ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΖΩΑ

Ελλάδα και αδέσποτα ζώα συντροφιάς. Το «πρόβλημα» και η λύση του

Αδέσποτα ζώα συντροφιάς. Η πρόταση από μόνη της μαρτυρά την πραγματικότητα των ελληνικών πόλεων και της επαρχίας, με αμέτρητες χιλιάδες πλάσματα να ζουν στους δρόμους, μακριά από την ανθρώπινη συντροφιά, την αγάπη, την φροντίδα και την προστασία με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Άραγε αυτό τους αξίζει; Εκεί είναι η θέση τους; Αυτό είναι το «ευχαριστώ» που τους χρωστάμε;

Αδέσποτος σκύλος (ή γάτα) είναι αυτός που ζει στους δρόμους όχι από επιλογή του αλλά μετά από την εγκατάλειψη του από τον άνθρωπο, με αποτέλεσμα να:
• Περιπλανάται και να τρέφεται ανεπαρκώς
• Είναι εκτεθειμένος σε κάθε λογής αρρώστιες ελλείψει κτηνιατρικής πρόληψης
• Πέφτει θύμα κακοποίησης, τραυματισμού ή και θανάτωσης από ενέργειες που σχετίζονται κυρίως με τους ανθρώπους (αυτοκινητιστικά ατυχήματα, πυροβολισμοί, πνιγμοί, φόλες κ.ά.)
• Ζευγαρώνει και γεννά κατ’ επανάληψη, με αποτέλεσμα να συνεχίζεται ο φαύλος κύκλος των αδέσποτων
• Έχει μέσο όρο ζωής μόλις τα 2 χρόνια, κάτω από αντίξοες συνθήκες
Αυτήν την στιγμή ο αριθμός των αδέσποτων ζώων συντροφιάς και εκείνων που φιλοξενούνται σε φιλοζωικές, καταφύγια, πανσιόν και σπίτια εθελοντών περιμένοντας να υιοθετηθούν, ανέρχεται σε δεκάδες χιλιάδες! Πώς όμως εξηγείται αυτό την στιγμή που η ευαισθησία του κόσμου απέναντι στα ζώα αυξάνεται ολοένα και περισσότερο; Υπάρχει άραγε λύση σε αυτό το «πρόβλημα»;
Το πρώτο που θα πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι το πρόβλημα δεν είναι τα αδέσποτα αλλά εμείς. Οι περισσότεροι σοκάρονται στη θέα παραμελημένων, εγκαταλελειμμένων, άρρωστων, αποστεωμένων, κακοποιημένων, ανάπηρων και σκοτωμένων αδέσποτων ζώων, χωρίς όμως να συνδέουν τις εικόνες αυτές με τις δικές τους πράξεις και επιλογές. Η αλήθεια είναι ότι είμαστε οι δημιουργοί του προβλήματος, αλλά την ίδια στιγμή είμαστε και αυτοί που μπορούν να αλλάξουν την τραγική αυτή κατάσταση. Παρά το τεράστιο μέγεθος του το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί με την δημιουργία φιλοζωικής κουλτούρας και την πλήρη κατανόηση βασικών εννοιών όπως οι παρακάτω:

• Στείρωση: Τα ζώα που περιμένουν να υιοθετηθούν είναι περισσότερα από τις οικογένειες που θέλουν να υιοθετήσουν. Οι ανεξέλεγκτες γέννες αποτελούν την νούμερο 1 αιτία δημιουργίας αδέσποτων ζώων συντροφιάς. Στειρώνοντας τον σκύλο μας περιορίζουμε τον αριθμό των αδέσποτων και βοηθάμε εκείνα που ψάχνουν σπίτι, ενώ την ίδια στιγμή θωρακίζουμε την υγεία του σκύλου μας και αυξάνουμε το προσδόκιμο της ζωής του. Ζητάμε σχετική ενημέρωση από τον κτηνίατρο μας.

