Posted on May 8, 2020
ΔΥΟ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
Η νέα πρόταση είναι η ανάγνωση δύο αξιόλογων διηγημάτων από το βιβλίο των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Β τάξης Γυμνασίου. Πρόκειται, πιο συγκεκριμένα, για τα εξής διηγήματα: Α, Τσέχωφ, Ένας αριθμός (στην 6η ενότητα του βιβλίου που έχει τίτλο ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΖΩΗΣ)
Δ. Αξιώτη, Η Άννα του Κλήδονα, (στην ενότητα ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ). Ένα κοινό στοιχείο και των δύο διηγημάτων είναι ότι και στα δύο πρωταγωνιστεί μια γυναίκα.
Για αυτές τις γυναίκες και για άλλα θέματα που θίγονται στα διηγήματα θα συζητήσουμε, διατυπώνοντας σε σχόλια του blog τις ιδέες μας.
14 Comments on “ΔΥΟ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ”
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.
Πραγματικά, ήταν εξαιρετικά και τα δύο διηγήματα και πρέπει να παραδεχτώ, ότι με έβαλαν σε πολλούς συλλογισμούς! Και οι δύο συγγραφείς, μέσα από ευτράπελα γεγονότα, καταφέρουν να μεταφέρουν στον αναγνώστη αρκετά ” κρυμμένα” μηνύματα για την κοινωνία της εποχής τους, όσον αφορά τα πρότυπα του γυναικείου φύλου.
Στο διήγημα του Τσέχωφ παρουσιάζεται ένας τύπος γυναίκας, ο οποίος ήταν αρκετά συνήθης, μέχρι και αρκετά πρόσφατα. Τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι η υπερβολική πραότητα και ευγένεια και η παθητικότητα. Καθώς οι γυναίκες εκείνης της εποχής θεωρούνταν κατώτερες από τους άνδρες είναι εύλογο το ότι η συγκεκριμένη προσωπικότητα ήταν επιθυμητή, με αποτέλεσμα πολλά κορίτσια να είναι αναγκασμένα να κρατούν τις γνώμες τους κρυφές. Το πιο δυστυχές γεγονός είναι το ότι η οποιαδήποτε προσπάθεια εναντίωσης σε αυτό το στερεότυπο της ” σωστής” γυναίκας του τότε θα καταδικαζόταν γρήγορα από το κοινωνικό περιβάλλον του ατόμου, αφήνοντας το απομονωμένο.
Ο Διαμαντής Αξιώτης φανερώνει, με εξαιρετικά πλούσιο σε πανέμορφα εκφραστικά μέσα λόγο,την αντίληψη της ελληνικής κοινωνίας, ειδικά αυτής των παλαιότερων χρόνων, ότι ο σκοπός μίας γυναίκας ήταν ο γάμος. Μέσω της Άννας αντικατοπτρίζεται μία ολόκληρη γενιά γυναικών, οι οποίες, επηρεασμένες κυρίως από τον οικογενειακό περίγυρο τους, πίστευαν ότι θα ήταν πραγματικά ευτυχισμένες μόνο αν έβρισκαν έναν καλό σύζυγο. Αυτή η άποψη ήταν τόσο αποδεχτή, ώστε η μη-εύρεση ενός γαμπρού μπορούσε να επηρεάσει και τη ψυχολογία μίας γυναίκας. Βέβαια, πίσω από την εικόνα του νεαρού κοριτσιού που ακόμα ψάχνει για τον ” καλό” της, κρύβονται και ακόμα δύο κοινωνικές ομάδες της εποχής: οι “γεροντοκόρες” και οι ” μονοστέφανες”- όπως αναφέρονται στο διήγημα-. “Γεροντοκόρες” θεωρούνταν οι ανύπαντρες γυναίκες άνω των περίπου είκοσι πέντε ετών. Στα μάτια του κόσμου ήταν άτομα, που έπρεπε να μεταχειρίζονται με συμπόνια, καθώς, αφού δεν είχαν βρει σύζυγο, ήταν άτυχες, οπωσδήποτε δυστυχισμένες και καταδικασμένες σε μια ζωή χωρίς νόημα. Αντίθετα, οι ” μονοστέφανες”- γυναίκες παντρεμένες μόνο μία φορά, με τον σύζυγό τους ακόμα εν ζωή- ήταν το γυναικείο πρότυπο και η επιτομή της ευτυχίας. Ήταν υπεύθυνες για την καθαριότητα του σπιτιού, τη φροντίδα των παιδιών και τελείως εξαρτημένες, οικονομικά και κοινωνικά, από τον σύντροφό τους. Βλέποντας την Άννα να ψάχνει απεγνωσμένα για το ταίρι της, αυτές οι δύο κατηγορίες γυναικών έρχονται στο μυαλό του αναγνώστη, καθώς αναρωτιέται σε ποια από τις δύο θα καταλήξει.
