Στο πλαίσιο του προγράμματος "Σχολεία–Πρέσβεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου" (EPAS), είχαμε την τιμή να συνομιλήσουμε με τον κ. Δημήτριο Χ. Λάζαρη, καθηγητή Βιολογίας του σχολείου μας.
Θα θέλαμε να εκφράσουμε τις θερμές μας ευχαριστίες για την άμεση και ευγενική του ανταπόκριση και την πολύτιμη συμβολή του στην ενίσχυση του εκπαιδευτικού χαρακτήρα της δράσης μας.
Με πλούσιο ερευνητικό έργο και πολυετή διδακτική εμπειρία, ο κ. Λάζαρης μας μίλησε για την πορεία του, την αφοσίωσή του στα περιβαλλοντικά ζητήματα και τη σημασία της εκπαίδευσης στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Αναλυτικό Βιογραφικό: https://orcid.org/0009-0007-9209-1219
ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πότε και πώς ξεκίνησε το ενδιαφέρον σας για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ως εκπαιδευτικός, το ενδιαφέρον μου για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή έχει βαθιές ρίζες, που αναπτύχθηκαν τόσο μέσα από την ακαδημαϊκή μου πορεία όσο και την επαγγελματική μου εμπειρία.Ξεκίνησε ουσιαστικά κατά τη διάρκεια των σπουδών μου, όπου ήρθα σε επαφή με τις επιστήμες του περιβάλλοντος και τις σύνθετες προκλήσεις που θέτει η κλιματική αλλαγή. Αυτή η πρώτη επαφή με ώθησε να εμβαθύνω περισσότερο, κάτι που αποτυπώθηκε και στην επαγγελματική μου σταδιοδρομία.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε πιο ενεργά με αυτά τα θέματα στο σχολείο μας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η ενεργή ενασχόλησή μου με τα περιβαλλοντικά θέματα στο σχολείο προέκυψε φυσικά από το υπόβαθρό μου και την εξειδίκευσή μου. Ως εκπαιδευτικός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, είχα την ευκαιρία να μεταφέρω τις γνώσεις μου στους μαθητές/τριες και να τους ευαισθητοποιήσω σε θέματα περιβάλλοντος και βιωσιμότητας. Επιπλέον, η συμμετοχή μου σε συνέδρια και η δημοσίευση εργασιών σχετικών με το περιβάλλον, όπως η ανακύκλωση υλικών από μαθητές, ενίσχυσε την προσπάθειά μου να προωθήσω την περιβαλλοντική συνείδηση.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποια είναι η μεγαλύτερη ικανοποίηση που παίρνετε από την ενασχόλησή σας με περιβαλλοντικά θέματα στην εκπαίδευση;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η μεγαλύτερη ικανοποίηση που παίρνω από την ενασχόλησή μου με περιβαλλοντικά θέματα στην εκπαίδευση είναι η δυνατότητα να εμπνέω τους μαθητές και να τους βλέπω να αναλαμβάνουν δράση. Το να βλέπω τους μαθητές να εφαρμόζουν στην πράξη την ανακύκλωση και να συμμετέχουν ενεργά σε περιβαλλοντικά projects είναι ιδιαίτερα ανταποδοτικό.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πώς εξηγείτε απλά στους μαθητές τι είναι η κλιματική αλλαγή και ποιες είναι οι κύριες αιτίες της;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Για να κατανοήσουμε την κλιματική αλλαγή, πρέπει να δούμε το κλίμα της Γης. Η ατμόσφαιρα περιέχει αέρια του θερμοκηπίου (όπως CO2, CH4, N2O), που παγιδεύουν θερμότητα και διατηρούν τη ζωή. Όμως, οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν αυξήσει τη συγκέντρωσή τους. Η καύση ορυκτών καυσίμων (άνθρακα, πετρελαίου, φυσικού αερίου) απελευθερώνει CO2, ενώ η αποψίλωση των δασών μειώνει την απορρόφηση CO2. Γεωργικές και βιομηχανικές διεργασίες επίσης εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου. Αυτή η αύξηση ενισχύει το φαινόμενο του θερμοκηπίου, αυξάνοντας τη θερμοκρασία της Γης. Αυτή η σταδιακή αύξηση, μαζί με τις μεταβολές στα καιρικά πρότυπα, είναι η κλιματική αλλαγή.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι μπορούμε να κάνουμε ως σχολική κοινότητα για να μειώσουμε το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα και να συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ως σχολική κοινότητα, μπορούμε να μειώσουμε το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα και να συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής με διάφορους τρόπους. Η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίηση υλικών, καθώς και η εξοικονόμηση ενέργειας μέσω αποδοτικών συσκευών και καλής μόνωσης, είναι σημαντικές δράσεις. Η προώθηση βιώσιμων μεταφορών, όπως το ποδήλατο και τα δημόσια μέσα, και η εκπαίδευση για την περιβαλλοντική βιωσιμότητα είναι επίσης απαραίτητες. Τέλος, η συμμετοχή σε περιβαλλοντικές δράσεις στην κοινότητα ενισχύει την προσπάθεια μας. Με συλλογική δράση, δημιουργούμε ένα βιώσιμο σχολείο και ενεργούς πολίτες.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποιες είναι οι πιο ελπιδοφόρες λύσεις ή τεχνολογίες που βλέπετε για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, υπάρχουν ελπιδοφόρες λύσεις. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική, είναι καθοριστικές, ενώ η ενεργειακή απόδοση σε κτίρια και μεταφορές μειώνει την κατανάλωση. Η ηλεκτροκίνηση περιορίζει τις εκπομπές των οχημάτων, και οι τεχνολογίες δέσμευσης άνθρακα (CCS) βοηθούν στη βιομηχανία. Οι φυσικές λύσεις, όπως η προστασία των δασών, και η κυκλική οικονομία, που προωθεί την επαναχρησιμοποίηση, είναι σημαντικές. Η ΤΠΕ υποστηρίζει την ανάπτυξη έξυπνων δικτύων και βιώσιμης συμπεριφοράς. Απαιτείται συνδυασμός αυτών των λύσεων και αλλαγές σε πολιτικές και κοινωνικές δομές.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποιες δράσεις ή προγράμματα σχετικά με το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή υλοποιούνται ή θα θέλατε να υλοποιηθούν στο σχολείο μας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Στο σχολείο μας, ήδη υλοποιούνται επιτυχημένα περιβαλλοντικά προγράμματα, όπως η ανακύκλωση. Θα ήθελα να τα επεκτείνω με ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ενεργειακής εξοικονόμησης (πραγματοποιήθηκε φέτος ήδη), προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας με υποδομές, διεπιστημονική περιβαλλοντική εκπαίδευση και ενεργή συνεργασία με την κοινότητα και άλλους φορείς. Έτσι, θα δημιουργήσουμε ένα σχολείο πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης και θα εμπνεύσουμε τους μαθητές να γίνουν ενεργοί πολίτες για την προστασία του περιβάλλοντος.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πώς πιστεύετε ότι η συμμετοχή των μαθητών σε προγράμματα όπως το "Σχολεία-Πρέσβεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου" μπορεί να συμβάλει στην ευαισθητοποίηση για περιβαλλοντικά θέματα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Παιδιά, προγράμματα όπως τα "Σχολεία-Πρέσβεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου" σας βάζουν ενεργά στο παιχνίδι της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης. Δεν είστε απλά ακροατές, αλλά συμμετέχετε σε συζητήσεις, έρευνες και δράσεις, κατανοώντας έτσι σε βάθος τα περιβαλλοντικά θέματα. Ταυτόχρονα, συνδέετε τα τοπικά προβλήματα με την Ευρώπη και τον κόσμο, βλέποντας τη σημασία της συνεργασίας. Αναπτύσσετε κριτική σκέψη, μαθαίνετε να παίρνετε θέση και γίνεστε υπεύθυνοι πολίτες. Έτσι, γίνεστε πρεσβευτές της περιβαλλοντικής ιδέας, επηρεάζοντας θετικά τους γύρω σας.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους μαθητές μας σχετικά με τη σημασία της προστασίας του περιβάλλοντος;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Παιδιά, θέλω να σας στείλω ένα δυνατό μήνυμα για τη σημασία της προστασίας του περιβάλλοντος: Το περιβάλλον είναι το σπίτι μας, ο πλανήτης που μας φιλοξενεί και μας παρέχει όλα όσα χρειαζόμαστε για να ζήσουμε. Δεν είναι απλώς ένα σύνολο δέντρων, ζώων και τοπίων, αλλά ένα περίπλοκο σύστημα που μας συνδέει όλους. Η κλιματική αλλαγή και η ρύπανση απειλούν αυτό το πολύτιμο σπίτι. Οι επιπτώσεις τους είναι ήδη ορατές και θα γίνουν ακόμα πιο έντονες αν δεν δράσουμε. Γι' αυτό, η προστασία του περιβάλλοντος δεν είναι απλώς μια επιλογή, αλλά μια ανάγκη.
Εσείς, η νέα γενιά, έχετε τη δύναμη να κάνετε τη διαφορά. Μπορείτε να γίνετε οι πρωταγωνιστές της αλλαγής, υιοθετώντας βιώσιμες συνήθειες, ευαισθητοποιώντας τους γύρω σας και διεκδικώντας ένα καλύτερο μέλλον.
Να θυμάστε: κάθε μικρή πράξη μετράει. Ακόμα και οι μικρές αλλαγές στην καθημερινότητά μας μπορούν να έχουν μεγάλο αντίκτυπο όταν γίνονται από πολλούς ανθρώπους.
Ας ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να προστατεύσουμε το περιβάλλον και να δημιουργήσουμε έναν κόσμο βιώσιμο για όλους!
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζετε στην προσπάθειά σας να ευαισθητοποιήσετε τους μαθητές για αυτά τα θέματα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζω στην ευαισθητοποίηση των μαθητών για το περιβάλλον περιλαμβάνουν την απάθεια και την αποστασιοποίηση, καθώς ορισμένοι μαθητές θεωρούν τα περιβαλλοντικά προβλήματα μακρινά. Επίσης, η υπερπληροφόρηση και η παραπληροφόρηση δυσκολεύουν τη διάκριση της αλήθειας, ενώ η έλλειψη άμεσης δράσης μπορεί να οδηγήσει σε απογοήτευση. Τέλος, τα περιβαλλοντικά θέματα μπορεί να μην αποτελούν προτεραιότητα για τους μαθητές, σε σχέση με άλλες υποχρεώσεις. Ωστόσο, πιστεύω στην ικανότητά μας να εμπνεύσουμε τους μαθητές να γίνουν υπεύθυνοι πολίτες για το περιβάλλον.