• Υπεύθυνη υιοθεσία: Η υιοθεσία ενός σκύλου δεν είναι μόνο χαρά αλλά αποτελεί και μια πράξη ευθύνης. Είναι μια απόφαση που θα πρέπει να παίρνουμε χωρίς παρορμητισμό και μετά από ώριμη σκέψη. Προτού να υιοθετήσουμε έναν σκύλο θα πρέπει να σκεφτούμε ποιες είναι οι υποχρεώσεις μας απέναντι του και να αναλογιστούμε αν θα μπορούμε να καλύπτουμε τις ανάγκες του από την πρώτη στιγμή μέχρι τα βαθιά του γεράματα. Πρόκειται για μια δέσμευση συναισθηματική, χρονική και χρηματική στην οποία θα πρέπει να είμαστε πάντα συνεπείς προκειμένου να συμβιώσουμε ευτυχισμένα και ισορροπημένα. Ο αριθμός των σκύλων που εγκαταλείπονται στους δρόμους ή που «επιστρέφονται» στους ανθρώπους που τους φιλοξενούσαν είναι τεράστιος κυρίως λόγω της άγνοιας όλων των παραπάνω.
Δίνουμε ευκαιρία στην ζωή σε έναν σκύλο που βρίσκεται σε ανάγκη. Είναι αδύνατον να μην βρούμε τον παντοτινό μας φίλο ανάμεσα στα χιλιάδες μικρού, μεσαίου ή μεγάλου μεγέθους, κουτάβια, ενήλικα ή υπερήλικα, «καθαρόαιαμα» ή «ημίαιμα» που βρίσκονται στην αναμονή. Αν για κάποιον λόγο θέλουμε να αποκτήσουμε σκύλο από κάποιο εκτροφείο τότε θα πρέπει να απευθυνθούμε σε κάποιον επαγγελματία (όχι σε ιδιώτη εκτροφέα της «πίσω αυλής») ο οποίος θα μας ενημερώσει σχετικά με τα χαρακτηριστικά και τις απαιτήσεις της εκάστοτε φυλής, και λαμβάνοντας υπόψη το προφίλ της οικογένειας και της καθημερινότητας μας θα βάλει τις βάσεις για μία υπεύθυνη και επιτυχημένη υιοθεσία.
• Ηλεκτρονική σήμανση και ταυτότητα: Με την τοποθέτηση ηλεκτρονικής σήμανσης (υποχρεωτική βάσει νόμου) ο σκύλος μας έχει πάντα μαζί του τα στοιχεία που σε περίπτωση που τον χάσουμε μπορούν να τον οδηγήσουν πίσω σε εμάς, μετά από σχετικό έλεγχο σε κτηνίατρο από αυτόν που θα τον βρει. Επίσης μια ταυτότητα με τα στοιχεία μας στο κολάρο του μπορεί να κάνει αυτή τη διαδικασία ακόμα πιο γρήγορη.
• Βόλτα με λουρί: Δεκάδες σκύλοι χάνονται και γίνονται αδέσποτοι, τραυματίζουν, τραυματίζονται ή και σκοτώνονται κάθε μέρα, λόγω του οτι οι ιδιοκτήτες τους πίστευαν ότι «τους ακούνε» χωρίς λουρί. Αφήνοντας τον σκύλο μας ελεύθερο δεν είμαστε σε θέση να ελέγξουμε την συμπεριφορά του (πόσο μάλλον των υπόλοιπων σκύλων), βάζοντας έτσι σε κίνδυνο την ασφάλεια τόσο του ίδιου όσο και των άλλων σκύλων και ανθρώπων. Βάσει νόμου αλλά και απλής λογικής τον βγάζουμε βόλτα πάντα με λουρί (δείτε σχετικό video). Για να συνδυάσουμε την ασφάλεια με την επιπλέον άσκηση του, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε έναν πτυσσόμενο οδηγό μεγάλου μήκους (δείτε σχετικό video) ή να τον αφήσουμε ελεύθερο σε περιφραγμένους μόνο χώρους.
• Εξανθρωπισμός: Το να αντιμετωπίζουμε και το να συμπεριφερόμαστε στον σκύλο μας σαν να είναι άνθρωπος είναι κάτι το οποίο μπορεί να ενισχύσει ή να δημιουργήσει διάφορα προβλήματα και ανεπιθύμητες συμπεριφορές και να οδηγήσει σε αδιέξοδο. Παρά την ανθρωποκεντρική του φύση και το αμφίδρομο δέσιμο με τον άνθρωπο, δεν παύει να είναι ένα διαφορετικό πλάσμα, με διαφορετική αντίληψη, διαφορετικό τρόπο επικοινωνίας και πάνω απ΄όλα με διαφορετικές ανάγκες από εμάς. Για παράδειγμα η καθημερινή άσκηση, η βόλτα, η θέσπιση ορίων και κανόνων, όπως και η ύπαρξη ενός χώρου αποκλειστικά του σκύλου είναι για αυτόν αναγκαία και πολύ πιο σημαντικά από ένα μεγαλύτερο γεύμα ή μια θέση στο κρεβάτι μας. Η πλήρης κατανόηση και ο σεβασμός απέναντι στην πραγματική του φύση μακριά από εγωκεντρικές αντιλήψεις, είναι το πρώτο βήμα για μια ισορροπημένη αλλά και παντοτινή συμβίωση μαζί του.
• Εκπαίδευση: Ακολουθώντας ένα επαγγελματικό και ολοκληρωμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης βάζουμε τις βάσεις για μια αρμονική συμβίωση με τον σκύλο μας και είμαστε σε θέση να λειτουργήσουμε προληπτικά ή και να αντιμετωπίσουμε οποιοδήποτε πρόβλημα. Δυστυχώς σε πάρα πολλές περιπτώσεις τα προβλήματα που δεν λύνονται γίνονται η αιτία επιστροφής ή και εγκατάλειψης σκύλων.

Μέσα στην οικονομική αλλά πάνω απ΄όλα ανθρωπιστική κρίση που αντιμετωπίζουμε μπορούμε πραγματικά να επανορθώσουμε απέναντι σε ένα τόσο μοναδικό πλάσμα που βάζει τον άνθρωπο πάνω από το ίδιο του το είδος και είναι πάντα στις «υπηρεσίες» μας ως σκύλος θεραπείας, οδηγός τυφλών, βοηθός ατόμων με αναπηρίες, διασώστης και ως ο καλύτερος και πιο πιστός μας φίλος.
Αυτοί που τα αγαπούν, αυτοί που δεν τα θέλουν, αλλά και εκείνοι που είναι αδιάφοροι απέναντι στα αδέσποτα ζώα συντροφιάς συμφωνούν τουλάχιστον σε ένα πράγμα: Κανένας δεν τα θέλει στους δρόμους. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν ο καθένας ξεχωριστά αλλά και όλοι μαζί να γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να δούμε εμείς οι ίδιοι αλλά και οι γενιές που έρχονται.

(Dogs up-εκπαίδευση σκύλων)
Αρετή Δένδια-Παναγιώτης Σκέρλος)