Φοιτητής: Σχετικά με την έχθρα μεταξύ του Αδάμ και του φιδιού: Είπατε ότι ο διάβολος ζήλευε τον Αδάμ πριν πέσει ο Αδάμ εξαιτίας της εύνοιας που του είχε χαριστεί. Αλλά είπατε επίσης ότι ο Αδάμ ήταν κατώτερος από το φίδι.
π. Σεραφείμ: Ο διάβολος είναι ανώτερος επειδή είναι ένα νοερό ον. Δεν έχει σώμα. Το σώμα είναι ένα κατώτερο στοιχείο- ως εκ τούτου, είναι ανώτερος. Αλλά ο άνθρωπος θα πάρει αυτό που έχασε ο διάβολος, δηλαδή τον Παράδεισο. Και γι’ αυτό, μέχρι σήμερα, ο διάβολος είναι απλά θυμωμένος. Ακόμη και σύμφωνα με την ανθρώπινη ψυχολογία, μπορείτε να καταλάβετε τον διάβολο. Σκεφτείτε μόνο: αν είχατε αθάνατη ζωή και ξέρατε ότι ήσαστε καταδικασμένος στην κόλαση. Έπειτα, υπάρχει αυτό το άλλο ον που είναι κατώτερο από εσάς, που δεν αξίζει ούτε να το φτύσετε και πρόκειται να πάρει αυτό που χάσατε. Φυσικά, θα ζηλέψετε τρομερά, επειδή δεν υπάρχει μετάνοια για σας. Θα προσπαθήσετε με κάθε δυνατό τρόπο να τον φέρετε στην ίδια κατάσταση με εσάς.
Φοιτητής: Διαβάζεις στη Γένεση όπου λέει ότι το φίδι θα πατάξει (τραυματίσει) τις φτέρνες [Γέν. 3: 1 5]. Είναι αυτός ο τρόπος με τον οποίο προσπαθεί να μας φέρει πίσω στην κατάσταση στην οποία βρίσκεται – τελείως απελπισμένος; Θα ήταν σωστό να πούμε ότι προσπαθεί να σακατέψει την πορεία μας προς τον Θεό με αυτόν τον τρόπο;
π. Σεραφείμ: Ναι. Μπορείτε να δώσετε πολλές ερμηνείες σε αυτή τη συγκεκριμένη φράση. Σημαίνει ότι ο διάβολος δεν έχει τη δύναμη να κάνει πολλά. Αν ήταν όρθιος, τότε θα ήταν ένας επικίνδυνος εχθρός- θα μας δάγκωνε σε κάθε σημείο.
Φοιτητής: Αν δεν μπορεί να κάνει πολλά, πως είναι δυνατόν να μας αρπάζει από οποιαδήποτε κατάσταση και να μας τραβάει χαμηλά;
π. Σεραφείμ: Αν έχουμε τη χάρη του Θεού και δεν συνεργαζόμαστε με το διάβολο, δεν μπορεί. Μόνο όταν εμείς οι ίδιοι επιτρέπουμε στη θέλησή μας να παρασυρθεί από τον διάβολο. Στην πραγματικότητα, μπορούμε να επιτρέψουμε τον εαυτό μας να παρασυρθεί, όπως ακριβώς παρασύρθηκε ο Αδάμ, ακόμη και χωρίς τον διάβολο. Ο Αδάμ θα μπορούσε να είχε αμαρτήσει χωρίς τον Σατανά, επειδή είδε την ευχάριστη πλευρά του απαγορευμένου καρπού και υπήρχε ήδη ο πειρασμός να τον θελήσει για τον εαυτό του έξω από την εντολή του Θεού.
Φοιτητής: Μπορεί να είναι άσχετη ερώτηση, αλλά θα μπορούσατε να σχολιάσετε τους Ινδούς γητευτές φιδιών; Είναι πραγματικά περίεργο πως κάνουν τα φίδια να σηκώνονται και να στέκονται όρθια και ούτω καθεξής.
π. Σεραφείμ: Υπάρχει κάτι πολύ συμπτωματικό στο γεγονός ότι ασχολούνται εξ αρχής με τέτοιου είδους πλάσματα. Δείχνει ότι κάπου εκεί εργάζονται δαίμονες. Απλά σε γενικές γραμμές, μπορείτε να πείτε τόσα πολλά γι’ αυτό.
Φοιτητής: Χρησιμοποιείται ο Σατανάς ως εργαλείο από τον Θεό;
π. Σεραφείμ: Ουάου! Αυτή είναι μια βαθιά ερώτηση.
Φοιτητής: Ξέρετε πως ο Θεός άφησε τον Σατανά να βάλει σε πειρασμό τον Ιώβ.
π. Σεραφείμ: Σωστά. Εμείς δεν πιστεύουμε σε έναν δυϊσμό: ότι υπάρχει ένας Θεός και ένας διάβολος και ότι πολεμούν ο ένας τον άλλον -όπως πιστεύουν οι Μανιχαίοι. Πιστεύουμε ότι στην πραγματικότητα ο Θεός είναι υπεύθυνος για τα πάντα- και ακόμη και όταν τα πράγματα πάνε εναντίον Του, το χρησιμοποιεί είτε για τη μεγαλύτερη δόξα Του είτε για να φέρει τους ανθρώπους στη σωτηρία. Έτσι, τα πάντα στον κόσμο συμβαίνουν είτε επειδή ο Θεός το θέλει έτσι είτε επειδή το επιτρέπει εξαιτίας της ελευθερίας, προκειμένου να επιτευχθεί ένα μεγαλύτερο καλό. Ο Σατανάς έχει μια ανεξάρτητη προσωπικότητα, αλλά μακροπρόθεσμα χάνει. Ακόμα και όταν προκαλεί κάτι τρομερό, όπως η Ρωσική Επανάσταση, από αυτήν βγαίνουν οι Νεομάρτυρες, μια τεράστια έμπνευση για τους ανθρώπους. Μπορείτε να φανταστείτε τι θα είχε συμβεί στη Ρωσία χωρίς την Επανάσταση, έτσι όπως πήγαινε. Πιθανόν να είχε γίνει ένας τρομακτικός τόπος κοσμικότητας, που μόνο προσποιείται ότι είναι Ορθόδοξη – αλλά αντί γι’ αυτό τιμωρήθηκε. Επομένως, ένα καλό πράγμα βγήκε στην πραγματικότητα από την Επανάσταση, παρά το γεγονός ότι ο διάβολος εννοούσε το κακό. Ο διάβολος είναι ανεξάρτητος, μπορεί να κάνει κακό, αλλά ο Θεός πάντα βγάζει το καλό από αυτό σε εκείνους που θέλουν να θέλουν το καλό .
Φοιτητής: Ο διάβολος δεν μπορεί να κάνει τίποτα χωρίς να το επιτρέψει ο Θεός, έτσι δεν είναι;
π. Σεραφείμ: Όχι, δεν μπορεί. Όταν λέμε ότι ο διάβολος είναι δεμένος για χίλια χρόνια -όλο το χρονικό διάστημα μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης έλευσης του Χριστού- αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Σημαίνει ότι μπορεί να κάνει μόνο ό,τι του επιτρέπει ο Θεός. Όταν ένας άνθρωπος περπατάει μέσα στη χάρη του Χριστού, τότε μόνο αν ο ίδιος απομακρυνθεί από αυτό μπορεί ο διάβολος να του κάνει οτιδήποτε απολύτως. Όταν έχουμε πειρασμούς, είναι ακριβώς όπως το φίδι που τσακίζει τη φτέρνα: είναι ένα μικρό πράγμα και πρέπει να τους αποτινάξουμε. Μόνο αν επιτρέψουμε στον εαυτό μας να νικηθεί από αυτούς, πέφτουμε σε απογοήτευση και θυμό και σε κάθε είδους αμαρτίες. Έτσι, η δύναμη του διαβόλου είναι πολύ περιορισμένη.
Φοιτητής: Αλλά δεν ήταν έτσι πριν από τον Χριστό.
π. Σεραφείμ: Πριν από τον ερχομό του Χριστού, ο Σατανάς είχε πολύ περισσότερη δύναμη, επειδή όλοι προσκυνούσαν τα είδωλα (σήμερα να δεις), τα οποία ήταν δαιμόνια. Αλλά παρά τη γενική πορεία των πραγμάτων, όλα ήταν μέσα στο σχέδιο του Θεού.
Φοιτητής: Αλλά στο γενικότερο σχέδιο των πραγμάτων, όλα ήταν μέσα στο σχέδιο του Θεού.
π. Σεραφείμ: Λοιπόν, ναι, αλλά είναι ένα πολύ ενδότερο (πνευματικό ή μυστικιστικό) πράγμα. Όλα είναι μέσα στο σχέδιο, και όμως ο καθένας κάνει ελεύθερα ό,τι θέλει σε αυτό το σχέδιο. Και ο Θεός φέρνει την καλοσύνη και την καλή τάξη από όλο αυτό, ανεξάρτητα από το πόσοι δαίμονες ή άνθρωποι θέλουν να κάνουν κακό.
Και ένα βίντεο για να το σχηματοποιήσουμε κάπως στο μυαλό μας, αλλά μην το παίρνουμε και τοις μετρητοίς.
Πηγή: Genesis, creation and early man (f. Seraphim Rose), σελ. 400-403.