Posted on December 28, 2020
Σελιδοδείκτες
Οι σελιδοδείκτες είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα «συνοδευτικά» των βιβλίων, καθώς κι ένα από τα πιο χρήσιμα αντικείμενα όταν δεν σου αρέσει να τσακίζεις την σελίδα. Το πρώτο δείγμα σελιδοδείκτη χρονολογείται στον 6ο μ.Χ. αιώνα. Ήταν κατασκευασμένος από διακοσμημένο δέρμα επενδεδυμένο στο πίσω μέρος με δερμάτινο λουράκι. Ανακαλύφθηκε στα χαλάσματα ενός μοναστηριού στην Αίγυπτο.
Δείγματα χρήσης σελιδοδεικτών έχουμε από τον 1ο έως τον 12ο αιώνα μ.Χ. Ένας αρκετά συνηθισμένος σελιδοδείκτης αποτελούνταν από μία μικρή ταινία περγαμηνής συνδεδεμένη με την άκρη της σελίδας ή του βιβλίου (ή με ένα κομμάτι ύφασμα κολλημένο στην κεφαλή). Συνήθως ήταν και κολλημένος μόνιμα στο βιβλίο. Από το 1850 και εξής άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτοι αποσπώμενοι σελιδοδείκτες. Κατά το 1860 εμφανίζονται υφασμάτινοι σελιδοδείκτες.
Στην αρχή οι σελιδοδείκτες ήταν ακριβοί οπότε και χρησιμοποιούνταν κυρίως στην βίβλο και σε βιβλία προσευχών. Από το 1880 κι έπειτα, με την ραγδαία αύξηση εκτύπωσης και κυκλοφορίας βιβλίων, αυξήθηκε και η παραγωγή χάρτινων σελιδοδεικτών κι έτσι η χρήση τους διευρύνθηκε.
Στις μέρες μας οι σελιδοδείκτες είναι κυρίως χάρτινοι με ποικίλα σχέδια και χρώματα. Άλλα υλικά κατασκευής τους είναι η κορδέλα, το ξύλο, το πλαστικό, το βινύλιο, το ασήμι, ο χρυσός, η τσόχα κ.α. Επίσης οι χάρτινοι σελιδοδείκτες εξυπηρετούν και τη διαφήμιση. Βιβλιοπωλεία, βιβλιοθήκες, φροντιστήρια και όχι μόνο είναι σύνηθες να χρησιμοποιούν σελιδοδείκτες (οι οποίοι συνήθως δίνονται δωρεάν με την αγορά κάποιου προϊόντος) προκειμένου να διαφημιστούν.
Μερικοί πιστεύουν ότι οι σελιδοδείκτες από μόνοι τους είναι μικρά έργα τέχνης. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι και η ιστοσελίδα IFOB (International Friends Of Bookmarks). Η αλήθεια είναι ότι με τον κατάλληλο συνδυασμό χρωμάτων, σχεδίων και υλικών δημιουργούνται εντυπωσιακοί σελιδοδείκτες που είναι ταυτόχρονα και ελκυστικοί και εύχρηστοι.
Υπάρχουν χιλιάδες πρωτότυπα και ασυνήθιστα σχέδια σελιδοδεικτών. Για παράδειγμα υπάρχουν πολλοί σελιδοδείκτες με τη μορφή ζώων, φαγητών, μερικές φορές και βιβλίων. Άλλες φορές έχουν την μορφή χάρακα καθώς και υποδεκάμετρο όποτε μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για μετρήσεις (π.χ. πάνω σε έναν χάρτη σε ένα βιβλίο γεωγραφίας) και για την χάραξη ίσιων γραμμών.
Επίσης, ακόμα και οι χάρτινοι σελιδοδείκτες συναντώνται σε διάφορα σχήματα και χρώματα. Πολλές φορές έχουν επάνω τους ζωγραφιές ή και αποφθέγματα. Το πιο συνηθισμένο σχήμα είναι το παραλληλόγραμμο αλλά υπάρχουν επίσης σελιδοδείκτες που δεν έχουν κάποιο συγκεκριμένο γεωμετρικό σχήμα αλλά έχουν διάφορα σχέδια όπως φτερά, σύννεφα, λουλούδια, καρδιές κ.α.
Τέλος, αξίζει να αναφερθούν και υφασμάτινοι σελιδοδείκτες. Πολλοί έχουν κεντητά ή πλεκτά σχέδια (μερικοί είναι ολόκληροι πλεγμένοι π.χ. σαν λουλούδια).Μερικοί είναι αρκετά πρωτότυποι και άλλοι είναι ιδιαίτερα όμορφοι . Άλλες φορές πάλι έχουν επάνω τους λέξεις και φράσεις οι οποίες αντί να είναι εκτυπωμένες είναι ραμμένες πάνω στον σελιδοδείκτη.