Εικαστικός Διαγωνισμός, «Σοφία Φίλντιση – Το Δέντρο της Σοφίας»

Εικαστική Δημιουργικότητα και Λογοτεχνική Εμπέδωση στην Πρώτη Δημοτικού

Τίτλος δράσης / προγράμματος: Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός, Εικαστικός Διαγωνισμός, «Σοφία Φίλντιση - Το Δέντρο της Σοφίας» (Εικαστικό Τμήμα για μαθητές Α' Δημοτικού) «Ζωγραφίζοντας τους Ήρωες της Λίλης Λαμπρέλλη»

Τάξη/μαθητική ομάδα: Μαθητές της Α' τάξης Δημοτικού ως μέρος του ευρύτερου διαγωνισμού για τη Σοφία Φίλντιση

Σύνδεση με το Αναλυτικό Πρόγραμμα - Διαθεματικότητα:

Οι προτεινόμενες δράσεις εντάσσονται στο πλαίσιο του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών (ΑΠΣ) για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και διακρίνονται για τη διαθεματική τους προσέγγιση:

•      Γλώσσα και Λογοτεχνία: Η ενασχόληση με το βιβλίο της Λίλης Λαμπρέλλη και το έργο της Σοφίας Φίλντιση ενισχύει τη φιλαναγνωσία, την κατανόηση κειμένου, την ανάπτυξη του λεξιλογίου και την εξοικείωση με διαφορετικά λογοτεχνικά είδη (παραμύθι, ποίηση, διήγημα).
•     Εικαστικά: Η δημιουργική έκφραση μέσω της ζωγραφικής αποτελεί κεντρικό άξονα και των δύο δράσεων, δίνοντας την ευκαιρία στους μαθητές να αναπτύξουν την αισθητική τους αντίληψη, τη φαντασία, την ικανότητα οπτικής αναπαράστασης και τις τεχνικές δεξιότητές τους.
•      Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή:. Η θεματική των παραμυθιών (θάρρος, αμφιβολία, δύναμη από τις δυσκολίες) συμβάλλει στην κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών.
•     Διαθεματικές Συνδέσεις: Οι δράσεις μπορούν να συνδεθούν με project που αφορούν την ελληνική λαϊκή παράδοση, τη σημασία των βιβλίων και της ανάγνωσης, καθώς και την αναγνώριση και τον θαυμασμό για δημιουργούς της παιδικής λογοτεχνίας.

Εισαγωγικά - Θεωρητικά ερείσματα:

Οι προτεινόμενες δράσεις βασίζονται σε σύγχρονες παιδαγωγικές προσεγγίσεις που ενθαρρύνουν την ενεργητική μάθηση, τη δημιουργικότητα και τη σύνδεση της γνώσης με την προσωπική εμπειρία των μαθητών. Θεωρητικά ερείσματα αποτελούν:

• Θεωρία της Εποικοδόμησης (Constructivism): Οι μαθητές δεν είναι παθητικοί δέκτες πληροφοριών, αλλά οικοδομούν ενεργά τη γνώση μέσα από την αλληλεπίδραση με το περιβάλλον και τις εμπειρίες τους. Η ανάγνωση των βιβλίων και η εικαστική δημιουργία αποτελούν ενεργητικές διαδικασίες μάθησης.
• Πολλαπλές Νοημοσύνες (Multiple Intelligences - Gardner): Η αξιοποίηση της εικαστικής έκφρασης δίνει την ευκαιρία σε μαθητές με διαφορετικούς τύπους νοημοσύνης (χωρική, γλωσσική, συναισθηματική) να εκφραστούν και να αναδείξουν τις ικανότητές τους.
• Μάθηση Βασισμένη στο Παιχνίδι (Play-based Learning): Η δημιουργική διαδικασία της ζωγραφικής και η εμβάθυνση σε φανταστικούς κόσμους των παραμυθιών προάγουν τη μάθηση μέσα από ευχάριστες και κινητοποιητικές δραστηριότητες.
• Συναισθηματική Μάθηση (Emotional Learning): Η αναγνώριση και η ερμηνεία των συναισθημάτων των ηρώων των παραμυθιών, καθώς και η έκφραση των δικών τους συναισθημάτων μέσω της τέχνης, συμβάλλουν στην ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης των μαθητών.

