Posted on December 11, 2022
ο μικρός πρίγκιπας και η αλεπού
Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από το συμβολικό παραμύθι του Αντουάν
Ντε Σαιντ- Εξυπερύ «Ο μικρός πρίγκιπας». Το παραμύθι γράφτηκε το 1943,
κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και είναι εμπνευσμένο
από τις εναέριες περιπλανήσεις του συγγραφέα. Ο αφηγητής πέφτει
με το αεροπλάνο του, που έχει πάθει βλάβη, στην έρημο. Εκεί συναντά ένα
ασυνήθιστο παιδί, τον Μικρό Πρίγκιπα, γνωρίζονται και γίνονται φίλοι.
Ο αφηγητής μαθαίνει πολλά από τον καινούργιο του φίλο, τις περιπλανήσεις
του σε άλλους πλανήτες, τις συναντήσεις και τα συμπεράσματά του. Ο Μικρός
Πρίγκιπας από τη μεριά του, μαθαίνει από τον αφηγητή για την αξία της
αγάπης. Η ιστορία ολοκληρώνεται με την επιστροφή του Μικρού Πρίγκιπα
στον πλανήτη του. Στον επίλογο, ο συγγραφέας εκφράζει το μεγάλο κενό που
νιώθει από τη φυγή του μικρού πρωταγωνιστή.
Τίτλος.
Ο τίτλος του αποσπάσματος σχετίζεται με το κομμάτι του μυθιστορήματος
από το οποίο προέρχεται, στο οποίο ο Μικρός Πρίγκιπας, που αποτελεί
τον πρωταγωνιστή της ιστορίας, συναντά σε μια από τις περιπλανήσεις του
μια κόκκινη μικρή αλεπού.
Ερμηνεία ιδιαίτερων σημείων.
«να δημιουργείς δεσμούς»: δηλαδή να δημιουργείς φιλίες και ουσιαστικές σχέσεις
με τους ανθρώπους.
«δε γνωρίζει κανείς παρά τα πράγματα που ημερώνει»: η αγάπη ισοδυναμεί
με τη γνώση, καθώς γνωρίζουμε σε βάθος κάτι ή κάποιον, μόνο όταν το/ τον
αγαπάμε και αφιερώνουμε χρόνο για αυτό/ αυτόν.
«Οι άνθρωποι έχουν τουφέκια»: πρόκειται για την πιο άγρια δραστηριότητα
του ανθρώπου, τον πόλεμο, θύμα του οποίου ήταν και ο ίδιος ο συγγραφέας.
Ο άνθρωπος είναι εχθρός της αλεπούς, αυτό όμως δεν την εμποδίζει
να επιζητήσει τη φιλία του πρίγκιπα. Κανείς δεν είναι πραγματικά εχθρός
κανενός, οι ανθρώπινες σχέσεις μπορούν να δομηθούν ακόμα και ανάμεσα
σε «παραδοσιακούς» εχθρούς, που οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα τους
εμπόδιζαν να συνάψουν δεσμούς μεταξύ τους.
«Οι άνθρωποι δεν έχουν πια καιρό να γνωρίσουν τίποτα. Τ’ αγοράζουν
όλα έτοιμα στα εμπορικά. Καθώς όμως δεν υπάρχουν εμπορικά που
πουλάνε φίλους, οι άνθρωποι δεν έχουν πια φίλους.»: στο σημείο αυτό
γίνεται λόγος για την αλλοτρίωση των ανθρωπίνων σχέσεων και της
ανθρώπινης ζωής γενικότερα. Γεμίζουμε τη ζωή και τις μέρες μας με υλικά
αγαθά, αφού όλα πωλούνται και αγοράζονται. Ή έτσι πιστεύουμε. Η αλεπού
ασκεί κριτική στους ανθρώπους, λέγοντας ότι δεν έχουν πια φίλους γιατί τους
έχουν αντικαταστήσει με πράγματα που αγοράζουν από τα μαγαζιά. Η φιλία
όμως είναι κάτι που δεν αγοράζεται με χρήματα αλλά κατακτιέται με κόπο και
προσπάθεια. Οι άνθρωποι, δυστυχώς, δεν έχουν πια χρόνο και διάθεση
να ασχοληθούν με τις ψυχικές τους ανάγκες, αφού τρέχουν συνεχώς χωρίς
να έχουν συνειδητοποιήσει τι ακριβώς κυνηγούν.
«Αν έρχεσαι όμως όποτε και νά ναι, δε θα ξέρω ποτέ ποια ώρα να φορέσω
στην καρδιά μου τα καλά της. Σ’ όλα χρειάζεται κάποια τελετή.»:
μια φιλία χτίζεται σιγά σιγά και με πολλή προσπάθεια. Γίνεται με υπομονή και
επιμονή και χρειάζεται την απαραίτητη προετοιμασία, καθώς και την κατάθεση
της ψυχής μας. Έτσι θα δημιουργηθεί το απαραίτητο κλίμα προσμονής και
αυτός που ημερώνεται θα έχει κάποιον να περιμένει, θα προετοιμάζεται
και θα νιώθει το γλυκό συναίσθημα της αναμονής. Με το ημέρωμα η χαρά
διπλασιάζεται και ο πόνος μοιράζεται. Το ημέρωμα απαιτεί τελετή, όλα πρέπει
να γίνονται με ένα τρόπο που θα στοχεύει στην ψυχική απόλαυση και στην
πραγματική ευτυχία ώστε η ζωή να αποκτά νόημα.
«μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά. Την ουσία δεν τη βλέπουν τα μάτια.»:
τα μάτια βλέπουν μόνο την υλική πραγματικότητα, την επιφάνεια, σε αντίθεση
με την καρδιά που αντιλαμβάνεται την ουσία των πραγμάτων. Η αγάπη είναι
τα μάτια της ψυχής, αυτό που βλέπει πίσω από την εξωτερική εμφάνιση.
Δεν πρέπει ο άνθρωπος να παρασύρεται από ψεύτικες εικόνες, αλλά
να προσπαθεί να αντιληφθεί την πραγματικότητα με τη δύναμη της καρδιάς.
Ο συγγραφέας μας καλεί να στραφούμε σε όσα έχουν πραγματική αξία,
δηλαδή στην ενασχόληση με τον άνθρωπο και στη συναισθηματική και ψυχική
μας υγεία.
Αφηγηματική οργάνωση.
Αφήγηση/ αφηγητής: πρόκειται για ετεροδιηγητικό, παντογνώστη αφηγητή,
με μηδενική εστίαση και εξωτερική οπτική γωνία. Κυριαρχεί ο διάλογος που
προσφέρει ποικιλία, ζωντάνια, θεατρικότητα και παραστατικότητα στο κείμενο,
ενώ υπάρχουν επιπλέον και περιγραφή, αφήγηση, εσωτερικός μονόλογος και
ελεύθερος πλάγιος λόγος για τις σκέψεις του μικρού πρίγκηπα.
Χρόνος: εξελίσσεται γραμμικά, με εξαίρεση δύο αναδρομικές αφηγήσεις και
μια πρόδρομη υποθετική αφήγηση στα λόγια του μικρού πρίγκηπα.
Γλώσσα: η γλώσσα της μετάφρασης του κειμένου είναι απλή χωρίς
περίτεχνες φράσεις.
Ύφος: το ύφος του κειμένου είναι λυρικό και γλαφυρό όπως στα παραμύθια.
Η γραφή είναι συμβολική, βαθιά στοχαστική.