ΠΡΩΤΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ: ΤΟΠΙΑ

                                            Βραζιλία

Η Βραζιλία (πορτογαλικά: Brasil), ή επισήμως, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Βραζιλίας (República Federativa do Brasil) είναι η μεγαλύτερη και πολυπληθέστερη χώρα της Λατινικής Αμερικής, στη Νότια Αμερική. Επίσης, είναι η πέμπτη μεγαλύτερη σε έκταση χώρα στον κόσμο και πέμπτη σε πληθυσμό. Καλύπτει μια τεράστια έκταση μεταξύ των Άνδεων και του Ατλαντικού ωκεανού, ενώ συνορεύει με όλες τις χώρες της Νότιας Αμερικής, εκτός από τη Χιλή και τον Ισημερινό. Από νότο προς βορρά, συνορεύει με την Ουρουγουάη, την Αργεντινή, την Παραγουάη, τη Βολιβία, το Περού, την Κολομβία, τη Βενεζουέλα, τη Γουιάνα, το Σουρινάμ και τη Γαλλική Γουιάνα. Η ακτογραμμή της με τον Ατλαντικό ωκεανό έχει μήκος 7.491 χλμ., ενώ ανήκουν σε αυτή νησίδες και νησιωτικά συγκροτήματα, όπως το αρχιπέλαγος Φερνάντο ντε Νορόνια, η Ατόλλη Ρόκας, οι Βράχοι του Αγίου Πέτρου και του Αγίου Παύλου, καθώς και οι νησίδες Τριντάντε και Μαρτίνος Βαζ.

Η Βραζιλία ήταν αποικία της Πορτογαλίας από το 1500 ―όταν ανακαλύφθηκε από τον Πέδρο Άλβαρες Καμπράλ― μέχρι την ανεξαρτησία της το 1822. Κοινοβουλευτική μοναρχία από το 1824 ανακηρύχθηκε σε αβασίλευτη δημοκρατία το 1889. Το ισχύον Σύνταγμα του 1988 ορίζει τη Βραζιλία ως Ομοσπονδιακή Δημοκρατία που στηρίζεται στην ένωση 27 πολιτειών, της ομοσπονδιακής πρωτεύουσας και 5.564 δήμων.

Η Βραζιλία αποτελεί την δέκατη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο σε δυναμικό αγοράς και την ένατη σε αγοραστική δύναμη. Οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις έχουν δώσει στη χώρα νέα διεθνή προοπτική.^[8] Επίσης, η Βραζιλία είναι μέλος των Ηνωμένων Εθνών και της Ένωσης των Κρατών της Νότιας Αμερικής. Με πολυεθνική, πολυπολιτισμική, κυρίως Καθολική και πορτογαλόφωνη κοινωνία, η Βραζιλία φιλοξενεί τεράστια βιοποικιλότητα και πολυσχιδές φυσικό περιβάλλον, ιδιαίτερα εκτεταμένους φυσικούς πόρους και ένα πλήθος προστατευόμενων οικοσυστημάτων.

Το όνομά της πιθανόν προέρχεται από το ομώνυμο δέντρο στα πορτογαλικά Caesalpinia echinata.^[9]

Ο αστεροειδής 293 Βραζιλία (Brasilia), που ανακαλύφθηκε το 1890, πήρε το όνομά του από τη μεγάλη αυτή χώρα.

                                                   Γεωγραφία

Η Βραζιλία καταλαμβάνει μια τεράστια έκταση στην ανατολική ακτή και στην ενδοχώρα της Νότιας Αμερικής, συνορεύοντας με όλες τις χώρες της ηπείρου, εκτός από τη Χιλή και τον Ισημερινό: Νοτίως με την Ουρουγουάη, νοτιοδυτικά με την Αργεντινή και την Παραγουάη, δυτικά με το Περού και τη Βολιβία, βορειοδυτικά με την Κολομβία, και βορείως με τη Βενεζουέλα, το Σουρινάμ, τη Γουιάνα και τη Γαλλική Γουιάνα. Το μέγεθος, η μορφολογία, το κλίμα και οι φυσικοί πόροι κάνουν τη Βραζιλία γεωγραφικά πολυδιάστατη. Είναι η πέμπτη χώρα σε έκταση παγκοσμίως, μετά τη Ρωσία, τον Καναδά, την Κίνα και τις ΗΠΑ, και η τρίτη στην Αμερική, με συνολική έκταση 8.510.820,623 τετρ.χλμ..^[2]

Το υψηλότερο βουνό της Βραζιλίας είναι το Πίκου ντα Νεμπλίνα με υψόμετρο 2.995 μέτρα.

                                                               Κλίμα                                                             

Το κλίμα της Βραζιλίας, αντίθετα με ότι πιστεύεται, δεν παρουσιάζει ούτε ακραίες βροχοπτώσεις ούτε υψηλές θερμοκρασίες. Aυτό συμβαίνει και για τον Αμαζόνιο. Η μέση ετήσια θερμοκρασία, ειδικά στο λεκανοπέδιο του Αμαζονίου, είναι 25 - 26 °C. Θερμοκρασία μεγαλύτερη των 38° και κατώτερη των 0 °C δεν παρατηρείται. Οι μικρότερες θερμοκρασίες παρατηρούνται στα υψίπεδα, αντίθετα με τα παράλια όπου εκεί απαντώνται οι μεγαλύτερες. Οι πολύ μικρότερες θερμοκρασίες παρατηρούνται στα νότια στα όρια της Πολιτείας Σάο Πάολο, όπου σημειώνονται παγετοί κάθε χειμώνα.

