Το Παλιό Δικαστικό Μέγαρο Καβάλας ανεγέρθηκε το 1896 από τον Χιώτη Καϊμακάμη, πρωτοβάθμιος διοικητής της Καβάλας υπαγόμενους στον Εμίν Πασά. Ήταν το Διοικητήριο της Καβάλας έως το 1913 όπου αντικαταστάθηκε από το δημαρχείο, παρόλο που ο Δήμος Καβάλας συστάθηκε επισήμως το 1918, κατά την απελευθέρωση της πόλης το 1913 με πρώτο δήμαρχο τον Γεώργιο Πρωτόπαπα. Μαζί με το Τουρκικό διοικητήριο στέγαζε και το τουρκικό κτηματολόγιο το οποίο βρίσκεται στο υπόγειο του κτιρίου.
Από το μπαλκόνι του κτιρίου αυτού, 108 χρόνια πριν, ο πλωτάρχης Κριεζής ανακοίνωσε στους πολίτες της οθωμανικής Καβάλας την κατάληψη της πόλης από τον Ελληνικό Στόλο και την ενσωμάτωσή της στον εθνικό κορμό.
Η οικία του Μεχμέτ γνωστή και ως οικία του Μωχάμετ Άλη είναι ιστορικό μνημείο στην Καβάλα. Ήταν το μεγαλύτερο σπίτι της πόλης την περίοδο κατά την οποία κτίστηκε.
Το Μέγαρο Τόκου χτίστηκε από τον καπνέμπορο Δημήτριο Τόκο το 1879 ως κατοικία του, όπως φαίνεται και στην επιγραφή πάνω από το υπέρθυρο. Το Μέγαρο στέγασε το Ιταλικό Προξενείο και για μικρό χρονικό διάστημα (1879-1880) το πρώτο Ημιγυμνάσιο της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας. Μετά την πώλησή του, το 1911, στέγασε το Ελληνικό Υποπροξενείο ως την απελευθέρωση της Καβάλας από τους Βουλγάρους το 1913, οπότε στεγάστηκε το Δημαρχείο ως το 1937 και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το ιδιωτικό Γυμνάσιο Παπασιδέρη.
Το Μουσείο δημιουργήθηκε με αγάπη και μεράκι από απογόνους προσφύγων δεύτερης και τρίτης γενιάς. Προσφύγων που διώχτηκαν βίαια από τις πατρίδες της Ανατολής, εγκατέλειψαν τις εστίες τους όπου επί τρεις χιλιάδες χρόνια μεγαλούργησαν, και ρίζωσαν στη νέα τους πατρίδα.
Το Μουσείο Ελιάς, το μοναδικό στην περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, καταλαμβάνει έκταση τριών στρεμμάτων και αποτελεί ένα σύγχρονο εκθεσιακό χώρο με αίθουσα εκδηλώσεων, υπαίθριο θέατρο, δεντροφυτεμένο περιβάλλοντα χώρο και το παλιό ελαιοτριβείο που αναπαλαιώθηκε εκ βάθρων, μαζί με το μηχανολογικό του εξοπλισμό.
Χτίστηκε το 1906 από τον Γερμανό Βαρόνο Adolf Wix ως μικρογραφία ουγγρικού πύργου και χρησιμοποιήθηκε ως επιχειρηματική έδρα και κατοικία του. Το κτίριο παρουσιάζει αρχιτεκτονικές ομοιότητες με το κτίριο του σημερινού Δημαρχείου, με έντονα τα γοτθικά χαρακτηριστικά. To 1925 αγοράστηκε από αμερικανική καπνεμπορική εταιρεία. Σήμερα ανήκει στον Δήμο Καβάλας και στεγάζει υπηρεσίες.
