και ενέργειας)

• Στήριξη ερευνών και τεχνολογικής ανάπτυξης

• Προγράμματα για τη στήριξη επιχειρήσεων, ιδιαίτερα ΜΜΕ

• Επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και αποδοτική χρήση πόρων

• Προστασία του περιβάλλοντος και δράσεις για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή

• Αστικές αναπλάσεις και αναζωογόνηση υποβαθμισμένων περιοχών

• Ψηφιακές υποδομές και υπηρεσίες

---

Ποιες Περιφέρειες Υποστηρίζονται

Το ERDF δίνει προτεραιότητα σε:

• Λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες (χαμηλότερο από το 75% του μέσου ΑΕΠ της ΕΕ)

• Περιφέρειες σε μετάβαση (75% - 100% του μέσου ΑΕΠ)

• Περισσότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες (πάνω από 100% του μέσου ΑΕΠ), αλλά με χαμηλότερα ποσοστά συγχρηματοδότησης.

Υπάρχουν επιπλέον ειδικά κονδύλια για:

• Νησιωτικές, ορεινές και αραιοκατοικημένες περιοχές

• Διασυνοριακή, διακρατική και διαπεριφερειακή συνεργασία (μέσω προγραμμάτων INTERREG)

---

Πλαίσιο Προγραμματισμού 2021–2027

Στη νέα προγραμματική περίοδο 2021–2027:

• Το ERDF παραμένει κεντρικό εργαλείο για την επίτευξη των στόχων της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ.

• Τουλάχιστον το 30% των πόρων πρέπει να κατευθύνονται στην κλιματική δράση και την πράσινη ανάπτυξη.

• Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ψηφιακή μετάβαση και την έξυπνη εξειδίκευση των περιφερειών.

• Εφαρμόζονται πιο αυστηρές απαιτήσεις για τη σύνδεση των έργων με τα Εθνικά Σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αλλά και το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο.

---

Διαχείριση και Έλεγχος

• Το ERDF χρηματοδοτείται από την ΕΕ αλλά διαχειρίζεται σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο μέσω ειδικών Διαχειριστικών Αρχών (π.χ. Υπουργεία, Περιφέρειες).

• Τα κράτη μέλη σχεδιάζουν Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΕΠ), που εγκρίνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

• Υπάρχουν κανόνες για διαφάνεια, λογοδοσία και καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς.

---

Παραδείγματα Χρηματοδοτούμενων Δράσεων

• Ανάπτυξη ερευνητικών κέντρων και τεχνολογικών πάρκων

• Κατασκευή πράσινων κτιρίων και αναβάθμιση σχολείων και νοσοκομείων

• Βελτίωση προσβασιμότητας σε αγροτικές ή απομακρυσμένες περιοχές

• Στήριξη νεοφυών επιχειρήσεων και καινοτόμων ΜΜΕ

• Αποκατάσταση πολιτιστικών και φυσικών μνημείων

---

Σημασία για την Ελλάδα

Για την Ελλάδα, το ERDF είναι κομβικής σημασίας για:

• Τη στήριξη της περιφερειακής ανάπτυξης, ιδιαίτερα στα νησιά, στις ορεινές περιοχές και στις φτωχότερες περιφέρειες.

• Την αναβάθμιση υποδομών μεταφορών (λιμάνια, οδικοί άξονες, σιδηρόδρομοι).

• Την προώθηση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας.

• Την ψηφιακή και πράσινη μετάβαση της ελληνικής οικονομίας.

Τα χρήματα του ERDF διατίθενται στην Ελλάδα μέσω προγραμμάτων όπως:

• Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (π.χ. «Ανταγωνιστικότητα», «Υποδομές Μεταφορών»)

• Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ανά Περιφέρεια)

Εάν ενδιαφέρεστε για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες: