Ελύτης

Ελύτης"Πίνοντας ήλιο κορινθιακό"

'Ακουστε το βίντεο

https://www.youtube.com/watch?v=XIAeX_DtQ1Q

1. Ποια η σχέση του ποιητή με τη φύση;
2.  Να γράψετε ένα δικό σας ποίημα που να δείχνει τη σχέση με τη φύση.
3. Να δημιουργήσετε ένα δικό σας κολάζ και να οπτικοποιήσετε το ποίημα.
4. Θέμα του είναι οι όμορφες εμπειρίες του ποιητή από την επαφή του με την καλοκαιρινή φύση, που τον γεμίζουν χαρά και αισιοδοξία.

Σύντομη απόδοση του περιεχομένου

Ο ποιητής τριγυρίζει στις εξοχές, απολαμβάνοντας τον ήλιο και τις μικρές χαρές κοντά στη φύση. Χορταίνοντας από ομορφιά, ζωτικότητα και ενέργεια, νιώθει να πλημμυρίζει από αισθήματα αισιοδοξίας και πληρότητας, ενώ η φαντασία του ξαναπλάθει τον κόσμο όμορφο, σύμφωνο με τους πόθους και τα όνειρά του.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ

   Το απόσπασμα ανήκει στην ποιητική συλλογή «Ήλιος ο πρώτος (1943)» και σε πείσμα της εποχής (Κατοχή), εκφράζει αισιοδοξία. Αποτελεί έναν ύμνο στη χαρά της ζωής, την ομορφιά της φύσης, το φως και τον έρωτα.

Βασικά μορφικά γνωρίσματα:

• Γλώσσα πλούσια, παραστατική και λυρική

• Στο ποίημα υπάρχει κάποιος θεματικός ιστός, ειρμός και νοηματική αλληλουχία.

• Εικονοπλαστική φαντασία

• Αποθέωση των αισθήσεων

• Φυσιολατρική δημιουργική διάθεση

Η σχέση του Ελύτη με τη φύση

Η ελληνική φύση είναι οργανικό στοιχείο στην ποίηση του Ελύτη. Είναι ένα σύνολο φαινόμενων που έχουν ως χαρακτηριστικό γνώρισμά τους την αέναη κίνηση. Τα φυσικά στοιχεία έχουν ανθρώπινες ιδιότητες, συμπλέκονται με τους ανθρώπους.

 Ο ποιητής με τις τέσσερις μετοχές που χρησιμοποιεί («Πίνοντας», «Διαβάζοντας», Δρασκελίζοντας», «Σημαδεύοντας») φαίνεται να απολαμβάνει με όλες τις αισθήσεις του το ελληνικό τοπίο: τον ήλιο, τα μάρμαρα, τα αμπέλια, τις θάλασσες, όλα στοιχεία αλληλένδετα με την ελληνική φύση και παράδοση.

«Ένα τάμα ψάρι»: μεταφορικά το ψάρεμα. Το τάμα προέρχεται από το χώρο της θρησκείας και το ψάρι από το χώρο της ελληνικής αλιείας.

«Τα φύλλα που ο ψαλμός του ήλιου αποστηθίζει»: το φως του ήλιου «διαβάζει» τα φύλλα , ο ήλιος στρέφεται προς τα φύλλα ενώ κανονικά τα φύλλα κατευθύνονται προς το σημείο του ήλιου για να δεσμεύσουν το φως του.

«Τη ζωντανή στεριά που ο πόθος χαίρεται»/ Ν’ ανοίγει» : ο ποιητής αποκαλύπτει τις χαρές της στεριάς

«Χώνω το χέρι μου στις φυλλωσιές του ανέμου»: ο άνεμος εμφανίζεται σαν στερεή ύλη που ο ποιητής μπορεί να αγγίξει.

«Οι λεμονιές αρδεύουνε τη γύρη της καλοκαιριάς» : Υπερρεαλιστική εικόνα , οι λεμονιές σε ανθοφορία.

«Φεύγω με μια ματιά …… όπου ο κόσμος ξαναγίνεται. Όμορφος απ’ την αρχή στα μέτρα της καρδιάς»: ο ποιητής φαντάζεται ένα κόσμο που ξαναγίνεται όμορφος.

Σχήματα Λόγου

Μεταφορές: πίνοντας ήλιο, διαβάζοντας τα μάρμαρα, ένα τάμα ψάρι που γλιστρά, οι λεμονιές αρδεύουνε τη γύρη, τα πράσινα πουλιά σκίζουν τα όνειρά μου.

Προσωποποιήσεις: ο ψαλμός του ήλιου αποστηθίζει, τη ζωντανή στεριά που ο πόθος χαίρεται ν’ ανοίγει κ.α.

Χώρος : ελληνική καλοκαιρινή φύση Χρόνος: Παρόν Γλώσσα : Απλή Δημοτική Ύφος: απλό , ζωηρό.

Θέμα ποιήματος : Οι εμπειρίες του ποιητή απ΄την επαφή του με τη φύση που τον γεμίζουν αισιοδοξία και χαρά.

Ενότητες : 1^η στροφή : Τα θετικά βιώματα του ποιητή από την επαφή του με τη φύση 2^η στροφή: Ο ποιητής χαίρεται τα δώρα της φύσης.

Ερμηνευτικά σχόλια

«Διαβάζοντας τα μάρμαρα» : γνωριμία με τον αρχαίο πολιτισμό

«Αμπέλια θάλασσες» : αμπέλια και θάλασσες ή αμπέλια σαν θάλασσες (το αμπέλι και η θάλασσα αποτελούν χαρακτηριστικά στοιχεία της Κορίνθου)

Παρομοιώσεις: αμπέλια θάλασσες, τάμα ψάρι

Ασύνδετο: Σε όλο το ποίημα παρατηρείται ασύνδετο σχήμα . Σημεία στίξης υπάρχουν μόνο στο τέλος καθεμιάς από τις δύο στροφές.

Επαναλήψεις: στ. 1 και 9, 1 και 6, 13 και 14.

Εικόνες: Πίνοντας ήλιο κορινθιακό, διαβάζοντας τα μάρμαρα, δρασκελίζοντας αμπέλια θάλασσες, σημαδεύοντας με το καμάκι Ένα τάμα ψάρι που γλιστρά, βρήκα τα φύλλα που ο ψαλμός του ήλιου αποστηθίζει, τη ζωντανή στεριά που ο πόθος χαίρεται, πίνω νερό κόβω καρπό χώνω το χέρι μου στις φυλλωσιές του ανέμου, τα πράσινα πουλιά σκίζουν τα όνειρά μου, φεύγω με μια ματιά ματιά πλατιά όπου ο κόσμος ξαναγίνεται όμορφος απ’ την αρχή στα μέτρα της καρδιάς.

Αντιθέσεις : στ. 3 και 7 , τα  αντιθετικά  ζευγάρια των τεσσάρων στοιχείων της φύσης νερού (θάλασσες)-φωτιάς (ήλιο), αέρα (ανέμου)-γης (στεριά) και της σχέσης μεταξύ των στοιχείων αυτών (Πίνοντας ήλιο, στις φυλλωσιές του ανέμου).

 Παρηχήσεις του ρ: στιχ. 9 «… Πίνω νερό κόβω καρπό …»

Στιχουργική

 Ελεύθερος στίχος , χωρίς μέτρο και συγκεκριμένο αριθμό συλλαβών σε κάθε στίχο, χωρίς ομοιοκαταληξία.