Αφηγηματικοί τρόποι

Διήγηση/αφήγηση: εξιστόρηση γεγονότων, αφήγηση (ο αφηγητής περιγράφει τι συνέβη με δικά του λόγια ή εκθέτει σκέψεις και συναισθήματα των προσώπων, χωρίς άμεση παράθεση των λόγων τους).
Περιγραφή ***: λεπτομερής απόδοση, αναπαράσταση τόπων, καταστάσεων και χαρακτήρων.
Διάλογος*** :
- Διάλογος σε αφηγηματικό κείμενο, όπου αποδίδεται πιστά ο λόγος των προσώπων (ύφος, ιδίωμα, λεξιλόγιο κτλ.) με τη χρήση παύλας /εισαγωγικών.
- Θεατρικός διάλογος, όπου απουσιάζει εντελώς ο αφηγητής και η υπόθεση εξελίσσεται με διαλογικό τρόπο - θεατρική τεχνική (π.χ. «Μνήμη» Στρ. Τσίρκα).
Σχόλιο: γνώμες, κρίσεις, σχόλια του αφηγητή που οδηγούν σε γενικεύσεις.
Μονόλογος /εσωτερικός μονόλογος (λόγος χωρίς ακροατή, «ροή της συνείδησης» - ακραία περίπτωση απόσυρσης του αφηγητή).
Ελεύθερος πλάγιος λόγος: πιστή απόδοση από τον αφηγητή σκέψεων και συναισθημάτων ενός προσώπου της ιστορίας σε τρίτο πρόσωπο και σε χρόνο παρελθοντικό. Σύμμειξη του λόγου του αφηγητή και του λόγου των ηρώων

Πιο αναλυτικά :  ΛΕΞΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ  (έντυπο   ή   ηλεκτρονικό  ).

Ρόλος - λειτουργία του διαλόγου
--  Προσδίδει στην αφήγηση δραματικότητα, φυσικότητα και ζωντάνια.
-- Συντελεί στην πειστικότερη διαγραφή των χαρακτήρων - τα πρόσωπα αποκτούν αληθοφάνεια.
-- Προσιδιάζει στην ανθρώπινη ιδιότητα του αφηγητή, που δεν μπορεί να είναι παντογνώστης. Ο αναγνώστης αντλεί μέσω του διαλόγου πληροφορίες για πρόσωπα και γεγονότα.
-- Εξυπηρετεί την εξέλιξη της δράσης - προετοιμάζει σκηνές που θα ακολουθήσουν.

Ρόλος - λειτουργία της περιγραφής 
-- Σκιαγραφεί τα πρόσωπα, στήνει το σκηνικό της δράσης και γενικά φωτίζει την αφήγηση με διάφορες άμεσες ή έμμεσες πληροφορίες.
-- Συντελεί στη μετάβαση από το ένα αφηγηματικό μέρος στο άλλο.
-- Προκαλεί αγωνία και αναμονή στον αναγνώστη με την επιβράδυνση της δράσης.
-- Προσφέρει αισθητική απόλαυση στον αναγνώστη.

Ηθογραφία προσώπων
Τα πρόσωπα μιας αφήγησης ηθογραφούνται – ψυχογραφούνται μέσω των ακόλουθων τεχνικών:
-- Μέσα από την περιγραφή και τα σχόλια που κάνει γι’ αυτά ο αφηγητής.
-- Μέσα από τη διήγηση/αφήγηση των πράξεών τους.
-  Μέσα από τον μονόλογο (ή τον εσωτερικό μονόλογο – ενδοσκόπηση), τον διάλογο και τη σχέση τους με τα άλλα πρόσωπα της αφήγησης.
--  Μέσα από τα λόγια και τις κρίσεις των άλλων προσώπων της αφήγησης.

Ο λόγος των προσώπων είναι δυνατόν να εκφέρεται /αποδίδεται:
 Σε ευθύ λόγο, μέσω του διαλόγου ή του μονολόγου.
 Σε πλάγιο λόγο, εξαρτημένο ή ανεξάρτητο.