Η έξοδος του Μεσολογγίου.

Στις 25 Δεκεμβρίου του 1825 άρχισε η δεύτερη φάση της πολιορκίας του Μεσολογγίου.  Ο Μιαούλης δεν μπορούσε να διασπάσει τον ναυτικό αποκλεισμό και να τροφοδοτήσει την πόλη. Τρόφιμα δεν υπήρχαν και οι πολιορκημένοι έτρωγαν φύκια, δέρματα, ποντίκια και γάτες!

Αποφασίστηκε να γίνει έξοδος την νύχτα του Σαββάτου του Λαζάρου προς Κυριακή των Βαΐων (9 προς 10 Απριλίου 1826). Όμως, το σχέδιο της εξόδου, είτε προδόθηκε, είτε δεν εφαρμόστηκε σωστά κι έτσι οι δυνάμεις του Ιμπραήμ κατέσφαξαν με τα γιαταγάνια τους μαχητές της ελευθερίας.

Μέσα στο Μεσολόγγι είχαν αρχίσει οι σφαγές. Ο δημογέροντας Χρήστος Καψάλης, όταν κυκλώθηκε από τους εισβολείς στο σπίτι του, όπου είχαν συγκεντρωθεί τραυματίες, γέροντες και γυναικόπαιδα, έβαλε φωτιά στην πυριτιδαποθήκη. Οι απώλειες των Ελλήνων κατά την έξοδο ήταν 1.700 που έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι. Γύρω στα 6.000 γυναικόπαιδα οδηγήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα. Οι απώλειες για τους τουρκοαιγύπτιους ανήλθαν σε 5.000 άνδρες. Ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός έγραψε την ποιητική του σύνθεση «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι».