Η εποχή του Διαφωτισμού

Η εποχή του Διαφωτισμού

17^ος- 18^ος αι.

• Σημειώθηκαν αύξηση του πληθυσμού, αγροτική επανάσταση, ανάπτυξη εμπορίου μεταξύ Ευρώπης, Αφρικής και Αμερικής, συγκέντρωση των κεφαλαίων στα χέρια Ευρωπαίων επιχειρηματιών και χρήση νέων μηχανών.
• Πολλοί αγρότες που πλέον δεν είχαν δουλειά πήγαν στις πόλεις αναζητώντας κάτι εκεί.
• Όλα αυτά οδήγησαν στην εκβιομηχάνιση και αποτέλεσαν την πρώτη φάση της βιομηχανικής επανάστασης στη Μεγάλη Βρετανία.
• Υπήρξαν κοινωνικές μεταβολές.
• Σε όλα σχεδόν τα κράτη της Ευρώπης υπήρχε απόλυτη μοναρχία εκτός από τη Μεγάλη Βρετανία.
• Εκείνη την περίοδο σημειώθηκε μεγάλη πρόοδος των φυσικών επιστημών με πρωτοπόρους τους: Φράνσις Μπέικον, Ρενέ Ντεκάρτ, Τζον Λοκ, Ισαάκ Νεύτων.

Το κίνημα του Διαφωτισμού

• Θέσεις: η απόρριψη κάθε αυθεντίας, η αποδοχή της ανθρώπινης λογικής ως μόνου ασφαλούς τρόπου ερμηνείας του κόσμου και η πεποίθηση ότι ο άνθρωπος μπορεί να προοδεύει διαρκώς.
• Οι εκπρόσωποί του ονομάστηκαν φιλόσοφοι ή διαφωτιστές. Μερικοί από αυτούς είναι ο Ρουσσώ, ο Βολτέρος, ο Ντιντερό, ο Μοντεσκιέ και ο Ντ’ Αλαμπέρ.

 

Διαφωτισμός και πολιτική

• Όλοι οι άνθρωποι έχουν ορισμένα δικαιώματα που δεν μπορεί να τους καταργήσει καμία εξουσία. Αυτά είναι το δικαίωμα της ζωής, της ιδιοκτησίας, της ισότητας προς το νόμο, της ελευθερίας της σκέψης και της έκφρασης.
• Θεωρία κοινωνικού συμβολαίου: η θεωρία αυτή διατυπώθηκε από τον Τζον Λοκ. Σύμφωνα με αυτή, οι άνθρωποι μπορούν να παραχωρήσουν μερικές από τις ελευθερίες τους για να συμβιώσουν αρκεί το κράτος να εγγυηθεί γι’ αυτή τη συμφωνία. Αν το κράτος παραβεί τους όρους του και γίνει τυραννικό, οι άνθρωποι μπορούν να αντιδράσουν.
• Ρουσσώ: η εξουσία πρέπει να βρίσκεται στα χέρια του λαού. Ο όρος που προτείνει είναι αυτός της γενικής βούλησης.
• Διάκριση των εξουσιών: Μοντεσκιέ. Η διάκριση αυτή θα είναι : εκτελεστική (κυβέρνηση), νομοθετική (βουλή) και δικαστική (δικαστές).

 

Διαφωτισμός και θρησκεία

• Οι Διαφωτιστές κατηγορούσαν την καθολική Εκκλησία για φανατισμό και πίστευαν στην ανεξιθρησκία.

Διαφωτισμός και εκπαίδευση

• Αιμίλιος: Ρουσσώ: η εκπαίδευση πρέπει να βασίζεται στην προσωπική αναζήτηση του διδασκομένου.

Διαφωτισμός και οικονομικός φιλελευθερισμός

• Κενέ
• Άνταμ Σμιθ: Έρευνες για τη φύση και τα αίτια του πλούτου των εθνών (1776): μιλά για τον οικονομικό φιλελευθερισμό υποστηρίζοντας ότι το κράτος πρέπει να επεμβαίνει πολύ λίγο στην οικονομική ζωή των ανθρώπων.

Εγκυκλοπαίδεια

• Εκεί συνοψίζονται οι ιδέες του Διαφωτισμού.
• Πρωτεργάτες: Ντιντερό και Ντ’ Αλαμπέρ.

 

Δραστηριότητες

1. Τι είναι το κίνημα του Διαφωτισμού;
2. Πώς ονομάστηκαν οι εκπρόσωποί του και ποιοι είναι αυτοί;