Εισαγωγικά για την τέχνη

Μέσα από την ανάγκη του για καλλιτεχνική δημιουργία ο άνθρωπος προσπάθησε να απαντήσει στα αιώνια προβλήματα της ζωής: τον έρωτα, το θάνατο, το θείο, την ίδια τη ζωή. Επομένως, η καλλιτεχνική δημιουργία, δηλαδή αυτό που ονομάζουμε τέχνη, εμφανίζεται από τότε που εμφανίστηκε και ο άνθρωπος επάνω στη Γη.

H λέξη "τέχνη" προέρχεται, σύμφωνα με μία εκδοχή, από το ρήμα "τίκτω"(= "γεννώ") και, όπως κάθε δημιουργία, είναι στενά συνδεδεμένη με την κοινωνική πραγματικότητα και με τις αντιλήψεις κάθε εποχής.

Από τον Πλάτωνα (427-347 π.Χ.) και μετά, πολλοί φιλόσοφοι έχουν προτείνει θεωρίες για την τέχνη και την αισθητική.

Η λέξη »τέχνη» εκφράζει τα πάντα, είτε πρόκειται για προϊστορικές σπηλαιογραφίες, είτε για ένα σωρό σκουπιδιών στη γωνιά κάποιας αίθουσας τέχνης.
Χρησιμοποιούμε συχνά την ίδια λέξη όταν αναφερόμαστε στη μουσική και τη λογοτεχνία, πρωτίστως, όμως, υποδηλώνει τις εικαστικές τέχνες, δηλαδή τις δημιουργίες που έγιναν για να τις βλέπουμε, και κυρίως τη ζωγραφική.

Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα οι φιλόσοφοι, οι ιστορικοί αλλα και οι εκφραστές και οι δημιουργοί της αναρωτιούνται αν είναι η τέχνη μια «μίμηση» του πραγματικού ή μια «πραγμοποίηση του αληθινού»

Ίσως ένα από τα δυσκολότερα ερωτήματα που άφησε αναπάντητα ο αιώνας που πέρασε. Όσο καιρό η τέχνη εθεωρείτο «απο-μίμηση» της φύσης ή ως ανθρώπινη προσπάθεια προσέγγισης του ωραίου, όλα έβαιναν καλώς. Όταν όμως κάποιοι Γερμανοί φιλόσοφοι, με πρώτο και καλύτερο τον Χέγκελ και τις γνωστές παραδόσεις του περί Αισθητικής, άρχισαν να ζητούν από την τέχνη την αποκάλυψη της αλήθειας, τα πράγματα δυσκόλεψαν.

H τέχνη δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να αποτελέσει απο-μίμηση της φύσης, δήλωνε ο Σοπενχάουερ, αφού την ξεπερνά. Ο Νίτσε, δε, έβλεπε στην τέχνη την οριστική αποδοχή, ευλογία και θεοποίηση της ανθρώπινης ύπαρξης· θεωρούσε την τέχνη ξελογιάστρα και ελιξίριο ζωής. Από τότε οι ορισμοί της τέχνης δίνουν και παίρνουν. Δεν υπήρξε καλλιτέχνης που να μην έχει έναν δικό του ορισμό της τέχνης. Υπάρχουν, λοιπόν, τόσοι ορισμοί όσο και καλλιτέχνες. Το λιγότερο.

Τι είναι για εσάς η τέχνη;