Δυστυχώς, ακόμα και στις μέρες μας υπάρχουν τέτοιου είδους στερεότυπα για τις γυναίκες, τον τρόπον που πρέπει να συμπεριφέρονται και το τι πρέπει να αποσκοπούν από τη ζωή τους. Προσωπικά, έχω ακούσει αρκετές φορές- κυρίως από ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας- τις εκφράσεις: ” Σου εύχομαι να βρεις έναν καλό γαμπρό!” ή “Όταν θα παντρευτείς/ Όταν θα κάνεις παιδιά, θα καταλάβεις.”. Τέτοιες προτάσεις τρέφουν περαιτέρω την κοινωνική αντίληψη της ανάγκης του γάμου και των παιδιών, για να ζήσει χαρούμενα μία γυναίκα, ταυτόχρονα απομακρύνοντας τα δικά της όνειρα και επιθυμίες, που αφορούν π.χ την καριέρα της. Ακόμα, υπάρχουν περιπτώσεις, όπου μικρά κορίτσια διδάσκοντα να μη μιλάνε με έναν συγκεκριμένο τρόπο ή να μην κάνουν συγκεκριμένες χειρονομίες απλά και μόνο λόγω του φύλου τους. Το βρίσκω, ειλικρινά, απίστευτο ότι ζουν άνθρωποι στην εποχή μας που στηρίζουν αυτόν τον τρόπο ανατροφής και, παρόλο που τα τελευταία χρόνια εξαιρετικές γυναίκες από όλο τον κόσμο έχουν καταφέρει να καταρρίψουν πολλά από αυτά τα στερεότυπα, η ” μάχη ” εναντίον τους σίγουρα δεν έχει τελειώσει.
Συνοψίζοντας, αυτά τα κείμενα μου γέννησαν πολλά συναισθήματα και σας ευχαριστώ πολύ που μας τα προτείνατε! Ελπίζω μια μέρα να μπορώ να τα διαβάζω και να σκέφτομαι πόσο έχει αλλάξει ο κόσμος γύρω μου!
Ναταλία, χαίρομαι που διάβασες και κατανόησες σε βάθος θα έλεγα τα ζητήματα που θίγονται στα διηγήματα. Σωστά κατευθύνεις το σχόλιο για το 2ο διήγημα στα περίφημα στερεότυπα που συνδέονται με το φύλο και έχουν ταλαιπωρήσει και εξακολουθούν να ταλαιπωρούν κυρίως τις γυναίκες (αλλά και τους άντρες λέει το αντίστοιχο κίνημα που θεωρεί ότι και οι άντρες καταπιέζονται από την εικόνα του δυνατού που πρέπει να υποστηρίζουν). Μακάρι να βρούμε χρόνο να συζητήσουμε αυτά τα κείμενα στην τάξη. Δύσκολο!
Συμφωνώ απόλυτα με όσα είπε η Ναταλία, όμως θα πω λίγα παραπάνω για τις δύο ηρωίδες.
Θα ξεκινήσω από το διήγημα του Άντον Τσέχοφ. Η κυρία Ιουλία είναι δειλή και αντιμετωπίζει τον εργοδότη της με φόβο. Δεν έχει το θάρρος να διεκδικήσει τα δικαιώματα της, δεν έχει καθόλου αυτοπεποίθηση και γίνεται εύκολο θύμα του καθενός. Είναι πολύ αδύναμος χαρακτήρας, τρέμει, κλαίει αλλά δεν ξέρει τι σημαίνει να αγωνίζεσαι για να υψώσεις το ανάστημα και την αξιοπρέπεια σου όποτε χρειάζεται. Σκύβει το κεφάλι και ακούει αυτά που έχουν να της πουν με λύπη. Φτάνει στο σημείο να ευχαριστεί τον εργοδότη της για αυτά που της δίνει ενώ ξέρει πως την εκμεταλλεύται. Δεν εμπιστεύεται τις ικανότητες της και με αυτήν την στάση στην ζωή της δεν θα προχωρήσει και πολύ μπροστά. Δυστυχώς τέτοιες γυναίκες υπάρχουν ακόμα και πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης και όχι μόνο, πολύ εύκολα χωρίς να το θέλουν.
Όσον αφορά για το διήγημα του Διαμαντή Αξιώτη η ηρωίδα του είναι πολύ απελπισμένη.Η κεντρική ηρωίδα είναι η Άννα. Είναι ένα κορίτσι μεγαλωμένο σε μια παραδοσιακή κοινωνία που ο σκοπός μιας γυναίκας είναι ο γάμος και η δημιουργία οικογένειας. Είναι ένας ευαίσθητος αλλά και οξύθυμος χαρακτήρας που επιβαρύνεται καθώς οι προσδοκίες της δεν εκπληρώνονται.Είναι αφοσιωμένη και πιστεύει πολύ στις προλήψεις του γάμου.Είναι υπερβολικά αθώα και αφελής και έτσι εύκολα κερδίζει την συμπάθεια του αναγνώστη. Μετά την φάρσα των αγοριών μετατρέπεται εύκολα σε θύμα και οδηγείται, στην συνέχεια, στη γελοιοποίηση και την τρέλα. Ευτυχώς αυτό το συγκεκριμένο στερεότυπο του γάμου έχει ξεπεραστεί, γιατί αλλιώς οι γυναίκες θα ήταν καταδικασμένες να ζουν μια ζωή που ίσως να μην την επιθυμούσαν.
καταλαθος δημοσιευτηκε 2 φορες
Συμφωνώ απόλυτα με όσα είπε η Ναταλία, όμως θα πω λίγα παραπάνω για τις δύο ηρωίδες.
