Athanasia Mpagioti-Evelina Kiakou-Tasos Koutsas

Η Ιστορία της νεότερης Ελλάδας αρχίζει ουσιαστικά από το 1821 και την ανεξαρτησία του Ελληνικού κράτους το έτος 1828 με κυβερνήτη τον Ιωάννη Καποδίστρια καλύπτοντας την Πελοπόννησο και μέρος της Στερεάς Ελλάδας. Από το 1832 μέχρι το 1974 το Ελληνικό κράτος ήταν βασίλειο (με διαστήματα χωρίς βασιλεία) και από το 1974, η σύγχρονη Ελλάδα απέκτησε το πολίτευμα της Δημοκρατίας, οδηγώντας έτσι στην Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία. Το 1881 στην Ελληνική επικράτεια προστέθηκε η Θεσσαλία (εκτός από την περιοχή της Ελασσόνας) και η επαρχία της Άρτας, το 1913, με τη συνθήκη του Λονδίνου, η υπόλοιπη Ήπειρος, η Μακεδονία και η Κρήτη, το 1920 η Ανατολική Θράκη και η περιοχή της Σμύρνης που επέστρεψαν στην Τουρκική κυριαρχία μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Στην Ελλάδα προστέθηκε το 1920 η Θράκη.^[1] Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο το 1947 παραχωρήθηκαν τα Δωδεκάνησα.

Η Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας καλύπτει την ιστορία της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από την ύστερη αρχαιότητα μέχρι και την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς. Από τον 4^ο έως και τον 6^ο αιώνα έγιναν διάφορα γεγονότα που σημάδεψαν τη μεταβατική περίοδο κατά την οποία η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία διαιρέθηκε σε ανατολική και δυτική. Το 285, ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός (από 284 έως 305) διαίρεσε τη διοίκηση της αυτοκρατορίας στο ανατολικό και στο δυτικό ήμισυ. Μεταξύ του 324 και του 330, ο Κωνσταντίνος ο Α΄ (αυτοκράτορας από 306-337) μετέφερε την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας από τη Ρώμη στο Βυζάντιο, που έγινε αργότερα γνωστό ως Κωνσταντινούπουλη (‘’Η Πόλη του Κωνσταντίνου’’) και Νέα Ρώμη. Υπό τον Θεοδόσιο  τον Α’ (αυτοκρ. από 379-395), ο χριστιανισμός έγινε επίσημη κρατική  θρησκεία ενώ άλλες θρησκείες όπως ο ‘’Ρωμαϊκός Πολυθεϊσμός’’ απαγορεύτηκαν. Τέλος, υπό τον Ηράκλειο (αυτοκρ. 610-641), η διοίκηση κι ο στρατός της αυτοκρατορίας αναδιοργανώθηκαν και υιοθέτησαν την ελληνική ως επίσημη γλώσσα στη θέση της λατινικής γλώσσας. Αν και το Ρωμαϊκό κράτος παρέμεινε ως βάση και διατηρήθηκαν όλες οι ρωμαϊκές κρατικές παραδόσεις, οι σύγχρονοι ιστορικοί διακρίνουν το Βυζάντιο από την αρχαία Ρώμη στο βαθμό που αυτό άρχισε να προσανατολίζεται περισσότερο προς την ελληνική παρά προς την λατινική κουλτούρα και χαρακτηρίζεται περισσότερο από τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό παρά από τον Ρωμαϊκό Πολυθεϊσμό. Η ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας τελειώνει με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453.

Ο όρος αρχαία Ελλάδα χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον ελληνικό κόσμο κατά την περίοδο της αρχαιότητας. Αναφέρεται όχι μόνο στις περιοχές του σύγχρονου ελληνικού κράτους, αλλά όπου εγκαταστάθηκαν και διαβίωσαν στους αρχαίους χρόνους ελληνικοί πληθυσμοί, συμπεριλαμβανομένων της Ιωνίας, της Κύπρου, της Μεγάλης Ελλάδας (ακτές της Σικελίας και της νότιας Ιταλίας) και των διάσπαρτων ελληνικών εγκαταστάσεων στις ακτές της Μεσογείου, αλλά μέχρι και τον Εύξεινο Πόντο.

Μετά την κατάρρευση των μυκηναϊκών ανακτορικών κέντρων τον 12ο αιώνα π.Χ. τα ελληνικά φύλα εισήλθαν στη φάση των «σκοτεινών αιώνων» για την οποία λίγες γνώσεις διαθέτουμε, εξού και η ονομασία της περιόδου αυτής. Η πληθυσμιακή πίεση οδήγησε τα ελληνικά φύλα της ηπειρωτικής Ελλάδας σε μετανάστευση στα νησιά και την αντίπερα ακτή του Αιγαίου. Την επόμενη περίοδο, οι εντεινόμενες επαφές των ελληνικών φύλων με την Ανατολή συνέβαλαν στη δημιουργία αλφαβήτου και την ανάπτυξη της ναοδομίας και της γλυπτικής. Με μονάδα οργάνωσης την πόλιν, οργανώθηκε η ίδρυση αποικιών στις ακτές της Μεσογείου και του Ευξείνου Πόντου από περίπου το 750 έως το 550 π.Χ.

Η περίοδος αυτή χαρακτηρίστηκε από έντονες κοινωνικές και πολιτικές διεργασίες στο εσωτερικό των πόλεων, που στην Αθήνα κατέληξαν στην εγκαθίδρυση δημοκρατίας. Στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. ένας συνασπισμός ελληνικών πόλεων απέκρουσε την επίθεση της Περσικής αυτοκρατορίας. Μετά τη λήξη των πολέμων, την ηγεμονία της συμμαχίας ανέλαβε η Αθήνα, που αναδείχθηκε σε πολιτικό και πολιτιστικό κέντρο του ελληνικού κόσμου και οδηγήθηκε σε σύγκρουση με την άλλη μεγάλη ελληνική δύναμη, τη Σπάρτη. Ο Πελοποννησιακός πόλεμος έληξε το 404 π.Χ. με ήττα της Αθήνας και των συμμάχων της. Εξασθενημένες από τους συνεχείς μεταξύ τους πολέμους κατά τον 4ο αιώνα π.Χ. οι ελληνικές πόλεις υποτάχθηκαν στην ανερχόμενη ισχύ του Μακεδονικού Βασιλείου.

Ο βασιλιάς της Μακεδονίας, Μέγας Αλέξανδρος, οδήγησε τους Έλληνες σε μία επιτυχή εκστρατεία κατάλυσης της Περσικής Αυτοκρατορίας. Μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου το 323 π.Χ. οι διάδοχοί του διαμοίρασαν την αυτοκρατορία του σε διάφορα βασίλεια. Ο ελληνικός πολιτισμός γνώρισε μεγάλη διάδοση στα εδάφη των βασιλείων αυτών και, μετά την κατάκτησή τους από την Αρχαία Ρώμη, σε πολλές περιοχές της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Στους νεώτερους χρόνους, ο πολιτισμός των αρχαίων Ελλήνων άσκησε σημαντική επίδραση στη γλώσσα, την πολιτική, τη φιλοσοφία, την επιστήμη και τις τέχνες, ιδίως κατά την περίοδο της Αναγέννησης στη Δυτική Ευρώπη και κατά τις κλασικιστικές περιόδους τον 18ο και 19ο αιώνα μ.Χ. στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, και η ρωμαϊκή εκδοχή του αποτελεί τον θεμέλιο λίθο του  νεώτερου δυτικού πολιτισμού.

Η ελληνική ιστορία είναι η ιστορία των ελληνικών φύλων και του ελληνικού πολιτισμού, αλλά και των προδρομικών πολιτισμών, από την εμφάνισή τους έως σήμερα. Παρ' όλο, όμως, το ότι ανεξάρτητο κράτος με το όνομα Ελλάδα αναγνωρίσθηκε μόλις το 1828, η ελληνική ιστορία εκτείνεται πέρα από τα γεωγραφικά όρια του σημερινού κράτους και σε μακριά περίοδο αιώνων προς το παρελθόν. Σε γενικές γραμμές η ελληνική ιστορία χωρίζεται στις εξής περιόδους, συνήθως χωρίς σαφή όρια ανάμεσά τους

• Μεσολιθική Ελλάδα (13.000 π.Χ. - 7.000 π.Χ.)
• Νεολιθική Ελλάδα (7.000 π.Χ. - 3.200 π.Χ.)
• Κυκλαδικός πολιτισμός (πριν το 3050 π.Χ.-1100 π.Χ.
• Μινωικός πολιτισμός (πριν το 3000 π.Χ.-1420 π.Χ.)
• Αιγαιακός πολιτισμός (πριν το 1600 π.Χ.)
• Μυκηναϊκός πολιτισμός (περίπου 1600-1100 π.Χ.)
• Γεωμετρική Εποχή (1100-800 π.Χ.)
• Αρχαϊκή εποχή (περίπου 800 π.Χ.-περίπου 479 π.Χ.)
• Κλασική εποχή (περίπου 479 π.Χ.-323 π.Χ.)
• Ελληνιστική περίοδος (323-146 π.Χ.)
• Ρωμαϊκή περίοδος (146 π.Χ.-330 μ.Χ.)
• Βυζαντινή περίοδος (330-1453)
• Οθωμανική περίοδος (1453-1821)
• Νεότερη ή σύγχρονη Ελλάδα (1821-)

Η Ελλάδα είναι χώρα της νοτιοανατολικής Ευρώπης και βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της Βαλκανικής χερσονήσου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2021, ο μόνιμος πληθυσμός της ανέρχεται σε 10.482.487 κατοίκους.  Συνορεύει στα βορειοδυτικά με την Αλβανία, στα βόρεια με τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία, στα βορειοανατολικά και ανατολικά με την Τουρκία, μέσω εδάφους και θαλάσσης αντίστοιχα. Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της είναι η Αθήνα.