9.2. Ίνες για υφάσματα

Οι ίνες που χρησιμοποιούνται στη σύγχρονη παραγωγή υφασμάτων μπορούν να ταξινομηθούν σε δύο κύριες κατηγορίες:

  1. στις φυσικές: είναι αυτές που υπάρχουν σε ινώδη μορφή στη φύση, όπως το βαμβάκι, το λινάρι, το μαλλί και το μετάξι.
  2. στις τεχνητές: είναι αυτές που έχουν φτιαχτεί από τον άνθρωπο από πρώτη ύλη που είχε κατάλληλη ινώδη μορφή.

1. Οι φυσικές ίνες μπορούν να υποδιαιρεθούν σε τρεις κύριες κατηγορίες ανάλογα με την πηγή προέλευσής τους:

  • α. Φυτικές ίνες
  • β. Ζωικές ίνες
  • γ. Ανόργανες ίνες

α. Οι φυτικές ίνες περιλαμβάνουν τις πιο σημαντικές ίνες υφασμάτων, το βαμβάκι, το λινάρι, την κάνναβη, τη γιούτα και άλλες ίνες που παράγονται από φυτά και βασίζονται στο φυσικό δομικό υλικό των φυτών, την κυτταρίνη.

β. Οι ζωικές ίνες περιλαμβάνουν το μαλλί και άλλες τρίχινες ίνες, καθώς και ίνες όπως το μετάξι (που παράγονται σαν νήματα από οργανισμούς που ζουν σε κουκούλια). Αυτές οι ζωικές ίνες αποτελούνται κυρίως από πρωτεΐνες.

γ. Οι ανόργανες ίνες είναι μεταλλικές ίνες που έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως στην παραγωγή υφασμάτων (χρυσοκλωστές, ασημοκλωστές, ελάσματα κτλ.). Εκτός απ’ αυτές υπάρχουν και άλλες ανόργανης προέλευσης ίνες, που όμως έχουν ελάχιστη χρήση στα υφάσματα. Χρησιμοποιούνται κυρίως σε ειδικά βιομηχανικά υλικά (π.χ. ίνες αμιάντου).


2. Οι τεχνητές ίνες μπορούν να υποδιαιρεθούν σε δύο κατηγορίες ανάλογα με την προέλευση του ινώδους υλικού από το οποίο παρασκευάζονται:

  • α. Φυσικές ίνες
  • β. Συνθετικές ίνες.

α. Οι φυσικές ίνες είναι αυτές στις οποίες η ινώδης ουσία είναι φυσική. Μεγάλες ποσότητες κυτταρίνης, για παράδειγμα, είναι διαθέσιμες από τα φυτά. Όμως, μόνο ένα μικρό μέρος αυτής της κυτταρίνης χρησιμοποιείται από τη φύση για τη δημιουργία ινών όπως του βαμβακιού. Το μεγαλύτερο μέρος κυτταρίνης προέρχεται από το δομικό υλικό των κορμών των δέντρων και του σκελετού των μίσχων και των φύλλων. Αυτή η κυτταρίνη είναι σχεδόν άχρηστη ως άμεση πηγή ινών για υφάσματα. Βρίσκεται σε ινώδη μορφή, αλλά περιέχει και άλλες ανεπιθύμητες ουσίες.

Κατά το τελευταίο μισό του 20ού αιώνα ο άνθρωπος έμαθε πώς να μετατρέπει αυτή τη φυσική κυτταρίνη σε μορφή κατάλληλη για ίνες υφασμάτων. Έτσι έγινε η παραγωγή των ινών για το τεχνητό μετάξι.

Στο βίντεο που ακολουθεί, δείτε πώς παράγεται το τεχνητό μετάξι.

Κατά παρόμοιο τρόπο, ήταν δυνατόν να χρησιμοποιηθούν ζωικά υλικά ως πηγή τεχνητών ινών.

β. Οι συνθετικές ίνες, από την άλλη μεριά, είναι αυτές που έχει παραγάγει ο άνθρωπος χωρίς να έχει προμηθευτεί την πρώτη ύλη από τη φύση. “Νάιλον”, “τεριλέν” και “ορλόν”, είναι ίνες που έχουν παραχθεί από τον άνθρωπο από απλές χημικές ουσίες.

Στη συντήρηση, μας ενδιαφέρει κυρίως η γνώση της τεχνολογίας των υφασμάτων που είναι κατασκευασμένα από φυσικές ίνες.