Κάποιες φράσεις που έχουν τις ριζες τους από τα χρόνια της τουρκοκρατίας……..

Γνωρίζεις απο που βγήκε η φράση:

«Σπουδαία τα λάχανα» ή «Σιγά τα λάχανα»;

Τη φράση «σιγά τα λάχανα» ή «σπουδαία τα λάχανα» τη χρησιμοποιούμε σήμερα ειρωνικά, όταν θέλουμε να δηλώσουμε την δυσανάλογη αξία που έχει ένα προϊόν σε σχέση με την πραγματική του αξία. Αυτή η φράση προήλθε από ένα περιστατικό σ’ ένα χωριό.

Ήταν λίγο πριν το 1821, όταν πέρασε από το χωριό ο απεσταλμένος του Μπέη για να εισπράξει τη «δεκάτη», δηλαδή τη χρονική φορολογία που κατέθεταν όλες οι περιοχές της χώρας μας. Όλοι οι χωρικοί της περιοχής τού είπαν πως δεν είχαν να πληρώσουν τον φόρο, γιατί τα λάχανά τους έμειναν απούλητα. Τότε ο φοροεισπράκτορας τούς είπε πως θα έστελνε ζώα και ανθρώπους για να φορτώσει τα λάχανα και έτσι να «πατσίζανε» με το χρέος τους. Έτσι και έγινε.

Από τότε, έλεγαν οι χωρικοί (ίσως ειρωνικά): «Σπουδαία τα λάχανα» όταν επρόκειτο να πατσίσουν τους φόρους τους. Και μερικοί αργότερα είπαν: «σιγά τα λάχανα».

Κοροϊδεύω – Κορόιδο;

Στα σώματα των κλεφτών της Στερεάς και της Πελοποννήσου υπήρχαν συχνά τα «κοπέλια», δηλαδή τα υποψήφια παλικάρια που οι κλέφτες τα χρησιμοποιούσαν για τα θελήματα. Έπρεπε να είναι ταπεινά και πρόθυμα σε κάθε προσταγή των ανωτέρων τους. Λέγεται ότι, για να είναι ταπεινά και στερημένα από κάθε τάση για επιδεικτικό κομπασμό, τα κούρευαν με τη γιδοψαλίδα σκάλες-σκάλες και έτσι έμεινε το «κουρογιδεύω» (κοροϊδεύω) και το «κουρόγιδο» (κορόιδο) της λαϊκής μας γλώσσας.

«Φάτε μάτια ψάρια και κοιλιά περίδρομο»

Οι ρίζες της παροιμίας βρίσκονται στην Τουρκοκρατία, και συγκεκριμένα στην περίοδο που ο Αλή Πασάς κυβερνούσε στα Γιάννενα. Ο δυσβάσταχτος φόρος που καλούνταν τότε να πληρώσουν οι ψαράδες της λίμνης ανερχόταν στο ένα γρόσι για κάθε οκά ψαριών και χελιών, και οι φοροφυγάδες τιμωρούνταν με κατάσχεση ολόκληρης της ψαριάς. Η φράση «φάτε μάτια ψάρια» αποδίδεται σε ψαρά που είδε τους κόπους μιας ολόκληρης νύχτας να πηγαίνουν χαμένοι, στα χέρια των φοροεισπρακτόρων του Αλή Πασά, ένα πρωί που βγήκε στη στεριά.

«Δεν χαρίζω κάστανα»

Η φράση «δεν χαρίζω κάστανα» έρχεται από την Μάνη στην περίοδο της Τουρκοκρατίας. Το 1826 ο Ιμπραήμ έστειλε κατασκόπους στην απόρθητη Μάνη ντυμένους ως καστανάδες. Αυτοί για να μαζέψουν πληροφορίες από τις γυναίκες και τα παιδιά που βρίσκονται οι αρματολοί, άρχισαν να χαρίζουν κάστανα αντί να τα πουλάνε. Υποψιασμένοι οι ντόπιοι τους έπιασαν και τους ανάγκασαν να πουν την αλήθεια. Όταν οι κατάσκοποι ρώτησαν για την τύχη τους, οι Μανιάτες αποκρίθηκαν: «Εμείς δεν χαρίζουμε κάστανα», δηλαδή θα σας τιμωρήσουμε.