Η μόνη παραγωγή αφορά αρωματικά φυτά, αλλά γίνεται σε μικρή κλίμακα (0,05% της καλλιεργήσιμης έκτασης). Με 700 ιθαγενή φυτά, η Ελλάδα έχει τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης και θα μπορούσε να πρωταγωνιστήσει σε μία αγορά που γνωρίζει μεγάλη αύξηση. Παρά την πλούσια και γνωστή από την εποχή του Ιπποκράτη χλωρίδα, η χώρα μας δεν περιλαμβάνεται καν στον ευρωπαϊκό χάρτη εξαγωγής φαρμακευτικών φυτών με... συνταγή από την Οδύσσεια.
Τα παραπάνω αναφέρθηκαν, μεταξύ άλλων, χθες σε ημερίδα που διοργάνωσαν ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) και το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας, με θέμα «Τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά ως μοχλός αέναης ανάπτυξης της χώρας».
Ο πρόεδρος του Οργανισμού, κ. Δημήτρης Λιντζέρης, υπογράμμισε ότι η ανάπτυξη της χώρας θα μπορούσε να στηριχθεί στα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει, μεταξύ των οποίων και η σύνδεση της επιστημονικής έρευνας με τους καρπούς της γης.
Η χώρα μας -είπε- έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή την παρασκευή φυτικών εκχυλισμάτων με φυτικές προδιαγραφές, φαρμάκων φυτικής προέλευσης, καλλυντικών και συμπληρωμάτων διατροφής.
Σύμφωνα με τον κ. Λιντζέρη, ο ΕΟΦ στοχεύει στην ενδυνάμωση των ερευνητικών προγραμμάτων και στη διασφάλιση της συνεργασίας δημόσιων και ιδιωτικών φορέων. Στοχεύει, επίσης, να αναδείξει τη χρησιμότητα των προϊόντων αυτών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι ομιλητές της ημερίδας έκαναν λόγο για μία χαμένη επενδυτική ευκαιρία από την πλευρά της Ελλάδας, με δεδομένο ότι τα φαρμακευτικά φυτά έχουν ζήτηση σε αναδυόμενες και μεγάλες αγορές, όπως η Ρωσία, η Κίνα και η Ινδία.
Τον εθνικό μας θησαυρό, όμως, εκμεταλλεύονται τρίτες χώρες. Ανέφεραν χαρακτηριστικά ότι η αστυνομία συνέλαβε πρόσφατα ομάδα Αλβανών στα βουνά της Ηπείρου και κατάσχεσε 4,5 τόνους τσάι του βουνού.
Ο πρόεδρος του ΕΟΦ τόνισε ότι η Αλβανία είναι η τρίτη ευρωπαϊκή χώρα σε εξαγωγές φαρμακευτικών φυτών, μετά τη Γερμανία και τη Βουλγαρία. Την ίδια ώρα, η χώρα μας, με την πλουσιότερη χλωρίδα φαρμακευτικών φυτών, δεν περιλαμβάνεται στον συγκεκριμένο χάρτη.
Φυτικές θεραπείες
Οι φυτικές θεραπείες είναι επιστημονικά αποδεκτές και σήμερα: Οι εθνικές αρχές της Κόστα Ρίκα συνήψαν συμφωνία με πολυεθνική φαρμακευτική εταιρεία, με σκοπό την εκμετάλλευση του φυτικού της πλούτου. Οι αρμόδιες αρχές της Ινδίας εκδίδουν σε ετήσια βάση δύο τόμους του «Εθνικού Συνταγολογίου», στον δεύτερο τόμο του οποίου γίνεται εκτενής αναφορά στα σκευάσματα του Ιπποκράτη και του Γαληνού. Με βάση τις αναφορές σε αρχαία ελληνικά κείμενα, φαρμακευτική εταιρεία ερευνά την πιθανότητα παρασκευής φαρμάκου κατά της νόσου Αλτσχάιμερ.
Μιλώντας στην ημερίδα, ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Πάρις Κουκουλόπουλος ανέφερε ότι το νέο θεσμικό πλαίσιο δημιουργεί τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία εθνικού καταλόγου αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών. Τόνισε, δε, ότι οι δράσεις της νέας αγροτικής πολιτικής αποτελούν «διαβατήριο» για μεγάλη ανάπτυξη του εν λόγω κλάδου.
Ο πρόεδρος του ΕΟΦ εξέφρασε την εκτίμηση ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή την παραγωγική δραστηριότητα. Εχει την ευκαιρία να αποτελέσει μία από τις βασικές χώρες παραγωγής πρώτης ύλης, καταλαμβάνοντας σημαντικό μερίδιο στην αγορά.
Ερευνες για τα φάρμακα των αρχαίων
Μεγάλη πολυεθνική φαρμακοβιομηχανία έχει χρηματοδοτήσει έρευνες στο κείμενο της Οδύσσειας, με θέμα τον εντοπισμό φυτικών σκευασμάτων, ενώ οι Ινδοί κάνουν πειράματα, προκειμένου να διαπιστώσουν ποια φάρμακα του Ιπποκράτη είναι αξιοποιήσιμα σήμερα.
Στις ραψωδίες του Ομήρου υπάρχουν αναφορές σε ανδροφόρα, δηλαδή δηλητηριώδη βότανα, για οδυνήφατα φάρμακα, δηλαδή παυσίπονα, και λυγρά, δηλαδή επιβλαβή φάρμακα που επιδρούσαν στον ψυχισμό.
Η Κίρκη χρησιμοποιούσε λυγρά φάρμακα, ενώ ο Ερμής φέρεται να έδωσε τον Οδυσσέα μώλυ ως αντίδοτο στα λυγρά. Το μώλυ περιείχε μάλλον είδος κρεμμυδιού, σκόρδου, μανδραγόρα και τουλίπα. Θεωρείται ως αντιχολινεργικό αντίδοτο, το οποίο αντιμετωπίζει δηλητηρίαση από αλκαλοειδή.
Στην Οδύσσεια αναφέρεται, επίσης, το νηπενθές, το οποίο χαρακτηρίζεται ως κατευναστικό και παυσίλυπο. Προκαλούσε, προφανώς, αύξηση της σεροτονίνης.
Οι αρχαίοι Ελληνες, με βάση το πείραμα, την παρατήρηση, με κριτικό πνεύμα και επιστημονική θεώρηση, έθεσαν τη βάση των επιστημών.
Ο Ιπποκράτης
Επί των ημερών του Ιπποκράτη η Ιατρική και η Θεραπευτική παύουν να είναι θεοκρατικές. Απομακρύνονται από τη μαγεία και τη δεισιδαιμονία και αποκτούν υπόσταση ανεξάρτητης επιστήμης. Στο έργο του Ιπποκράτη αριθμούνται 336 φάρμακα.
Οι αρμόδιες αρχές της Ινδίας εκδίδουν σε ετήσια βάση δύο τόμους του «Εθνικού Συνταγολογίου», στον δεύτερο τόμο του οποίου γίνεται εκτενής αναφορά στα σκευάσματα του Ιπποκράτη και του Γαληνού. Με βάση τις αναφορές σε αρχαία ελληνικά κείμενα, φαρμακευτική εταιρεία ερευνά την πιθανότητα παρασκευής φαρμάκου κατά της νόσου Αλτσχάιμερ.