Η βροχόπτωση στη Βραζιλία κυμαίνεται μεταξύ 1000 και 1500 χιλιοστομέτρων. Η εποχή των βροχών στην περιοχή του Αμαζονίου αρχίζει τον Ιανουάριο και λήγει τον Ιούνιο κατ' έτος. Γεγονός πάντως είναι ότι στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας οι βροχές πέφτουν το καλοκαίρι και λιγότερο τον χειμώνα. Τον Αύγουστο του 1965, ο ποταμός Σίνος πλημμύρισε το Σάο Λεοπόλντο, στην περιοχή του Ρίο Γκράντε ντε Σουλ, και από τα ασυγκράτητα νερά του ποταμού γλίτωσαν μόνο τα ψηλότερα κτίρια στο κέντρο της πόλης^[10].

Στον Νότο, οι μέτριες βροχοπτώσεις αντισταθμίζονται από τη δροσιά, που μειώνει την αφυδάτωση. Στο εσωτερικό του Νορντέστε, στο «πολύγωνο της ξηρασίας» υπάρχει μειωμένη διαύγεια στην ατμόσφαιρα. Εδώ οι βροχοπτώσεις είναι μειωμένες (μικρότερες από 1.000 χιλιοστόμετρα και τοπικά λιγότερο από 500) και άστατες μέσα στο έτος (πυκνές ραγδαίες βροχές που διαρκούν λιγότερο από τρεις μήνες).

Η Βραζιλία περικλείεται σχεδόν ολόκληρη από τη μεσοτροπική ζώνη και οι θερμοκρασίες είναι ως επί το πλείστον αυξημένες: πάνω από 20 βαθμούς η μέση ετήσια στο μεγαλύτερο τμήμα του εδάφους της. Μόνο ο Νότος ξεχωρίζει, όπου η μέση θερμοκρασία πέφτει στους 16 βαθμούς, και η ιδιαιτερότητα αυτή ενισχύεται από τις επιδράσεις του θερμικού εύρους, που είναι πιο έντονοι^[11].                                                                                                                                                                 Ιστορία                                                                               

Η Βραζιλία κατοικούνταν για τουλάχιστον 11.000 έτη από τους ημινομαδικούς ιθαγενείς πληθυσμούς προ των πρώτων Πορτογάλων κατακτητών^[12], που μπήκαν στη χώρα με επικεφαλής τον Πέδρο Άλβαρες Καμπράλ στις 22 Απριλίου 1500.^[13] Η πηγή εργατικού δυναμικού της αποικίας ήταν αρχικά οι υποδουλωμένοι ινδιάνοι, και μετά το 1550, κυρίως Αφρικανοί δούλοι. Η δουλεία^[14] καταργήθηκε οριστικά το 1888, μέσω του «χρυσού νόμου», δημιουργημένου από την πριγκίπισσα Ιζαμπέλ, και η εντατική ευρωπαϊκή μετανάστευση δημιούργησε τη βάση για την εκβιομηχάνιση.

Το 1815 η πορτογαλική αυτή αποικία μετονομάσθηκε σε Βασίλειο και στις 13 Μαΐου του 1822 ο Πέτρος Α΄, τελευταίος γιος του Βασιλιά Ιωάννη Στ΄ της Πορτογαλίας, ανέλαβε Αυτοκράτωρας της Βραζιλίας. Στις 7 Σεπτεμβρίου 1822 ανακήρυξε την ανεξαρτησία της χώρας και ίδρυσε μια «Συνταγματική Αυτοκρατορία κληρονομικής ισχύος» (κοινοβουλευτική μοναρχία). Το 1831 παραιτήθηκε και, εννέα χρόνια αργότερα, ο 14χρονος γιος του Πέτρος Β΄ ανέλαβε δεύτερος Αυτοκράτορας της Βραζιλίας. Η μοναρχία καταργήθηκε οριστικά το 1889.

Η βραζιλιάνικη δημοκρατία αντικαταστάθηκε με δικτατορίες τρεις φορές - το 1930-1934 και το 1937-1945 υπό τον Ζετούλιο Βάργκας, και το 1964-1985 υπό εναλλασσόμενη στρατιωτική ηγεσία.

Κατά το διάστημα της πρώτης δικτακτορίας, το 1932, 9 Ιουλίου, ξεκίνησε ο Βραζιλιάνικος εμφύλιος πόλεμος. Η Πολιτεία του Αγίου Παύλου (Σάο Πάολο) με σύμμαχο τη πολιτεία του Μάτο Γκρόσο (Mato Grosso), εναντιώθηκε στη δικτατορία του Ζετούλιο Βάργκας, και ξεκίνησαν τη λεγόμενη Συνταγματική Επανάσταση του 1932 (Revolução Constitucionalista de 1932). Ο πόλεμος διήρκησε τρεις μήνες και οι επαναστατημένες πολιτείες έχασαν από τις εθνικές στρατιωτικές δυνάμεις υπό την ηγεσία του Ζετούλιο Βάργκας, ο οποίος μετά το πέρας του πολέμου, αναγκάστηκε να προκηρύξει εκλογές, τις οποίες και κέρδισε, 3 Μαΐου του 1933.

Από το 1985, η Βραζιλία έχει δημοκρατικό πολίτευμα, ούσα προεδρική δημοκρατία στο πρότυπο των ΗΠΑ. Αυτό επιβεβαιώθηκε σε δημοψήφισμα του 1993, στο οποίο οι ψηφοφόροι κλήθηκαν να επιλέξουν μεταξύ ενός προεδρικού ή κοινοβουλευτικού συστήματος και μεταξύ αβασίλευτης και βασιλευομένης δημοκρατίας.