Παιδαγωγικοί στόχοι:

Μέσω των δύο αυτών δράσεων επιδιώκεται οι μαθητές να:

• Γνωρίσουν και να αγαπήσουν την παιδική λογοτεχνία και το έργο των συγγραφέων Λίλης Λαμπρέλλη και Σοφίας Φίλντιση.
• Εμβαθύνουν στην κατανόηση των λογοτεχνικών κειμένων, αναγνωρίζοντας τους χαρακτήρες, τα συναισθήματα και τα μηνύματα των ιστοριών.
• Αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη και την ικανότητα να επιλέγουν και να ερμηνεύουν στοιχεία από τα κείμενα.
• Ενισχύσουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους, μετατρέποντας τις αναγνωστικές τους εμπειρίες σε εικαστικές δημιουργίες.
• Εκφράσουν ελεύθερα τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους μέσω της ζωγραφικής.
• Αναπτύξουν τις εικαστικές τους δεξιότητες και να πειραματιστούν με διαφορετικά υλικά και τεχνικές.
• Νιώσουν χαρά και ικανοποίηση από τη δημιουργική διαδικασία και τη συμμετοχή σε έναν διαγωνισμό.
• Εξοικειωθούν με την έννοια του διαγωνισμού ως ευκαιρία για έκφραση και αναγνώριση.
• Ενδυναμώσουν την αυτοπεποίθησή τους και την πίστη στις ικανότητές τους.

Παιδαγωγικά αποτελέσματα/αναστοχασμός:

Η συμμετοχή των μαθητών σε τέτοιες δράσεις αναμένεται να έχει πολλαπλά θετικά παιδαγωγικά αποτελέσματα:

• Ενίσχυση της φιλαναγνωσίας: Η σύνδεση της ανάγνωσης με μια δημιουργική δραστηριότητα όπως η ζωγραφική μπορεί να κάνει την εμπειρία πιο ελκυστική και να ενθαρρύνει την αγάπη για τα βιβλία.
• Βελτίωση της κατανόησης κειμένου: Η προσπάθεια των μαθητών να αποδώσουν εικαστικά τους ήρωες και τις ιστορίες απαιτεί βαθύτερη κατανόηση των κειμενικών λεπτομερειών.
• Ανάπτυξη της δημιουργικής σκέψης: Η ελεύθερη επιλογή του αγαπημένου ήρωα και η φανταστική αναπαράστασή του στη ζωγραφιά ενισχύει την πρωτοτυπία και την ευρηματικότητα.
• Βελτίωση των εικαστικών δεξιοτήτων: Η συμμετοχή στον διαγωνισμό δίνει κίνητρο στους μαθητές να εξασκήσουν και να βελτιώσουν τις τεχνικές τους στη ζωγραφική.
• Ενίσχυση της αυτοεκτίμησης: Η αναγνώριση και η επιβράβευση της προσπάθειας των μαθητών ενισχύει την αυτοπεποίθησή τους και την αίσθηση της προσωπικής αξίας.
• Δημιουργία θετικού κλίματος στην τάξη: Η κοινή ενασχόληση με τα βιβλία και η προετοιμασία για τον διαγωνισμό μπορούν να δημιουργήσουν ένα υποστηρικτικό και συνεργατικό περιβάλλον μάθησης.

Δράσεις που υλοποιήθηκαν:

Οι μαθητές στο πλαίσιο του Πανελλήνιου Μαθητικού και Εικαστικού Διαγωνισμού «Σοφία Φίλντιση - Το Δέντρο της Σοφίας» (Εικαστικό Τμήμα), ανέπτυξαν τις ακόλουθες δράσεις:

• Επεξεργάστηκαν τα προτεινόμενα λογοτεχνικά έργα μέσω της ανάγνωσης.
• Απέδωσαν εικαστικά τις εμπνεύσεις τους από το αναγνωστικό υλικό, δημιουργώντας πρωτότυπες ζωγραφικές συνθέσεις.
• Υπέβαλαν μέσω του σχολείου τις καλλιτεχνικές τους δημιουργίες στον αρμόδιο φορέα του διαγωνισμού.
• Μέσω των ενεργειών αυτών, οι μαθητές άσκησαν παράλληλα τις αναγνωστικές και τις καλλιτεχνικές τους δεξιότητες.