Το όνομα Κασσάνδρα προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη κέκασμαι (= λάμπω) και την αρχαία ελληνική λέξη ανήρ (=άντρας). Δηλαδή η σημασία του ονόματος είναι «Έπαινος των αντρών».
Η Κασσάνδρα παρουσιάστηκε πρώτη φορά στις «Τρωάδες», έργο του Ευριπίδη (415 π.Χ.) στον πελοποννησιακό πόλεμο. Ήταν κόρη του Πριάμου (βασιλιά της Τροίας) και της Εκάβης και δίδυμη αδελφή του Έλενου. Ο μύθος λέει πως ο Απόλλωνας την είχε δει πρώτη φορά στον Ναό του και θαμπώθηκε από την ομορφιά της, ζητώντας της να ενωθεί μαζί του. Αρχικά συμφώνησε, εκείνος της έδωσε το χάρισμα της μαντικής αλλά τελικά τον αρνήθηκε. Και ο Απόλλωνας την καταράστηκε να μη δίνει κανένας πίστη στις προφητείες της. Είχε προβλέψει τις συμφορές του Πάρη στην Τροία, τον τρωικό πόλεμο, την καταστροφή της πόλης από το Δούρειο Ίππο αλλά κανείς δεν την πίστευε. Μετά την άλωση της Τροίας, η Κασσάνδρα κατέφυγε στον ναό της Αθηνάς ως ικέτισσα αλλά ο Αίαντας ο Λοκρός δεν τη σεβάστηκε. Ο Αγαμέμνονας την κέρδισε στον κλήρο, την ερωτεύτηκε και την πήρε μαζί του στις Μυκήνες.
Ως τραγική ηρωίδα εμφανίζεται τόσο στον Αγαμέμνονα όσο και στις Τρωάδες του Ευριπίδη. Κινείται ανάμεσα στο βακχικό παραλήρημα και την προφητεία, μαινάδα γυναίκα παραδομένη στον Διόνυσο, προφήτισσα παραδομένη στον Απόλλωνα. Σε μια παρωδία του υμεναίου στις Τρωάδες, η νεαρή Κασσάνδρα οραματίζεται την τέλεση των γάμων της με τον Αγαμέμνονα και στη συνέχεια προφητεύει το ολέθριο τέλος τους. Πράγματι, η τύχη της ενώθηκε με τη δική του: όταν έφθασαν στις Μυκήνες δολοφονήθηκαν και οι δύο από την Κλυταιμνήστρα και τον Αίγισθο.