Επανάληψη στην Ιστορία – 1η ενότητα – Οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι
Ερωτήσεις
- Πότε κατέκτησαν οι Ρωμαίοι τους Έλληνες;
- Ποιο σύστημα εφάρμοσαν οι Ρωμαίοι στη διακυβέρνηση των Ελλήνων; Τι σημαίνει η φράση αυτή;
Απαντήσεις
Οι Ρωμαίοι κατέκτησαν την Ελλάδα το 146 π.Χ. Πρώτη τους φροντίδα ήταν να τους κρατήσουν διχασμένους. Η πολιτική που εφάρμοσαν ονομάστηκε "διαίρει και βασίλευε" (που σημαίνει "χώρισέ τους και κυβέρνησέ τους").
Ερωτήσεις
- Πώς συμπεριφέρθηκαν οι Ρωμαίοι: α) σε αυτούς που δεν τους αντιστάθηκαν; β) σε αυτούς που τους αντιστάθηκαν;
Απαντήσεις
Στη διοίκηση των ελληνικών πόλεων εφάρμοσαν δύο πολιτικές ανάλογα με τη στάση που αυτές είχαν τηρήσει στους ελληνορωμαϊκούς πολέμους:
- Σε αυτούς που αντιστάθηκαν φέρθηκαν ανελέητα (γκρέμισαν τα τείχη των πόλεων, άρπαξαν θησαυρούς και έργα τέχνης, επέβαλαν βαρύτατους φόρους, αιχμαλώτισαν τους κατοίκους τους)
- Σε αυτούς που συμμάχησαν μαζί τους ή δεν αντιστάθηκαν παραχωρούσαν αυτονομία ή ανεξαρτησία και ανέθεταν τη διοίκησή τους σε φιλορωμαίους Έλληνες.
Η παρουσία των Ρωμαίων στις ελληνικές πόλεις είχε δυσάρεστες συνέπειες για τους Έλληνες.
Ερώτηση
- Να αναφέρετε παραδείγματα που δείχνουν ότι οι Ρωμαίοι επηρεάστηκαν από τον πολιτισμό των Ελλήνων.
Απάντηση
Όταν κατέκτησαν την Ελλάδα οι Ρωμαίοι γνώρισαν και θαύμασαν τον πολιτισμό των Ελλήνων. Τα χρόνια που ακολούθησαν:
- έχτιζαν τα σπίτια τους με ελληνικά σχέδια και τα στόλιζαν με αγάλματα και έργα τέχνης που έκαναν Έλληνες τεχνίτες

Στην εικόνα βλέπουμε το Ηρώδειο, θέατρο κάτω από τον Παρθενώνα. Το θέατρο είναι φτιαγμένο όπως τα αρχαία ελληνικά θέατρα, ενώ και η αρχιτεκτονική του μοιάζει με αυτή των αρχαιοελληνικών κτιρίων και ναών.
- μάθαιναν την ελληνική γλώσσα
- έπαιρναν Έλληνες δασκάλους για τα παιδιά τους και τα έστελναν στην Ελλάδα για να σπουδάσουν
- μετέφραζαν στη λατινική γλώσσα έργα αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων
- Ρωμαίοι άρχοντες και αυτοκράτορες δαπανούσαν χρήματα και κοσμούσαν τις ελληνικές πόλεις με σπουδαία έργα
Ερώτηση
- Πώς ονομάστηκε ο πολιτισμός που γεννήθηκε από τη “συνάντηση” Ρωμαίων και Ελλήνων;
Απάντηση
Έτσι, οι δύο αυτοί πολιτισμοί ήρθαν πιο κοντά. Ο πολιτισμός που "γεννήθηκε" ονομάζεται ελληνορωμαϊκός.

Στην εικόνα βλέπουμε το ρωμαϊκό Πάνθεο. Ήταν ένα κτίριο το οποίο ήταν αφιερωμένο στους θεούς των Ρωμαίων και περιελάμβανε και τους θεούς των Ελλήνων. Και σε αυτό φαίνεται η επίδραση των Ελλήνων στον πολιτισμό των Ρωμαίων.
Ερωτήσεις
- Πώς ονόμασαν οι Ρωμαίοι τη Μεσόγειο;
- Ποιος ήταν ο πληθυσμός της αυτοκρατορίας τον 1ο αιώνα μ.Χ.;
- Να αναφέρετε τα μέτρα με τα οποία προσπάθησαν οι Ρωμαίοι να διοικήσουν την απέραντη αυτοκρατορία τους.
Απαντήσεις
Το 100 μ.Χ. οι Ρωμαίοι είχαν κατακτήσει όλες τις χώρες γύρω από τη Μεσόγειο θάλασσα, την οποία ονόμαζαν "η θάλασσά μας" (mare nostrum). Στους Ρωμαίους άρεσε να περηφανεύονται ότι η Μεσόγειος ήταν "ρωμαϊκή λίμνη". Τότε ο πληθυσμός της αυτοκρατορίας ξεπερνούσε τα 50 εκατομμύρια. Οι Ρωμαίοι έγιναν κοσμοκράτορες.

Στην εικόνα βλέπουμε τα σύνορα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας το 117 μ.Χ. Όπως βλέπουμε οι Ρωμαίοι είχαν κατακτήσει όλες τις περιοχές γύρω από τη Μεσόγειο, την οποία αποκαλούσαν mare nostrum ("η δική μας θάλασσα")
Όμως, η αυτοκρατορία ήταν απέραντη και η διοίκησή της δύσκολη. Για να μπορέσουν να τη διοικήσουν οι Ρωμαίοι:
- όρισαν τον αυτοκράτορα "πρώτο πολίτη" και όλοι όφειλαν υπακοή σε αυτόν
- έδωσαν τον τίτλο του Ρωμαίου πολίτη σε όσους κατακτημένους αποδέχονταν την κυριαρχία της Ρώμης
- διόρισαν ανώτερους Ρωμαίους κυβερνήτες (τους ανθύπατους), οι οποίοι επέβλεπαν τους τοπικούς άρχοντες
- μείωσαν τους φόρους και οργάνωσαν καλύτερα τον τρόπο είσπραξής τους
- ψήφισαν δικαιότερους νόμους και φρόντιζαν για την τήρησή τους
Ερώτηση
- Πώς ονομάστηκε η περίοδος της κυριαρχίας της Ρώμης σε όλον τον γνωστό τότε κόσμο;
Απάντηση
Την περίοδο εκείνη η Ρώμη αναπτύσσεται, ακμάζει. Η περίοδος αυτή ονομάζεται περίοδος της "ρωμαϊκής ειρήνης" (pax romana).

Η κατασκευή ενός ρωμαϊκού υδραγωγείου την περίοδο της pax romana (ρωμαϊκής ειρήνης). Με τα υδραγωγεία όλες οι μεγάλες πόλεις αποκτούν νερό αρκετό για τις ανάγκες τους.
Ερωτήσεις
- Ποιος ήταν ο πληθυσμός της Ρώμης τον 1ο μ.Χ. αιώνα;
- Πού ζούσαν οι περισσότεροι κάτοικοι της Ρώμης τότε και πού ζούσαν οι πιο εύποροι κάτοικοί της;
Απαντήσεις
Η Ρώμη ήταν χτισμένη πλάι στον ποταμό Τίβερη. Την περίοδο της ακμής της (τον 1ο αιώνα μ.Χ.) ο πληθυσμός της πλησίαζε το ενάμισι εκατομμύριο. Οι περισσότεροι κάτοικοι κατοικούσαν σε πολυκατοικίες και οι πιο εύποροι σε μονοκατοικίες. Το παλάτι των αυτοκρατόρων ήταν στον Παλατίνο λόφο.
Βίντεο: Ψηφιακή αναπαράσταση της αρχαίας Ρώμης
Ερωτήσεις
- Πώς ζούσαν οι μεγαλοϊδιοκτήτες γης στη ρωμαϊκή ύπαιθρο;
- Πώς ζούσαν οι μικροϊδιοκτήτες γεωργοί στη ρωμαϊκή ύπαιθρο;
- Πώς διασκέδαζαν οι αρχαίοι Ρωμαίοι;
Απαντήσεις
Οι κάτοικοι της ρωμαϊκής υπαίθρου ήταν γεωργοί, βοσκοί, τεχνίτες και μικροέμποροι. Οι μεγαλοϊδιοκτήτες γης είχαν μεγάλα αγροκτήματα, μέσα στα οποία είχαν τα σπίτια τους, αποθήκες, ορνιθώνες, στάβλους. Όλα αυτά τα φρόντιζαν δούλοι. Οι μικροϊδιοκτήτες καλλιεργούσαν μόνοι τα κτήματά τους και ζούσαν από τα προϊόντα της παραγωγής τους. Τα παιδιά τους συχνά εγκατέλειπαν την ύπαιθρο και αναζητούσαν εργασία στις πόλεις, τις τέχνες, τα δημόσια έργα και τον στρατό.
Όλοι αυτοί πλούσιοι και φτωχοί πήγαιναν συχνά στη Ρώμη και συμμετείχαν σε γιορτές και αγώνες που γίνονταν εκεί.


