Αθήνα: από τη βασιλεία στην αριστοκρατία

4. ΑΘΗΝΑ:

ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ

 

• Το έδαφος της Αττικής ήταν φτωχό: περιορισμένη ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Από την άλλη, τα εκτεταμένα παράλια ευνόησαν την ανάπτυξη του εμπορίου και της ναυτιλίας.
• Με τον Θησέα η Αττική γίνεται ενιαίο κράτος με έδρα την Αθήνα. Σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος οι Αθηναίοι γιόρταζαν τα Παναθήναια, την πιο λαμπρή γιορτή της Αθήνας.
• Οι Αθηναίοι ήταν Ίωνες στην καταγωγή και δεμένοι με τον τόπο τους.
• Πολιτεύματα:

1. Βασιλεία: ήταν το πρώτο πολίτευμα της Αθήνας. Τελευταίος βασιλιάς ήταν ο Κόδρος, ο οποίος θυσιάστηκε για να μην συγκρουστούν με τους Δωριείς. Η μετάβαση από τη βασιλεία στο επόμενο πολίτευμα έγινε ειρηνικά.
2. Αριστοκρατία: το αριστοκρατικό πολίτευμα έρχεται μετά τη βασιλεία. Στο πολίτευμα αυτό υπάρχουν αρκετοί θεσμοί:

• Άρχοντας- βασιλιάς: είχε θρησκευτικές αρμοδιότητες.
• Επώνυμος άρχοντας: ήταν υπεύθυνος για τη σύγκληση της Εκκλησίας του Δήμου.
• Πολέμαρχος: ήταν αρμόδιος για στρατιωτικά θέματα.
• Έξι θεσμοθέτες: ασχολούνταν με δικαστικά θέματα.
• Άρειος Πάγος: ήταν υπεύθυνος για την τήρηση των νόμων.
• Εκκλησία του Δήμου: ήταν η συνέλευση των Αθηναίων πολιτών, η οποία όμως θα αποκτήσει μεγάλη δύναμη στα επόμενα χρόνια.
• Τα προβλήματα όμως της καθημερινής ζωής προκαλούσαν εντάσεις:
• Οι έμποροι και οι βιοτέχνες που είχαν αποκτήσει μεγάλη οικονομική δύναμη αμφισβητούσαν την εξουσία των ευγενών.
• Οι χρεωμένοι αγρότες απαιτούσαν κατάργηση των χρεών, καθώς όσοι δεν μπορούσαν να τα ξεπληρώσουν γίνονταν δούλοι.
• Συνέπεια: την κατάσταση εκμεταλλεύτηκε ο Κύλωνας, ο οποίος το 632 π.Χ. με την υποστήριξη πολλών οπαδών του ήθελε να πάρει την εξουσία και να γίνει τύραννος. Το κίνημά του απέτυχε και ο ίδιος δραπέτευσε στα Μέγαρα.
• «Κυλώνειο άγος»: οι οπαδοί του Κύλωνα μετά την αποτυχία του κινήματός του, παρόλο που είχαν καταφύγει ως ικέτες στους βωμούς των θεών, θανατώθηκαν. Το ανόσιο αυτό έργο έμεινε γνωστό στην ιστορία ως «Κυλώνειο άγος».
• Μέσα σε αυτή την αναστάτωση βρήκαν την ευκαιρία οι Μεγαρείς και κατέλαβαν τη Σαλαμίνα.
• Καθημερινά ήταν τα αιτήματα για τη σύνταξη γραπτών νόμων, καθώς μέχρι τότε οι νόμοι ήταν άγραφοι, και για την κατάργηση των χρεών.
• Το γεγονός ότι δεν υπήρχαν γραπτοί νόμοι εμπόδιζε τη σωστή απονομή της δικαιοσύνης και πολλοί έλεγαν ότι δεν έβρισκαν το δίκιο τους.
• Οι ευγενείς, για να ηρεμήσουν τον λαό, ανέθεσαν το 624 π.Χ. στον Δράκοντα να καταγράψει τους νόμους. Οι νόμοι του Δράκοντα «γραμμένοι με αίμα», όπως είπαν, ήταν πολύ αυστηροί.

Δραστηριότητες

1. Ποιοι ήταν οι θεσμοί στο αριστοκρατικό πολίτευμα και ποιες οι αρμοδιότητές τους;

Θεσμοί	Αρμοδιότητες

 

2. Τι είναι το «Κυλώνειο άγος»;

Κυλώνειο άγος: