Ελληνικά

Η ΖΩΗ ΣΕ ΑΛΛΟΥΣ ΤΟΠΟΥΣ

Τι θα μάθουμε σε αυτή την ενότητα:

  • Τις αιτιολογικές προτάσεις
  • Τους τοπικούς προσδιορισμούς
  • Χρόνοι του ρήματος
  • Πώς δίνουμε πληροφορίες για μια χώρα
  • Ποιος είναι ο ρόλος του ενεστώτα σε ένα κείμενο που πληροφορεί / περιγράφει
  • Με ποιον τρόπο προσπαθούμε να πείσουμε κάποιον ότι η άποψη μας είναι σωστή

Λεξιλόγιο σε αυτή την ενότητα:

  • Θεματικό λεξιλόγιοαυτόχθονες λαοί, εξερευνητές, ιθαγενής, ντόπιος, καταπατώ, εξοντώνω, πολιτισμός, πολιτισμένοι, πρωτόγονοι, πολιτισμική ταυτότητα, εγκαταλείπω, πληθυσμοί, κατοικίες, συνήθειες, έποικοι, άποικοι, ειρηνικά, οικογένεια, ήθη, λεηλατώ, απληστία, ανακαλύπτω, ερυθρόδερμος, πολύτιμη γη, συγκινώ, συναισθήματα, διαύγεια, αιτιολογική πρόταση, επιχειρηματολογία, αρχαιολογικό εύρημα, πρόσφυγες, διωγμένοι, δήμαρχος, καταυλισμός, ξεριζωμός, Μικρασιατικός Πόλεμος, καταστροφή, ουρανοξύστες, ιγκλού, σομπρέρο, σάμπα, κελεμπία

Σεφέρης

Καταλαβαίνω τις δύσκολες λέξεις του ποιήματος

  • Πεκίνο: η πρωτεύουσα της Κίνας.
  • η πασαβιόλα (ουσ.): μουσικό όργανο σε σχήμα μεγάλου βιολιού αλλά σε μεγαλύτερο μέγεθος παράγει βαθύ (μπάσο) ήχο.
  • Λιβύη: κράτος της βόρειας Αφρικής.
  • τσοι: τους· ιδιωματισμός, που συνήθως χρησιμοποιείται στην Κρήτη.
  • σκολαστικός, -ιά, -ό (επίθ.): που ασχολείται πάρα πολύ με τις λεπτομέρειες και όχι με την ουσία. Εδώ ο ποιητής παίζει ανάμεσα στη σημερινή και στις αρχαίες σημασίες της λέξης («που είναι μορφωμένος» ή «που κομπάζει για τη μόρφωσή του», «ο εγγράμματος ανόητος»).
  • το σινάπι (ουσ.): είδος φυτού, του οποίου ο σπόρος έχει φαρμακευτικές ιδιότητες από το σπόρο του γίνεται και η μουστάρδα.
  • ο μαχαραγιάς (ουσ.): Ινδός ηγεμόνας.
  • Γάγγης: ποταμός της Ινδίας, που θεωρείται ιερός.
  • Προύσα: πόλη της βορειοδυτικής Μ. Ασίας, στην περιοχή της αρχαίας Βιθυνίας, σε απόσταση 26 χμ. από την Προποντίδα· το ελληνικό στοιχείο ήταν έντονο σε αυτήν μέχρι το 1922.
  • ρούσος, -α, -ο (επίθ.): αυτός που έχει κοκκινωπά μαλλιά.
  • η βδέλλα (ουσ.): υδρόβιο σκουλήκι.
  • Κόγκο (ή Κογκό): χώρα της κεντρικής Αφρικής.
  • ο λόγκος (ουσ.): πυκνό δάσος με θάμνους.

Τα παραπάνω ποιήματα είναι λίμερικ (limerick). Τα λίμερικ (limerick) είναι ποιήματα σύντομα, σατιρικά ή απλώς κωμικά, "δίχως νόημα". Ξακουστά είναι εκείνα του Έντουαρντ Λιρ (Edward Lear), που το 1864 δημοσίευσε μια ποιητική συλλογή με λίμερικ, με τον τίτλο "The book of nonsense". Τον Λιρ τον μιμήθηκαν μεγάλοι συγγραφείς, όπως ο Σουίνμπερν, ο Τένυσον, ο Κίπλινγκ, αλλά μάλλον δεν μπόρεσαν να τον φτάσουν.

Ένα λίμερικ του Λιρ:

Υπήρχε ένας γέρος στο έλος
από τη φύση του ήταν ασήμαντος κι ανέμελος
καθισμένος σ' ένα πετραδάκι
τραγουδούσε δημοτικά σ' ένα βατραχάκι
αυτός ο διδακτικός γέρος στο έλος.

Στην Ελλάδα, πρώτος που αποπειράθηκε να γράψει λίμερικ είναι ο Γιώργος Σεφέρης. Μάλιστα, πήγε να αποδώσει τον όρο στα ελληνικά με τη λέξη "ληρολόγημα", συνδυάζοντας το όνομα του Λιρ με τη λέξη "λήρος", που σημαίνει τρελή κουβέντα, ασυνάρτητα λόγια. Το 1975 εξέδωσε μια συλλογή από λίμερικ, με τον τίτλο "Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά."

Ήτανε μια κοπέλα απ’ τη Σάμο…
Ήτανε μια κοπέλα απ’ τη Σάμο
που έχωσε το δεξί της στην άμμο
και με τ’ άλλο το χέρι
εκρατούσε ένα αστέρι
ετούτη η κοπέλα απ’ τη Σάμο
[Νότιος Αφρική, 1941]

Αφήστε μια απάντηση