Η Δύναμη της Μαθητικής Φωνής. Ένας Junior Ambassador, χαρτογραφεί την Ευρώπη των Απορριμμάτων

Γεια σας! Είμαι ο Παναγιώτης, μαθητής της Α' Λυκείου και φέτος έχουμε την τιμή να συμμετέχουμε στο πρόγραμμα EPAS (European Parliament Ambassador School), το οποίο μας δίνει τη δυνατότητα να γίνουμε «πρεσβευτές» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο σχολείο μας. Ως Junior Ambassadors, έχουμε την ευκαιρία να μάθουμε πώς λειτουργεί η Ευρωπαϊκή Ένωση και να συμμετέχουμε σε δράσεις που μας ευαισθητοποιούν σε σημαντικά ζητήματα. Φέτος, αποφασίσαμε να εστιάσουμε σε ένα θέμα που μας αφορά όλους: το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή.

Η Έμπνευση πίσω από τον Χάρτη

Όταν η ομάδα μας ξεκίνησε να συζητάει πώς θα προσεγγίσουμε το θέμα, ένιωσα ότι ήθελα να κάνω κάτι πιο απτό, κάτι που θα έδειχνε με έναν διαφορετικό τρόπο το μέγεθος του προβλήματος. Έτσι, μου ήρθε η ιδέα να ζωγραφίσω έναν χάρτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά όχι έναν συνηθισμένο. Ήθελα να δείξω πόσα απορρίμματα παράγει κάθε κάτοικος ανά χώρα, μέσα σε ένα χρόνο.

Αυτό που με ώθησε σε αυτή την πρωτοβουλία ήταν η συνειδητοποίηση ότι, ενώ μιλάμε πολύ για την κλιματική αλλαγή, συχνά ξεχνάμε πόσο άμεσα συνδέεται με τις καθημερινές μας συνήθειες, όπως η παραγωγή απορριμμάτων. Ήθελα να «φωτίσω» αυτή την πτυχή και να την κάνω πιο ορατή, ειδικά στους συμμαθητές μου.

Η Έρευνα πίσω από το χάρτη μου

Η έρευνά μου ξεκίνησε ψάχνοντας στοιχεία για τα απορρίμματα ανά κάτοικο σε κάθε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Χρησιμοποίησα κυρίως την ιστοσελίδα της Eurostat, που είναι η στατιστική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να βρω τα πιο πρόσφατα και αξιόπιστα δεδομένα.

Στον χάρτη μου, χρησιμοποίησα διαφορετικά χρώματα και σύμβολα για να αναπαραστήσω τα κιλά απορριμμάτων ανά άτομο. Για παράδειγμα, χώρες με υψηλή παραγωγή απορριμμάτων είχαν πιο έντονα χρώματα, ενώ άλλες με χαμηλότερη είχαν πιο ανοιχτούς τόνους. Επίσης, πρόσθεσα μικρά εικονίδια για να τονίσω οπτικά τα δεδομένα.

Μια προσωπική αρχή, μια ομαδική συνέχεια: Όταν ο χάρτης που ζωγράφισα άνοιξε νέους δρόμους

Μετά τη δημιουργία του χάρτη, συζήτησα τα ευρήματά μου με την ομάδα των Junior Ambassadors της Α' Λυκείου. Η δουλειά μου αποτέλεσε την αφορμή για να εμβαθύνουμε στην έρευνα και να εξερευνήσουμε τις πολιτικές που ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη διαχείριση των απορριμμάτων και την κυκλική οικονομία.

Μάθαμε για το Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία (Circular Economy Action Plan), το οποίο έχει ως στόχο να κάνει τα προϊόντα πιο ανθεκτικά, να μειώσει την παραγωγή απορριμμάτων και να αυξήσει την ανακύκλωση. Επίσης, ανακαλύψαμε τους στόχους της ΕΕ για τα απορρίμματα, οι οποίοι προβλέπουν, για παράδειγμα, ότι μέχρι το 2030, το 60% των δημοτικών απορριμμάτων θα πρέπει να ανακυκλώνεται.

Είδαμε επίσης ότι η ΕΕ προωθεί τη μείωση της χρήσης πλαστικών μίας χρήσης και την αύξηση της επαναχρησιμοποίησης. Όλα αυτά μας έδειξαν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μένει μόνο στα λόγια, αλλά παίρνει συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος των απορριμμάτων και την προστασία του περιβάλλοντος.

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το πώς ένας χάρτης, που ξεκίνησε ως μια δική μου πρωτοβουλία, μας οδήγησε σε μια τόσο ουσιαστική έρευνα και σε μια καλύτερη κατανόηση των ευρωπαϊκών πολιτικών. Νιώθω ότι κάναμε ένα μικρό αλλά σημαντικό βήμα για να γίνουμε πιο συνειδητοί και υπεύθυνοι πολίτες!

Τελικά δεν ήταν απλώς ένας χάρτης...

Όταν ξεκίνησα να σχεδιάζω αυτόν τον χάρτη, το έκανα επειδή ήθελα να αποτυπώσω με έναν δικό μου τρόπο την πραγματικότητα των απορριμμάτων στην Ευρώπη. Δεν περίμενα όμως ότι μέσα από αυτή τη διαδικασία θα μάθαινα τόσα πολλά – όχι μόνο για τους αριθμούς και τα δεδομένα, αλλά και για τις πολιτικές, τις λύσεις και, κυρίως, την ανάγκη να αλλάξουμε.

Η συζήτηση με την ομάδα των Junior Ambassadors, η έρευνά μας για τις δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και η προσπάθεια να κατανοήσουμε τι σημαίνει «κυκλική οικονομία», με έκαναν να δω τα πράγματα αλλιώς.

Σήμερα νιώθω ότι ο χάρτης μου δεν είναι απλώς μια ζωγραφιά. Είναι ένα πρώτο βήμα — για εμένα, για την ομάδα μου, ίσως και για όσους τον δουν και σκεφτούν: Κι εγώ τι μπορώ να κάνω;

Ελπίζω πραγματικά να εμπνεύσει κι άλλους μαθητές να ψάξουν, να προβληματιστούν και – γιατί όχι – να αναλάβουν δράση. Γιατί τελικά, και μια μικρή ιδέα μπορεί να ανοίξει δρόμους.

Θέλεις να μάθεις περισσότερα;

Για όποιον θέλει να εμβαθύνει και να ενημερωθεί καλύτερα για τις δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το περιβάλλον, τα απορρίμματα και την κυκλική οικονομία, προτείνω να επισκεφτεί τις επίσημες ιστοσελίδες της ΕΕ που ανακαλύψαμε κατά τη διάρκεια της έρευνας μας.