Το ανδρικό τμήμα πετοσφαίρισης του Παναθηναϊκού είναι ένα από τα τρία τμήματα του Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου που λειτουργούν σε επαγγελματική βάση. Από το 1919, οπότε και συστάθηκε η ομάδα, έχει να επιδείξει πλούσια ιστορία σε τίτλους και διακρίσεις στον ελληνικό χώρο. Έχει κατακτήσει 21 Πρωταθλήματα Ελλάδος [σ. 1][1][2][3][4][5][6][7][8][9][10], 6 Κύπελλα, 4 Λιγκ Καπ και 2 Σούπερ καπ. Έχει κατακτήσει 6 Πρωταθλήματα αήττητος (1963, 1966, 1967, 1970, 1971, 1975).
Έχει συμμετάσχει επίσης 7 φορές σε φάιναλ φορ ή ημιτελικό ευρωπαϊκών διοργανώσεων, καταλαμβάνοντας μια φορά (1980) τη 2η θέση (έως και το 1986–87 η τελική φάση του CEV Cup διεξαγόταν σε όμιλο με βαθμολογία και νικήτρια ήταν η ομάδα με τους περισσότερους βαθμούς) και φθάνοντας μια φορά σε μονό τελικό του CEV Cup (2009).[11]
Ιστορία
1919–40
Το τμήμα ιδρύθηκε το 1919 και αποτέλεσε ένα από τα πρώτα τμήματα που ιδρύθηκαν στην Ελλάδα.[12] Καθοριστική υπήρξε η προσφορά του Γιώργου Καλαφάτη ο οποίος συγκέντρωσε αθλητικό υλικό όταν παρακολούθησε τους Διασυμμαχικούς Αγώνες στο Παρίσι την ίδια χρονιά. Ποδοσφαιριστές και αθλητές στίβου συγκρότησαν την πρώτη ομάδα πετοσφαίρισης.
Το 1924 όταν ο σύλλογος μετονομάστηκε σε Παναθηναϊκός, η ομάδα βόλεϊ άρχισε να δίνει τα πρώτα της παιχνίδια, με αντιπάλους Πανιώνιο, Εθνικό Αθηνών και Πανελλήνιο. Η πρώτη ομάδα που διακρίθηκε ήταν αυτή του 1927–29 όποτε βρέθηκαν στις τάξεις της πολλοί δημοφιλείς παίχτες όπως οι Απόστολος Νικολαΐδης, Αραβοσιτάς, Γκούμας, Αρ. Νικολαΐδης, Παπαγεωργίου και Παπαστεφάνου.
Το 1936 συμμετείχε στο πρώτο Πανελλήνιο πρωτάθλημα που έγινε στην Αθήνα.[13] Λίγο πριν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ο Παναθηναϊκός δημιούργησε μια επιτυχημένη ομάδα με παίκτες όπως οι Λάμπρου, Βαλλίδης, Μομφεράτος, Τζούμανης, Προσελέντης, Λυκούρης, Κακρίδης.
1941–50
Από το 1940 το πρωτάθλημα Ελλάδας διακόπηκε ξεκίνησε και πάλι το 1961. Μετά την Κατοχή η ομάδα βόλεϊ επανασυστάθηκε με έδρα το ανοικτό γήπεδο που βρισκόταν στη συμβολή των οδών Τσόχα και Β. Σοφίας, απέναντι απ' το Ιπποκράτειο νοσοκομείο. Ο Παναθηναϊκός κατέκτησε το πρωτάθλημα Κέντρου (Αθηνών, το οποίο ο Τύπος της Εποχής ονομάζει και "Πρωτάθλημα Α΄Κατηγορίας" ) το 1944 ( διοργανώθηκε απ' τον ΣΕΓΑΣ και συμμετείχαν 16 σύλλογοι ) , το 1946 και το 1947 με βασικούς αντιπάλους τους Εθνικό Αθηνών, Παγκράτι, Τρίτωνα, Μίλωνα, Έσπερο Καλλιθέας και Πανελλήνιο.[14]
1951–60
Ο Γιάννης Λάμπρου υπήρξε κορυφαίος αθλητής του Παναθηναϊκού εκείνη την εποχή και μαζί με άλλους αθλητές του ΠΑΟ όπως οι Βιερρός και Ευταξίας ήταν μέλη της πρώτης εθνικής ομάδας βόλεϊ που συστάθηκε το 1952. Ο παράγοντας της ομάδας Αντώνης Μαντζαβελάκης συντέλεστε τα μέγιστα ώστε η ομάδα να αποκτήσει ανάλογη ποιότητα με το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ του συλλόγου. Το 1951( "Πρωτάθλημα Α΄ Κατηγορίας" βλ. Αθλητική Ηχώ 1 Νοεμβρίου 1953 ) η ομάδα του ΠΑΟ ανακηρύσσεται "πρωταθλήτρια ομάς Ελλάδος" ( βλ. εφημερίδα "Αθλητισμός της Ελλάδος" 9 Ιουνίου 1951 ). Την επιτυχία επαναλαμβάνει και το 1952 και το 1959 .
Το 1954 η ομάδα βόλεϊ του Παναθηναϊκού μένει χωρίς γήπεδο και αναγκάζεται να προπονείται στο γήπεδο του Εθνικού Αθηνών, χρησιμοποιώντας ως έδρα ένα χώρο εκεί που είναι σήμερα οι Θύρες 6-7 στη Λεωφόρο. Όμως από την περίοδο 1956–57 η ομάδα θα στεγαστεί στο πρώτο κλειστό γυμναστήριο που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα, στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Στην ομάδα αγωνίζονταν τότε οι Λάμπρου, Βαλλίδης, Αναστασίου, Μονφεράτος, Τζουμάνης, Λυκούρης, Τζώρτζης, Φωκάς, Ρασαλότζης, Τρύπος, Προσελέντης. Το 1960 ο ΠΑΟ κατακτά το Πρωτάθλημα Κεντρου ( βλ. εφημερίδα Ομάδα 10 Αυγούστου 1960 ) και το Πρωτάθλημα Ελλάδος ΣΕΓΑΣ ( βλ. Αθλητική Ηχώ 10/5/1961 ). Το 1960 δημιουργήθηκε το καταστατικό των κανονισμών του βόλεϊ και από το 1961 ξεκίνησε και πάλι το Πρωτάθλημα Ελλάδας μετά από διακοπή 21 ετών με πρώτο πρωταθλητή μεταπολεμικά τον Πανελλήνιο.[15]