Το περιβάλλον και ο αθλητισμός πάνε μαζί!

Βιωματική μάθηση και Υπαίθριες Αθλητικές Δραστηριότητες

Στην Ελλάδα η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (Π.Ε.) έχει ενταχθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία σχετικά πρόσφατα. Λόγω της ιδιαίτερα αυξημένης επιρροής της στη διαμόρφωση οικολογικής συνείδησης των συμμετεχόντων, η σημασία της αλλά και το ενδιαφέρον της πολιτείας προς αυτήν αυξάνεται διαρκώς. Σε αυτό συμβάλλει ο σύγχρονος ρόλος της εκπαίδευσης κατά τον οποίο οι μαθητές από μικρή ηλικία αποκτούν εμπειρίες στο φυσικό περιβάλλον, διαμορφώνοντας οικολογική συνείδηση και φιλοπεριβαλλοντικές στάσεις.

Η βιωματική μάθηση πετυχαίνεται μέσα από Υπαίθριες Αθλητικές Δραστηριότητες (Υ.Α.Δ.) που εφαρμόζονται στην Π.Ε. και σε άμεση επαφή με το περιβάλλον. Επίσης, τα προγράμματα σχολικών δραστηριοτήτων αλλά και η εφαρμογή καινοτόμων δραστηριοτήτων της Φυσικής Αγωγής (Φ.Α.) παρέχουν δυνατότητες για τη διαμόρφωση της περιβαλλοντικής συνείδησης των μαθητών/τριών, καθώς υλοποιούνται σε φυσικό περιβάλλον. Επομένως, οι κοινοί στόχοι των προγραμμάτων Π.Ε., των Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Κ.Π.Ε.), των σχολικών δραστηριοτήτων και της Φ.Α. μπορούν μέσα από ποικιλία φυσικών και κινητικών δραστηριοτήτων να ενισχύσουν την οικολογική συνείδηση των συμμετεχόντων/ουσών.

Τα παιδιά αισθάνονται μια ιδιαίτερη έλξη για το φυσικό περιβάλλον. Έχουν το χάρισμα να γνωρίζουν και να αγαπούν τη φύση μέσα από βιωματικές εμπειρίες στο φυσικό περιβάλλον. Αυτές οι κινητικές δραστηριότητες έχουν πολλά κοινά στοιχεία με το παιχνίδι δίνοντας ώθηση στην ανθρώπινη ανάπτυξη, κοινωνικά, σωματικά, πνευματικά, μαθησιακά (Malone & Tranter, 2003).

Η διαμόρφωση οικολογικής συνείδησης στους μαθητές και στις μαθήτριες γίνεται στα σχολεία με διάφορες εκπαιδευτικές μεθόδους, όπως είναι τα προγράμματα σχολικών δραστηριοτήτων. Η υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, εμπλουτισμένων με Υ.Α.Δ. σε φυσικό περιβάλλον από τα Κ.Π.Ε., κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση παρέχοντας σημαντικά οφέλη στη μαθητική νεολαία.

Οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται και οι εμπειρίες που αποκτώνται στη φύση βοηθούν σημαντικά στην ανάπτυξη της ευαισθητοποίησης για το περιβάλλον. Αυτές οι δραστηριότητες γίνονται εντός του σχολείου, αλλά και εκτός αυτού σε αστικό, αλλά και σε φυσικό περιβάλλον (Γεωργόπουλος & Τσαλίκη, 2005).

Σε έρευνες σε προγράμματα Π.Ε. και Α.Υ., έχει βρεθεί ότι οι δραστηριότητες που πραγματοποιούνται, όπως είναι η πεζοπορία, η περιπέτεια και οι μέθοδοι μελέτης πεδίου, βοηθούν τους συμμετέχοντες στην ανάπτυξη κοινωνικο-οικολογικής συνείδησης (Palmberg & Kuru, 2000), καθώς φαίνεται ότι επιδρούν ως διαμεσολαβητές στη σχέση μεταξύ της συμπεριφοράς και της στάσης, με αποτέλεσμα να βελτιώνεται η πρόβλεψη για μια υπεύθυνη περιβαλλοντική συμπεριφορά (Tarrant & Green, 1999).

Η έννοια της εμπλοκής χρησιμοποιείται σήμερα από ερευνητές για την εξέταση ανάλογων μοντέλων για τη λήψη της απόφασης συμμετοχής σε δράσεις αναψυχής (Kyle, Graefe, Manning & Bacon, 2003; Kyle, Graefe, Manning & Bacon, 2004). Αναφέρεται στη συμπεριφορά και τη σημασία που έχει η ενασχόληση με ορισμένες δραστηριότητες αναψυχής για τον άνθρωπο. Η εμπλοκή είναι στάση που διαρκεί, αλλά είναι δυνατόν να τροποποιείται στη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου επηρεαζόμενη από εσωτερικούς ή εξωγενείς παράγοντες. Ο Kyle και συν., (2003; 2004), ακολούθησαν το μοντέλο που πρότειναν οι Mclntyre και Pigram, (1992), υποστηρίζοντας την τρισδιάστατη προσέγγιση της εμπλοκής: την «έλξη προς τη δραστηριότητα» (attraction), την «αυτοέκφραση μέσα από τη δραστηριότητα», (self-expression), και την «κεντρικότητα της δραστηριότητας στη ζωή του ατόμου» (centrality).

-Απόσπασμα από έρευνα για τη σχέση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με τη Φυσική Αγωγή. Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ.

Φυσική Αγωγή και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Ο κοινός στόχος των προγραμμάτων των σχολικών δραστηριοτήτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης των Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και της Φυσικής Αγωγής είναι να εντοπίσει τη σύνδεση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και της Φυσικής Αγωγής μέσα από παιδαγωγικές μεθόδους για τη δημιουργία ενδιαφέροντος για την ενδυνάμωση της Περιβαλλοντικής συνείδησης των μαθητών/τριών με κινητικές δραστηριότητες Φυσικής Αγωγής, ενώ παράλληλα να ενισχύσει τους στόχους της για τη Δια Βίου Άσκηση μέσα στο φυσικό περιβάλλον.