Θα ξεκινήσω από το διήγημα του Άντον Τσέχοφ. Η κυρία Ιουλία είναι δειλή και αντιμετωπίζει τον εργοδότη της με φόβο. Δεν έχει το θάρρος να διεκδικήσει τα δικαιώματα της, δεν έχει καθόλου αυτοπεποίθηση και γίνεται εύκολο θύμα του καθενός. Είναι πολύ αδύναμος χαρακτήρας, τρέμει, κλαίει αλλά δεν ξέρει τι σημαίνει να αγωνίζεσαι για να υψώσεις το ανάστημα και την αξιοπρέπεια σου όποτε χρειάζεται. Σκύβει το κεφάλι και ακούει αυτά που έχουν να της πουν με λύπη. Φτάνει στο σημείο να ευχαριστεί τον εργοδότη της για αυτά που της δίνει ενώ ξέρει πως την εκμεταλλεύται. Δεν εμπιστεύεται τις ικανότητες της και με αυτήν την στάση στην ζωή της δεν θα προχωρήσει και πολύ μπροστά. Δυστυχώς τέτοιες γυναίκες υπάρχουν ακόμα και πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης και όχι μόνο, πολύ εύκολα χωρίς να το θέλουν.
Όσον αφορά για το διήγημα του Διαμαντή Αξιώτη η ηρωίδα του είναι πολύ απελπισμένη.Η κεντρική ηρωίδα είναι η Άννα. Είναι ένα κορίτσι μεγαλωμένο σε μια παραδοσιακή κοινωνία που ο σκοπός μιας γυναίκας είναι ο γάμος και η δημιουργία οικογένειας. Είναι ένας ευαίσθητος αλλά και οξύθυμος χαρακτήρας που επιβαρύνεται καθώς οι προσδοκίες της δεν εκπληρώνονται.Είναι αφοσιωμένη και πιστεύει πολύ στις προλήψεις του γάμου.Είναι υπερβολικά αθώα και αφελής και έτσι εύκολα κερδίζει την συμπάθεια του αναγνώστη. Μετά την φάρσα των αγοριών μετατρέπεται εύκολα σε θύμα και οδηγείται, στην συνέχεια, στη γελοιοποίηση και την τρέλα. Ευτυχώς αυτό το συγκεκριμένο στερεότυπο του γάμου έχει ξεπεραστεί, γιατί αλλιώς οι γυναίκες θα ήταν καταδικασμένες να ζουν μια ζωή που ίσως να μην την επιθυμούσαν.
Και τα δύο κείμενα ήταν πανέμορφα και προσπαθούσαν να περάσουν στον αναγνώστη κάποια μηνύματα για τη θέση της γυναίκας στις παλιές εποχές.
Μέσω του αποσπάσματος από το διήγημα του κ. Δ. Αξιώτη «Η Άννα του Κλήδονα», ταξίδεψα στις εποχές, όπου ο κόσμος γιόρταζε με διάφορα έθιμα. Τα κορίτσια ανυπομονούσαν να έρθει η μέρα του Αϊ-Γιαννιού του Ριζικάρη για να μάθουν τη μοίρα τους: το όνομα ή το επάγγελμα του μελλοντικού τους συζύγου. Η Άννα, η πρωταγωνίστρια του διηγήματος, είναι μια κοπέλα αφελής, η οποία κάνει τα πάντα για να μάθει πόσο γρήγορα θα παντρευτεί και ποιον θα πάρει για άντρα. Ποτέ όμως δεν καταφέρνει να μάθει κάτι από αυτά. Την ημέρα τ’ Αϊ-Γιαννιού του Ριζικάρη, μια παρέα αγοριών της γειτονιάς, θέλει να κάνει στην Άννα μία φάρσα κι όπως εκείνη είναι εύπιστη, πιστεύει ότι ο Άγιος της φανέρωσε το επάγγελμα του άντρα που θα παντρευτεί. Έτσι από εκείνη τη μέρα, η Άννα ψάχνει να βρει τον άντρα της με αποτέλεσμα να απομακρύνεται καθημερινά από τον τόπο κατοικίας της και να γελοιοποιείται σε όλους τους γνωστούς. Το διήγημα αυτό, αντικατοπτρίζει μια εποχή, στην οποία τους ανθρώπους τους κατέβαλλε η φτώχεια και οι γονείς για να εξασφαλίσουν στις κόρες τους ένα καλύτερο μέλλον, έπρεπε να τις καλοπαντρέψουν με κάποιον πλούσιο άντρα. Αυτό όμως δεν σήμαινε πάντα ότι η κοπέλα θα ήταν ευτυχισμένη καθώς κάποιες φορές, μπορεί να μην ταίριαζε με τον άντρα που της έδιναν ή αυτός να μην της φερόταν καλά. Ακόμη, οι κοπέλες παντρεύονταν και γίνονταν μητέρες σε μικρή ηλικία κι αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούσαν να χαρούν την παιδική τους ηλικία και πολλές φορές υπήρχε μεγάλη διαφορά ηλικίας ανάμεσα στο αντρόγυνο.
Το σύντομο αφήγημα του κ. Α. Τσέχωφ «Ένας αριθμός» ,δείχνει μία άλλη πλευρά της αντιμετώπισης των γυναικών στα παλιά χρόνια. Μια εποχή όπου η γυναίκα ήταν υποτιμημένη, δεν είχε δικαιώματα κι έπρεπε να υπακούει σιωπηλή στα λόγια των ανδρών ακόμη κι αν αυτά δεν συνέφεραν καθόλου την ίδια. Κι αν κάποτε έφερνε αντίρρηση στους άνδρες ή εξέφραζε την γνώμη της, ακόμη κι αν είχε δίκιο σ’ αυτά που έλεγε, κανείς δεν την υποστήριζε. Έτσι γινόταν πολύ εύκολα θύμα εκμετάλλευσης. Η δεσποινίδα Ιουλία, είναι μια γυναίκα που ζει στην εποχή αυτή. Είναι δασκάλα και δουλεύει σκληρά, αλλά δεν ανταμείβεται γι’ αυτά που κάνει. Μια μέρα ο διευθυντής της, την φωνάζει στο γραφείο του για να την πληρώσει και της κάνει μια φάρσα για να δει πώς θα αντιδράσει. Της δίνει λοιπόν πολύ λιγότερα χρήματα από αυτά που δικαιούται. Εκείνη, στενοχωρημένη, τα παίρνει χωρίς να πει κουβέντα και μάλιστα τον ευχαριστεί κιόλας έστω γι’ αυτά τα λιγοστά χρήματα που της έδωσε, διότι στα άλλα σχολεία που δούλευε δεν της έδιναν τίποτα. Τότε ο διευθυντής έξω φρενών, την μαλώνει που αφήνει τους άλλους να την εκμεταλλεύονται και δίνοντας της τον μισθό που δικαιούται κανονικά την συμβουλεύει να υπερασπίζεται τα δικαιώματά της.
Ευχαριστούμε που μας προτείνατε να τα διαβάσουμε!
Διάβασα και τα δύο διηγήματα και μπορώ να πω πως κατάλαβα πλήρως ποια είναι τα προβλήματα που θίγουν οι δύο συγγραφείς! Στο πρώτο διήγημα, βλέπουμε την εκμετάλλευση που πολλοί άντρες επιδιώκουν, (και τις περισσότερες φορές πετυχαίνουν), εις βάρος των γυναικών. Οι γυναίκες σπάνια φέρνουν αντίδραση στο ανδρικό φύλο, (ακόμα και στις μέρες μας), το οποίο, μέσω των παραδόσεων θεωρούνταν το ισχυρότερο. Επίσης, οι γυναίκες εκείνης της εποχής ήταν συνηθισμένες στην παθητική αντιμετώπιση των προβλημάτων τους, όπως η Κα. Ιουλία, που παρότι κατά βάθος καταλάβαινε πως την κορόιδευαν, (έγινε κατακόκκινη…), δεν είχε το θάρρος να σηκώσει κουβέντα και δέχθηκε την τεράστια μείωση στον μισθό της. Βέβαια, στο τέλος του διηγήματος, βλέπουμε τη σωστή αντίδραση κι αντιμετώπιση του πατέρα των παιδιών, ο οποίος ήθελε απλά να δείξει στη Δεσποινίδα Ιουλία πως πρέπει να μάθει να ενεργεί σε τέτοιες καταστάσεις. Η συμπεριφορά του πατέρα αποτελεί ένα παράδειγμα προς μίμηση για το ανδρικό φύλο, το οποίο πρέπει να αναγνωρίσει την ισότητα των δύο φύλων. Στη συνέχεια, έχουμε το διήγημα ”Η Άννα του Κλήδονα”, στο οποίο βλέπουμε την προσμονή που έχουν οι μικρότερες σε ηλικία κοπέλες για το τι τους επιφυλάσσει το μέλλον. Ανυπομονούν να βρουν τον μελλοντικό τους σύντροφο, του οποίου τις ιδιότητες, (τι επάγγελμα κάνει…), αναζητούν μέσω διάφορων παραδόσεων. Τέλος, έχουμε και τα αγόρια που δε συνήθιζαν να ψάχνουν για σημάδια που θα τους δείξουν το μέλλον, αλλά απλά έστηναν φάρσες στα κορίτσια, τα οποία μόλις έβλεπαν κάποια ένδειξη για το μέλλον, την πίστευαν, δίχως δεύτερη σκέψη!
Aν και η ομάδα μας δεν είναι πολύ μεγάλη, διαπιστώνω με χαρά ότι πάντα καταθέτουμε τις απόψεις και τα σχόλιά μας. Μπράβο για τη συμμετοχή και τα πραγματικά εύστοχα σχόλια!!! Για να συνεχιστεί η συζήτηση, κυρίως για όσους δεν έρχεστε στο σχολείο, προσπαθήστε να απαντήσετε στις παρακάτω εργασίες:
1. Πώς κρίνετε τον τρόπο που ακολούθησε το αφεντικό της Ιουλίας προκειμένου να την κινητοποιήσει ώστε να διεκδικεί και να μάχεται για τα δικαιώματά της; (όπως καταλάβατε το αφεντικό τής έστησε μια φάρσα)
2. Το διήγημα κλείνει , ωστόσο η Ιουλία φαίνεται πως συνεχίζει να είναι άβουλη και ηττοπαθής. Γράψτε ένα δικό σας,διαφορετικό τέλος του διηγήματος.
3. Με ποιους τρόπους οι σημερινοί εργαζόμενοι διεκδικούν και υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους;
Μπορείτε να απαντήσετε γράφοντας στα σχόλια παρακάτω ή να στείλετε τις απαντήσεις σας στο mail μου.Μπορείτε, επίσης, να ανεβάσετε τις απαντήσεις σας στα αρχεία της κυψέλης.
1) Θεωρώ ότι ο τρόπος με τον οποίο προσπάθησε το αφεντικό της Ιουλίας να την κινητοποιήσει για να διεκδικήσει τα δικαιώματά της ήταν αντιεπαγγελματικός. Αν χρειαζόταν να της δείξει ότι και εκείνη έχει δικαιώματα προτιμότερο θα ήταν να της ζητήσει να μιλήσουν και να το λύσουν μιλώντας πολιτισμένα και όχι με τρόπους που χρησιμοποιούν τα παιδιά για να κοροϊδεύουν το ένα το άλλο όπως οι φάρσες.
2) Η δεσποινίς Ιουλία με σκυμμένο το κεφάλι πήγε στο δωμάτιο της. Προσπάθησε να μαζέψει τις σκέψεις της. Δε μπορούσε να φανταστεί ότι θα της έκανε μια τέτοια φάρσα ο εργοδότης της. Την είπε άβουλη. Είμαι άραγε; σκέφτηκε. Δεν έχει ψάξει ο ίδιος του ποτέ για δουλειά. Είναι άνδρας και πλούσιος και δε γνωρίζει τις δυσκολίες που συναντά μια γυναικά όταν θέλει να εργαστεί. Το «άβουλη» όμως είχε καρφωθεί στο μυαλό της. Σκεφτόταν πώς θα μπορούσε να αντιδράσει χωρίς να κινδυνεύσει να απολυθεί. Όλη νύχτα δεν μπόρεσε να κοιμηθεί. Το πρωί με καθαρό πια μυαλό χτύπησε την πόρτα του αφεντικού. Για πρώτη φορά τον κοίταξε στα μάτια και του είπε:
-Είχατε δίκιο που με είπατε άβουλη, αλλά ο φόβος της απόλυσης δεν μου επέτρεψε να αντιδράσω. Έχω απόλυτη ανάγκη την εργασία και τα χρήματα που μου δίνετε. Σας υπόσχομαι ότι, αν υπάρξει επόμενη φορά, θα χειριστώ διαφορετικά την κατάσταση.
-Να είστε σίγουρη δεσποινίς Ιουλία ότι οι προθέσεις μου ήταν καλές. Μην διστάσετε, όταν έχετε δίκιο να το διεκδικείτε, την συμβούλευσε για ακόμη μία φορά.
3) Πιστεύω ότι οι σημερινοί εργαζόμενοι διεκδικούν και υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους μέσω των συμβολαίων που υπογράφουν. Στα συμβόλαια είναι γραμμένα τα δικαιώματα του εργαζομένου ,όπως και του «αφεντικού», ο μισθός και η λήξη του συμβολαίου. Είναι ένας απίστευτα σεβαστός τρόπος με τον οποίο όλα είναι καταγεγραμμένα, οι υποχρεώσεις όπως και τα δικαιώματα όλων όσων έχουν υπογράψει σε ένα συμβόλαιο.
1. Ο εργοδότης της Ιουλίας είχε σίγουρα καλές προθέσεις, αποφασίζοντας να της διδάξει με αυτόν τον τρόπο να υπερασπίζεται τα δικαιώματα της, καθώς ,υποθέτω ότι, πίστευε ότι αυτή η βιωματική εμπειρία θα βοηθούσε την Ιουλία να εμπεδώσει καλύτερα αυτό που προσπαθούσε να της μεταδώσει. Παρόλα αυτά, όπως φαίνεται και από την συμπεριφορά της ηρωίδας στο τέλος του διηγήματος, κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Αντίθετα, η Ιουλία έμεινε να είναι περισσότερο ντροπιασμένη, παρά να έχει περισσότερη αυτοπεποίθηση. Ακόμα, η σχέση του αφεντικού με την Ιουλία δεν είναι τόσο στενή, έτσι ώστε μία τέτοια συμπεριφορά από τη μεριά του να δικαιολογείται. Κάτι που θα έπρεπε αυτός να είχε πάρει υπόψη είναι ότι η παθητικότητα της υπαλλήλου του οφειλόταν, σε ένα μεγάλο βαθμό ,τουλάχιστον, στην κοινωνική πίεση της εποχής προς τις γυναίκες, η οποία ήταν ένα τόσο αναπόσπαστο κομμάτι του καιρού εκείνου, που πια διδασκόταν στα κορίτσια από μια πολύ μικρή ηλικία . Ως αποτέλεσμα, η προσέγγιση του θέματος αυτού με έναν κωμικό τόνο, δεν θα ήταν αρκετή, για να αντιστρέψει τη στάση ζωής, που είχε υιοθετήσει η Ιουλία. Πολλοί και αμφίδρομοι διάλογοι μεταξύ των δύο, στους οποίους η Ιουλία θα ένιωθε άνετα να εκφράσει τις απόψεις της, θα ήταν, κατά τη γνώμη μου, μια πολύ πιο αποτελεσματική μέθοδος.
2.[ Τις προάλλες φώναξα στο γραφείο μου τη δεσποινίδα Ιουλία, τη δασκάλα των παιδιών… Ευχαριστώ, ψιθύρισε.]
[…] και ξαφνικά σηκώθηκε από τη θέση της σαν αστραπή και βγήκε έξω από το δωμάτιο , με ζεστά δάκρυα, που, λογικά, κρατούσε για πολύ ώρα, να τρέχουν από τα μάγουλά της.
Έμεινα να κοιτάζω στο κενό για μερικά δευτερόλεπτα, μέχρι να μπορέσω να αντιληφθώ τι είχε συμβεί. Μόλις είχα καταφέρει να ανασυντάξω τις σκέψεις μου, όταν είδα τη γυναίκα μου να περνάει από την, πια διάπλατα ανοιχτή, πόρτα του γραφείου μου.
– Τι έπαθε η δεσποινίς Ιουλία; ρώτησε, φανερά αναστατωμένη από το θέαμα της, συνήθως συγκροτημένης και ήρεμης, δεσποινίδος Ιουλίας σε μία τέτοια ψυχική κατάσταση.
– Αχ, αυτό το κορίτσι! είπα, αναστενάζοντας, και ακούμπησα το κεφάλι μου στις παλάμες των χεριών μου. Μία πλάκα σκέφτηκα να της κάνω, μήπως μάθει να μην είναι τόσο υποτονική, και δες πως κατέληξε!
– Τι είδους πλάκα; είπε εκείνη, σταυρώνοντας τα χέρια της μπροστά στο στήθος της, πράγμα που στα τόσα χρόνια του γάμου μας δεν είχε αποδειχθεί ποτέ καλό σημάδι.
Την κοίταξα στα μάτια, ξεροκατάπια και λίγο διστακτικά της απάντησα.
– Την κάλεσα εδώ, για να της δώσω τον μισθό της και, επινοώντας ανύπαρκτους λόγους, της τον μείωνα, έτσι που αντί να της δώσω ογδόντα ρούβλια, στο τέλος πήρε μόνο έντεκα. Ήθελα να δω εάν θα αντιδρούσε. Πού να φανταστώ ότι θα την πλήγωνε τόσο;
Η σύζυγος μου μου έδωσε ένα επικριτικό βλέμμα και μετά μου απευθύνθηκε, με φωνή οργισμένη και σκληρή.
– Τρελάθηκες; Δεν ξέρεις πόσο ευαίσθητος άνθρωπος είναι η κακόμοιρη δεσποινίς Ιουλία; Για ποιο λόγο να την αναγκάσεις να βιώσει κάτι τόσο ψυχοφθόρο, ενώ αυτή σου έχει φερθεί με τίποτα άλλο παρά ευγένεια;
– Δεν πίστευα ότι θα έφτανε σε αυτό το σημείο η κατάσταση! την διέκοψα, σε μία έσχατη προσπάθεια να υπερασπιστώ τον εαυτό μου, όμως, τώρα πια, δεν είχε κανένα νόημα. Η γυναίκα μου απλά με αγνόησε και συνέχισε τον ειρμό των σκέψεων της.
– Σου πέρασε ποτέ από το μυαλό, ότι μπορεί να παραιτηθεί, μετά από αυτό το φιάσκο; Και τότε τι θα κάνουμε; Είναι η καλύτερη δασκάλα που έχουμε προσλάβει και, εκτός αυτού, τα παιδιά την αγαπάνε με όλη τους την καρδιά! Σε προειδοποιώ, ότι αν αποφασίσει να φύγει…
– Δεν πρόκειται να το κάνει αυτό η δεσποινίς Ιουλία. της αντείπα με ηρεμία· ένα έμμεσο μήνυμα να χαμηλώσει τον τόνο της φωνής της.
– Για να είμαστε σίγουροι, λοιπόν, αύριο, που θα έρθει, θα της ζητήσεις συγγνώμη. είπε με τρόπο, που έκανε προφανές το γεγονός ότι μία αρνητική απάντηση δεν θα ήταν αποδεκτή.
Άφησα μια βαθιά εκπνοή να βγει από το στέρνο μου.
– Εντάξει. απάντησα, χωρίς να την κοιτάζω, για να μην δει το πρόσωπο μου, στο οποίο ήταν ζωγραφισμένο ένα ύφος ήττας.
Τότε, έχοντας διασφαλίσει αυτό που ήθελε, έφυγε, δίχως να μου πει κάτι άλλο, κλείνοντας την πόρτα πίσω της και αφήνοντας με να αναρωτιέμαι πώς θα εξηγούσα το συμβάν στην δεσποινίδα Ιουλία την επόμενη μέρα.
3. Το κύριο “όπλο” των σημερινών εργαζομένων στη μάχη για την διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους είναι η απεργία, καθώς μέσα από αυτή μπορεί ένα μεγάλο σύνολο ανθρώπων να μεταδώσει τα “θέλω” του. Όμως, πρέπει να σημειωθεί, ότι, για να γίνει η απεργία αυτή σεβαστή από τους εργοδότες, άρα αυξάνοντας τις πιθανότητες να πραγματοποιηθούν τα αιτήματα που έθεσαν οι εργαζόμενοι κατά αυτή, πρέπει αυτή να μην περιλαμβάνει επεισόδια βίας ή/και βανδαλισμού, αφού τότε το νόημα της χάνεται, κάνοντας την αναρχία το πρωταρχικό μήνυμα της. Μία ακόμα μέθοδος, με την οποία είναι δυνατό οι υπάλληλοι να εκφράσουν τις επιθυμίες τους, είναι μία σύσκεψη με τους ανωτέρους τους ή εκπροσώπους τους. Αυτού του είδους οι συνεδριάσεις είναι συχνές σε αρκετές καινοτόμες εταιρίες τις εποχής μας και εξασφαλίζουν μία υγιή σχέση μεταξύ των εργαζόμενων και των εργοδοτών, έτσι βελτιώνοντας την επίδοση τους, επειδή οι αυτοί νιώθουν ευτυχισμένοι και εκτιμώμενοι στον χώρο εργασίας τους.
