ΠΑΟΚ

ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ

Ο ΠΑΟΚ έχει αγωνιστεί με σημαντικά ονόματα του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου για τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις της UEFA, όπως η Μπαρτσελόνα του Γιόχαν Κρόιφ και η Νάπολι του Ντιέγκο Μαραντόνα. Έχει αποκλείσει ορισμένες πολύ ισχυρές ομάδες κατά την περίοδο που τις αντιμετώπισε, όπως τη Λέγκια Βαρσοβίας και τη Λυών στην πορεία του στο κύπελλο Κυπελλούχων του 1973–74, όταν έφθασε μέχρι τα προημιτελικά της διοργάνωσης, για να αποκλειστεί από την κάτοχο του τροπαίου Μίλαν, ενώ σημαντικές προκρίσεις έχει σημειώσει και επί των Μαλίν, Άρσεναλ, Ουντινέζε, Γκρασχόπερς, Φενέρμπαχτσε, Βασιλεία, Σπαρτάκ Μόσχας, Μπεσίκτας και Μπενφίκα. Ως σημαντικές ευρωπαϊκές επιτυχίες πιστώνονται και οι νίκες στις έδρες των Τότεναμ, Ντόρτμουντ, Φιορεντίνα και Άιντραχτ Φρανκφούρτης με σκορ 1-2, 0-1, 2-3 και 1-2 αντίστοιχα.

Σε άλλες περιπτώσεις υπήρξε εξαιρετικά άτυχος, καθώς τέσσερις φορές αποκλείστηκε στη διαδικασία των πέναλτι από τις Άιντραχτ Φρανκφούρτης, Μπάγερν Μονάχου, Σεβίλλη και Μπενφίκα, ενώ δύο αποκλεισμούς έχει υποστεί από τον Άγιαξ στα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ (2010-11, 2016-17) παρά το γεγονός ότι και τις δύο φορές στους πρώτους εκτός έδρας αγώνες αναδείχθηκε ισόπαλος με 1-1, τον πρώτο με εντός έδρας ισοπαλία 3-3 (κανονισμός του εκτός έδρας γκολ) και τον δεύτερο με εντός έδρας ήττα 1-2.

Ο ΠΑΟΚ είναι ο μοναδικός από τους τακτικούς εκπροσώπους της χώρας στα ευρωπαϊκά κύπελλα, που εμφανίζει θετικό ισοζύγιο νικών/ηττών καθώς και τερμάτων (υπάρχει και ο Ολυμπιακός Βόλου που σημείωσε τρεις νίκες και μία ισοπαλία σε σύνολο τεσσάρων αγώνων στην μοναδική του ευρωπαϊκή παρουσία και αποκλείστηκε από την συνέχεια για εξωαγωνιστικούς λόγους), ενώ η εκτός έδρας νίκη του επί της Λοκομοτίβι Τιφλίδας με σκορ 7–0 στις 16 Σεπτεμβρίου 1999 για το κύπελλο UEFA, είναι η μεγαλύτερη σε έκταση που πέτυχε ποτέ ελληνική ομάδα σε ευρωπαϊκή διοργάνωση.

Πρώτος σκόρερ στην ιστορία του συλλόγου στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις είναι ο Στέφανος Αθανασιάδης με 20 τέρματα και ακολουθούν οι Δημήτρης Σαλπιγγίδης και Αντρίγια Ζίβκοβιτς με 14 τέρματα.

Διαμόρφωση στο χρόνο

Η πρώτη φορά που έσπασε το φράγμα των 20 χιλιάδων εισιτηρίων (20.131) έγινε σε έναν αγώνα με αντίπαλο τον Παναθηναϊκό στις 28 Απριλίου του 1963 (σκορ 1–1), ενώ με τη συνεχή επέκταση των κερκίδων έσπασε το φράγμα των 30 χιλιάδων εισιτηρίων (31.504) σε αγώνα με αντίπαλο τον Ολυμπιακό στις 19 Μαρτίου του 1967 (σκορ 2–0).

Το 1970 το γήπεδο της Τούμπας απέκτησε ηλεκτροφωτισμό καθώς τοποθετήθηκαν τέσσερις προβολείς στον εξωτερικό του χώρο, έχοντας τη δυνατότητα διεξαγωγής νυχτερινών αγώνων. Ο πρώτος νυχτερινός αγώνας που διεξήχθη υπό το φως των προβολέων ήταν στις 20 Μαΐου του 1970, με αντίπαλο την πρωταθλήτρια Ευρώπης της προηγούμενης χρονιάς, Μίλαν (αποτέλεσμα 0–0). Στις 22 Μαρτίου του 1980, τμήμα της θύρας 8 του γηπέδου κατέρρευσε, ως αποτέλεσμα βλάβης που είχε υποστεί η κερκίδα από τον ισχυρό σεισμό 6,5 βαθμών ρίχτερ που είχε πλήξει τη Θεσσαλονίκη και όλη την ευρύτερη περιοχή ενάμιση χρόνο νωρίτερα (20 Ιουνίου 1978).Το γήπεδο έκλεισε και ο ΠΑΟΚ χρησιμοποίησε ως έδρα αρχικά το Καυτανζόγλειο Στάδιο και στη συνέχεια το Γήπεδο Χαριλάου, για να επιστρέψει στην φυσική του έδρα την Τούμπα ένα χρόνο αργότερα.

