Δύο ποιήματα του Βασίλη Ρώτα

ΤΏΡΑ ΕΙΝ’ ΑΠΡΙΛΗΣ
Τώρα είν’ Απρίλης και χαρά, τώρα είναι καλοκαίρι.
Το λεν τ’ αηδόνια στα κλαριά κι οι πέρδικες στα πλάγια,
το λεν οι κούκοι στα ψηλά, ψηλά στα καταράχια.
Παν τα κοπάδια στα βουνά να ξεκαλοκαιριάσουν,
παν και κοντά οι τσοπάνηδες βαρώντας τη φλογέρα.

Δημοτικό

Άγνωστες λέξεις
1. αηδόνια = πουλιά
2. κλαριά = κλαδιά
3. πέρδικες και κούκοι = πουλιά
4. πλάγια = το πλαϊνό μέρος
5. καταράχια = τα πιο ψηλά σημεία της βουνοκορφής
6. κοπάδια = πολλά ζώα μαζεύονται
7. να ξεκαλοκαιριάσουν = να περάσουν το καλοκαίρι
8. τσοπάνηδες = βοσκοί.
9. φλογέρα = μουσικό όργανο

Η ΑΥΓΟΥΛΑ
Κόκορης ελάλησε,
γάιδαρος εγκάρισε,
κι η χρυσόχερη η αυγούλα
ροβολάει απ’ την κορφούλα
γνέθοντας χρυσό μαλλί.
Φέρνει χρυσό μαλλί.
ρόδια, μήλα στην ποδιά της
και τριαντάφυλλα στ’ αυτιά της.

Βασίλης Ρώτας

Άγνωστες λέξεις
1. ελάλησε = τραγούδησε
2. εγκάρισε = έβγαλε τη φωνή του
3. χρυσόχερη = αυτή που κάνει καλή δουλειά με τα χέρια της
4. αυγούλα = μέρα
5. ροβολάει = κατεβαίνει από την κορυφή του βουνού
6. κορφούλα = η μικρή κορυφή
7. γνέθοντας = αλλάζοντας
8. ποδιά = ρούχο που φοριέται για εργασία

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Διαβάζω το πρώτο ποίημα και συμπληρώνω : (Δεν ξεχνώ ότι οι προτάσεις αρχίζουν με κεφαλαίο γράμμα)
Ποιοι, ποιες, ποια ;
__________________________________ το λεν ψηλά στα καταράχια.
__________________________________ το λένε στα κλαριά.
__________________________________ το λένε στα πλαγιά.
_________________________ πάνε στα βουνά να ξεκαλοκαιριάσουν.
_____________________________ πάνε κοντά βαρώντας τη φλογέρα.
2. Διαβάζω το πρώτο ποίημα και συμπληρώνω :
Ποιος, ποια ;
______________________ ελάλησε.
______________________ εγκάρισε.
______________________ ροβολάει απ’ την κορφούλα.
3. Γράφω πώς αλλιώς το λέμε, σύμφωνα με το παράδειγμα :
λεν : _________ ακούν : _________ παν : _________ τρων : ______
4. Γράφω τις παρακάτω προτάσεις στον ενικό, όπως στο παράδειγμα :
Το λεν τ’ αηδόνια στα κλαριά κι οι πέρδικες στα πλάγια.
Το λέει τ’ αηδόνι στα κλαριά κι η πέρδικα στα πλάγια.
Το λεν οι κούκοι στα ψηλά, ψηλά στα καταράχια.
________________________________________________________
Παν τα κοπάδια στα βουνά να ξεκαλοκαιριάσουν.
________________________________________________________
5. Συμπληρώνω, όπως στο παράδειγμα :
βαρώ : βαρώντας (με ωμέγα όταν το ώ είναι τονισμένο)
ζητώ : __________________________________________________
μιλώ : __________________________________________________
περνώ : __________________________________________________
γελώ : __________________________________________________
γνέθω : γνέθοντας (με όμικρο όταν το ο δεν έχει τόνο)
παίζω : __________________________________________________
παίρνω : __________________________________________________
δίνω : __________________________________________________
αρχίζω : __________________________________________________
6. Γράφω και μαθαίνω :
Τώρα είν’ Απρίλης και χαρά, τώρα είναι καλοκαίρι. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________