1. Πώς κρίνετε τον τρόπο που ακολούθησε το αφεντικό της Ιουλίας προκειμένου να την κινητοποιήσει ώστε να διεκδικεί και να μάχεται για τα δικαιώματά της;
Το αφεντικό της Ιουλίας, προσπάθησε να την κινητοποιήσει να διεκδικεί και να μάχεται για τα δικαιώματα της, κάνοντάς της μία φάσα. Είχε καλό σκοπό, ωστόσο, θεωρώ, ότι αυτός δεν ήταν ο κατάλληλος τρόπος για να τον πετύχει, διότι η κοπέλα αισθάνθηκε πολύ άσχημα κατά τη διάρκεια όλου αυτού του παιχνιδιού που της είχε στήσει.
2. Το διήγημα κλείνει , ωστόσο η Ιουλία φαίνεται πως συνεχίζει να είναι άβουλη και ηττοπαθής. Γράψτε ένα δικό σας, διαφορετικό τέλος του διηγήματος.
… Γιατί είσαι άβουλη;
– Γιατί είμαι άβουλη; Το ρωτάτε διότι δεν έχετε βρεθεί ποτέ σε αυτή τη θέση! Την θέση, όπου πρέπει να κάνεις ό,τι σου λέει το αφεντικό σου (ακόμη κι αν αυτό είναι εις βάρους σου) για να μην χάσεις τη δουλειά σου! Κανείς δεν σέβεται εμάς, διότι είμαστε γυναίκες κι επειδή είμαστε γυναίκες πρέπει να μας υποτιμάτε και να μας κλέβετε κι εμείς από την άλλη πρέπει να κάνουμε ό,τι μας λέτε!
– Καλά μην νευριάζεις!
– Πρώτα απ’ όλα σας οφείλω ένα ευχαριστώ για τον σκοπό που είχατε. Από κει και πέρα όμως, πρέπει να σας πω ότι δεν είμαι κανένα παιχνιδάκι για να παίζετε μαζί μου κατά αυτόν τον τρόπο! Είμαι κι εγώ άνθρωπος κι έχω συναισθήματα! Εφόσον θέλετε να με βοηθήσετε να υπερασπίζομαι τα δικαιώματά μου, οφείλετε κι εσείς να τα σέβεστε! Αυτά είχα να σας πω και θα ήθελα να σας δώσω και μία συμβουλή: άλλη φορά αν θέλετε να κινητοποιήσετε μια γυναίκα να μάχεται για τα δικαιώματά της να της το λέτε ευθέως! Και τώρα γεια σας!
– Πάντως τον σκοπό μου τον πέτυχα! Μονολόγησε το αφεντικό της Ιουλίας όταν αυτή έφυγε από το γραφείο του. Προσπάθησε να υπερασπιστεί τα δικαιώματά της.
3. Με ποιους τρόπους οι σημερινοί εργαζόμενοι διεκδικούν και υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους;
Και στη δική μας εποχή, δεν παύουν να γίνονται αδικίες εις βάρος κάποιων ανθρώπων. Το αφεντικά, κατακλέβουν τους εργαζόμενους και καταπατούν πολλά από τα δικαιώματά τους, πιστεύοντας μάλλον ότι δεν θα αντιδράσουν διότι θα υποστούν συνέπειες. Από την άλλη πλευρά, οι εργαζόμενοι που γνωρίζουν τα δικαιώματά τους, προσπαθούν να τα υπερασπιστούν μέσα από πορείες και διαδηλώσεις. Βέβαια, δεν καταφέρνουν πάντα να πετύχουν τον σκοπό τους, διότι τα αφεντικά συνήθως έχουν μεγαλύτερη δύναμη από αυτους.
1. Πώς κρίνετε τον τρόπο που ακολούθησε το αφεντικό της Ιουλίας προκειμένου να την κινητοποιήσει ώστε να διεκδικεί και να μάχεται για τα δικαιώματά της;
Το αφεντικό της Ιουλίας προκειμένου να την κινητοποιήσει της έκανε μια φάρσα . Το έκανε για το καλό της την έκανε να καταλάβει ότι πρέπει να διεκδικεί και να μάχεται για τα δικαιώματα της και πιστεύω ότι ήταν σωστός ο τρόπος του γιατί αλλιώς μπορεί να μην το καταλάβαινε .
2. Το διήγημα κλείνει , ωστόσο η Ιουλία φαίνεται πως συνεχίζει να είναι άβουλη και ηττοπαθής.
– Γιατί είσαι τόσο άβουλη? Την ρώτησε με απορία το αφεντικό της .
– Γιατί φοβάμαι .
-Τι φοβάσαι ?
-Να μην χάσω την δουλεία μου .
– Μην ανησυχείς είσαι πολύ καλή στην δουλεία σου να πιστεύεις στον εαυτό σου και στις δυνατότητες σου.
-Ευχαριστώ
3. Με ποιους τρόπους οι σημερινοί εργαζόμενοι διεκδικούν και υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους;
Οι εργαζόμενοι σήμερα διεκδικούν και υπερασπίζονται τα δικαιώματα τους με διάφορους τρόπους . Με πορείες , διαδηλώσεις και πολύ συχνά απεργίες .
Διάβασα και τα δύο διηγήματα και οφείλω να ομολογήσω πως τα βρήκα εξαιρετικά! Το κείμενο του Τσέχωφ με βοήθησε να κατανοήσω καλύτερα τις κοινωνικές καταστάσεις που έπρεπε να αντιμετωπίσουν οι γυναίκες της εποχής του. Παράλληλα, το έργο του Δ. Αξιώτη πιστεύω πως αντικατοπτρίζει με έναν τελείως ρεαλιστικό τρόπο τους κοινωνικούς θεσμούς της ελληνικής υπαίθρου, όπου ήταν αρκετά σύνηθες τα κορίτσια να προσμένουν τον γάμο τους από, πολλές φορές, μικρή ηλικία.
Ακολουθούν οι απαντήσεις μου στις ασκήσεις που μας αναθέσατε στο τελευταίο σας σχόλιο σας:
1) Θεωρώ πως η στάση του αφεντικού της δεσποινίδος Ιουλίας πάνω στο θέμα της παθητικότητας της, ήταν αρκετά παιδιάστικη και υπερβολική. Η συμπεριφορά του οδήγησε την υπάλληλό του να νιώσει εξευτελισμένη και μειωμένη μπροστά του, καθώς δεν της έδειξε τον σεβασμό που αρμόζει στην σχέση εργοδότη-εργαζομένου.
2) [ Τις προάλλες φώναξα στο γραφείο μου τη δεσποινίδα Ιουλία, τη δασκάλα των παιδιών… Πάρ’τα]
– Με όλο το σεβασμό κύριε, δεν μπορώ να δεχτώ αυτά τα χρήματα που μου προσφέρεται ως αμοιβή μου καθώς δεν είναι ούτε τα μισά!! είπε η Ιουλία.
– Μα τι λες; ρώτησα προσπαθώντας να φανώ απορημένος. Αφού σου εξήγησα γιατί έκοψα κάποια λεφτά από τον μισθό, αυτό δεν συζητούσαμε πιο πριν;
– Όχι κύριε! είπε η Ιουλία ενώ σηκωνόταν από την θέση της. Δεν συζητήσαμε τίποτα! Εσείς μιλούσατε και βρίσκατε συνεχώς δικαιολογίες για να μου μειώσετε τον μισθό μου!
– Ιουλία ηρέμησε σε παρακαλώ. Εγώ.. είπα προσπαθώντας να της εξηγήσω ότι ήταν απλώς μια φάρσα.
– Δεν ακούω τίποτα! Αξίζω πολλά περισσότερα από τα λεφτά που μου προσφέρετε!
– Ιουλία, το ξέρω! της είπα, ήταν όλα μια φάρσα!
– Φάρσα; Τι εννοείτε φάρσα;
– ήθελα απλά να δω πως θα αντιδράσεις.
– Δηλαδή δεν είχατε κάποιον καλύτερο τρόπο να περάσετε την ημέρα σας; Αυτό ήταν! ΠΑΡΑΙΤΟΥΜΑΙ! είπε η Ιουλία και έφυγε από το δωμάτιο χτυπώντας την πόρτα πίσω της και αφήνοντάς με να αναρωτιέμαι πως θα διορθώσω τον χαμό που είχα προκαλέσει.
3) Στην σημερινή εποχή υπάρχουν πολλοί τρόποι που βοηθούν τους εργαζόμενους να αντιμετωπίσουν τυχόν παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους. Μερικοί από αυτούς είναι οι διαδηλώσεις και οι πορείες, οι οποίες όσο περνά ο καιρός γίνονται όλο και πιο συχνές.
Μπράβο παιδιά. Διαβάζω πολύ ωραία κείμενα που “κλείνουν” με τρόπο διαφορετικό το διήγημα , δημιουργώντας μια
διαφορετική Ιουλία, πιο δυναμική και πιο σίγουρη για τον εαυτό της. Μου αρέσει που αξιοποιείτε και χειρίζεστε με σωστό τρόπο στα κείμενά σας τον διάλογο. Το αποτέλεσμα είναι πολύ πολύ καλό.
Όσο για το τελευταίο ερώτημα, πρέπει να ξέρουμε πως τα δικαιώματα, ιδιαίτερα τα εργασιακά, ποτέ δεν είναι δεδομένα και αυτονόητα. Πρέπει πάντα να είμαστε σε θέση να τα υπερασπιζόμαστε και να τα διεκδικούμε: Ποτέ στην Ιστορία δε χαρίστηκαν και φυσικά αυτό δεν πρόκειται να γίνει ούτε στην εποχή μας. Σήμερα που πολλές θέσεις εργασίας απειλούνται από την ανεργία, είναι πολύ εύκολο να χαθούν τα δικαιώματα και οι κατακτήσεις: οι εργαζόμενοι, σαν την Ιουλία, υποχωρούν, για να εξασφαλίσουν έστω και μια μικρή αμοιβή. Η δύναμή τους ωστόσο είναι πάντα η ενότητα και η αγωνιστικότητά τους, το δίκαιο που είναι με το μέρος τους. Όλα αυτά προυποθέτουν πως οι εργαζόμενοι θα γνωρίζουν το δίκιο και τα δικαιώματά τους, θα είναι άνθρωποι με καλλιέργεια και μόρφωση. Χρειάζεται παιδεία, λοιπόν, κι εδώ.