Το 1981 και με αφορμή την τραγωδία της Θύρας 7 η χωρητικότητα του γηπέδου μειώθηκε στις 41.073 θέσεις για λόγους ασφαλείας, κάτι που συνέβη σε όλα τα ελληνικά γήπεδα τότε. Το καλοκαίρι του 1985 τοποθετήθηκε στις θύρες 1, 2 και 3 σκέπαστρο ενώ κατασκευάστηκαν νέα δημοσιογραφικά θεωρεία. Το καλοκαίρι του 1998 τοποθετήθηκαν σε όλες τις κερκίδες πλαστικά καθίσματα σύμφωνα με τις επιταγές που όρισε η UEFA, με την χωρητικότητα του γηπέδου όμως να μειώνεται στις 32.000 θέσεις. Σε συνδυασμό με τα πρόσθετα μέτρα ασφαλείας που κρίθηκαν αναγκαία, το γήπεδο μπορεί σήμερα να δεχθεί μέχρι 28.703 θεατές.

Το καλοκαίρι του 2004 και με αφορμή την διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων (το γήπεδο ήταν προπονητήριο των ποδοσφαιρικών ομάδων που μετείχαν στη διοργάνωση) έγινε μια σημαντική ανακαίνιση, με σπουδαιότερη την κατασκευή νέου σκέπαστρου και τη δημιουργία κτηρίου γραφείων.

ΤΟΥΜΠΑ

Το Γήπεδο της Τούμπας (επίσημη ονομασία: Στάδιο ΠΑΟΚ) αποτελεί την έδρα της ποδοσφαιρικής ομάδας του ΠΑΟΚ. Συχνά αναφέρεται απλά ως Τούμπα, προσδιορίζοντας την ομώνυμη συνοικία (Δήμος Θεσσαλονίκης, 4ο Δημοτικό Διαμέρισμα) στην οποία και βρίσκεται. Είναι ιδιοκτησία της ποδοσφαιρικής ομάδας ΠΑΟΚ.

Ο χώρος που φιλοξενεί το γήπεδο του ΠΑΟΚ αποτέλεσε δωρεά της οικογένειας Δεδέογλου στην ομάδα, όπως αργότερα και ο χώρος του Κλειστού γηπέδου του ΠΑΟΚ. Το γήπεδο ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1958 και ολοκληρώθηκε το 1959. Αρωγοί στην ανέγερσή του υπήρξαν η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού (κατέβαλε το ποσό του 1.100.000 δραχμών) και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (ο χώρος ανήκε στο Ταμείο Εθνικής Άμυνας), καθώς το παλιό γήπεδο του ΠΑΟΚ στην περιοχή Συντριβανίου στο κέντρο της πόλης απαλλοτριώθηκε με σκοπό την ανέγερση της Θεολογικής Σχολής, μιας και η ευρύτερη περιοχή παραχωρήθηκε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Αρχιτέκτονας του έργου ήταν ο Μηνάς Τρεμπέλας και πολιτικός μηχανικός ο Αντώνης Τριγλιανός.

Σημαντική για την ανέγερσή του υπήρξε η συνεισφορά και των ίδιων των οπαδών της ομάδας, οι οποίοι κλήθηκαν δύο φορές να συνδράμουν οικονομικά, μέσω του «Λαχείου υπέρ ανεγέρσεως του νέου σταδίου του ΠΑΟΚ» που εξέδωσε η διοίκηση του συλλόγου, ενώ ορισμένοι φίλοι του ΠΑΟΚ εργάστηκαν αφιλοκερδώς με προσωπική εργασία κατά τη διαδικασία της ανέγερσης. Νωρίτερα, και όσο ακόμα ο ΠΑΟΚ αγωνιζόταν στο παλιό του γήπεδο, το 15% των εισπράξεων κάθε αγώνα πήγαιναν στο ταμείο της επιτροπής του νέου γηπέδου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά την αποπεράτωση του έργου, ο ΠΑΟΚ άρχισε την πώληση αριθμημένων εισιτηρίων διαρκείας για όλους τους αγώνες της χρονιάς (με κόστος 200 δραχμές), όμως οι κάτοχοι της μόνιμης θέσης δεν απαλλασσόταν από την καταβολή αντιτίμου για κάθε αγώνα ξεχωριστά. Τελικά ο ΠΑΟΚ αποπλήρωσε το χρέος που του αναλογούσε 10 χρόνια αργότερα (1969), καθώς το αντίτιμο που ορίστηκε πληρώθηκε σε 20 εξαμηνιαίες δόσεις των 75.000 δραχμών. Η αρχική χωρητικότητα ήταν 15.000 καθήμενοι.

Τα εγκαίνια του γηπέδου της Τούμπας έγιναν στις 6 Σεπτεμβρίου του 1959 και στον πρώτο φιλικό αγώνα που ακολούθησε, ο ΠΑΟΚ νίκησε με σκορ 1–0 την ομάδα της ΑΕΚ.Αρχικά η χωρητικότητα του γηπέδου ήταν 20.000 θέσεις, ενώ μέσα στα επόμενα χρόνια σταδιακά η χωρητικότητα αυξήθηκε ξεπερνώντας τις 45.000. Ήταν ένα από τα μεγαλύτερα γήπεδα της Ελλάδας μέχρι το 1982, όταν και κατασκευάστηκε το Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας. Το γήπεδο είχε εξ αρχής φυσικό χλοοτάπητα (γρασίδι), σε μία εποχή όπου τα περισσότερα ελληνικά γήπεδα ήταν ακόμη χωμάτινα, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων.