Η Παναγια (μέχρι το 1964 Κάτω Ακροβούνι) είναι χωριό του Δήμου Παγγαίου της περιφαιριακής ενότητας Καβάλας , στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκη .Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, έχει 655 κατοίκους. Βρίσκεται σε υψόμετρο 180 μέτρων, στους πρόποδες του Παγγαίου. Η Παναγιά ήταν αρχικά κτισμένη στη θέση Ακροβούνι, αλλά οι κάτοικοί της μετεγκαταστάθηκαν στην τωρινή θέση κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950.
Η πόλη της Καβάλας έχει την τύχη να διατηρεί στις παρυφές της ένα μεγάλο τμήμα από την αρχαία Εγνατία Οδό. Πρόκειται για τον παλιό λιθόστρωτο δρόμο, ο οποίος, μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα, αποτελούσε την κύρια οδική αρτηρία που ένωνε τη Νεάπολη (παλαιότερη ονομασία της Καβάλας) με την αρχαία πόλη των Φιλίππων. Η διαδρομή είναι μεγάλης ιστορικής και πολιτιστικής σημασίας. Επίσης, ως περιηγητική διαδρομή δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες δυσκολίες, διασχίζεται σε σύντομο χρονικό διάστημα και αποτελεί μια εύκολη διαδρομή.
Η περιοχή των Φιλίππων συνδέεται με εξαιρετικές ιστορικές προσωπικότητες και γεγονότα που διαμόρφωσαν τον δυτικό πολιτισμό. Μοναδικά μνημεία, που διασώζονται μέχρι σήμερα, μαρτυρούν τη μακραίωνη ιστορία των πολιτισμών που διασταυρώθηκαν και αναπτύχθηκαν στην περιοχή. Η αρχαία πόλη των Φιλίππων υπήρξε αρχικά (360 π.Χ.) αποικία των Θασίων, με το όνομα Κρηνίδες.
Στην κορυφή της χερσονήσου της Παναγίας δεσπόζει η Ακρόπολη της Καβάλας, η οποία χτίστηκε στο μεγαλύτερο μέρος της το πρώτο τέταρτο του 15ου αιώνα μ.Χ. Σήμερα ο επισκέπτης μπορεί να δει:
Τον κεντρικό κυκλικό πύργο, που αποτελούσε τον ύστατο χώρο άμυνας
Την αποθήκη πυρομαχικών και τροφίμων, που αργότερα μετατράπηκε σε φυλακή
Το φυλάκιο, που ήταν χώρος κατάλληλος για καταλύματα αξιωματικών ή φρουράς
Τη δεξαμενή νερού
Στα τείχη του εξωτερικού περίβολου της ακρόπολης ξεχωρίζουν δύο τετράγωνοι και ένας πολυγωνικός πύργος, ενώ στο εσωτερικό του λειτουργεί υπαίθριο θέατρο για πολιτιστικές εκδηλώσεις και αναψυκτήριο για τους επισκέπτες.
Το πιο χαρακτηριστικό μνημείο της Καβάλας είναι το μεγάλο τοξωτό Υδραγωγείο, γνωστό με το όνομα «Καμάρες», μήκους 270μ. και μέγιστου ύψους 25μ. Στις αρχές του 16ου αιώνα η άνυδρη χερσόνησος της Παναγίας υδροδοτήθηκε με τα νερά που πηγάζουν από την περιοχή της Παλιάς Καβάλας. Χτίστηκαν μεταξύ 1520-1530, περίοδο κατά την οποία έγιναν στην Καβάλα μεγάλα έργα υποδομής που αποσκοπούσαν στην ανασυγκρότηση της πόλης μετά την καταστροφή του 1391.
