Η καινούργια εποχή που ξεκίνησε με την κατασκευή των νέων ανακτόρων στη μινωική Κρήτη αποδεικνύει τη οικονομική ευρωστία και την πολιτική ηρεμία, στην οποία βρισκόταν το νησί. Η Κνωσός αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα οικιστικής ανάπτυξης την περίοδο αυτό. Δεν επισκευάστηκε μόνο εκ νέου το ανάκτορο, το οποίο διακοσμήθηκε με εντυπωσιακές τοιχογραφίες, αλλά σε όλη την έκταση του ανακτόρου και της μινωικής πόλης κατασκευάστηκαν καινούργια συγκροτήματα, βασιλικές επαύλεις και μνημειακοί τάφοι.
Ένα από τα σημαντικά αυτά μνημεία αποτελεί το λεγόμενο ''Μικρό Ανάκτορο'' της Κνωσού, το οποίο ήταν οργανικά ενωμένο με το κύριο ανάκτορο. Στο οικοδόμημα αυτό κάποιες από τις αίθουσες του ξεπερνούν σε χάρη και διακόσμηση αυτές του μεγάλου ανακτόρου. Tο "Mικρό Aνάκτορο" (17ος-15ος αιώνας π.X.) βρίσκεται στα δυτικά του δημόσιου δρόμου Κνωσού Ηρακλείου, σε ελάχιστη απόσταση από το κυρίως ανακτόρο, και έχει όλα τα ανακτορικά αρχιτεκτονικά στοιχεία (ξεστή τοιχοδομία, χώροι υποδοχής, περίστυλη αίθουσα, διπλό μέγαρο με πολύθυρα και δεξαμενή καθαρμών-ιερό). Ήταν ένα κτίσμα με ιδιαίτερο θρησκευτικό χαρακτήρα, καθώς διέθετε βωμό, αίθουσες με πεσσούς και θρησκευτικά αντικείμενα βασιλικής τέχνης. Το ξακουστό ρυτό με τη μορφή ταυροκεφαλής από στεατίτη βρέθηκε εδώ. Το θρησκευτικό χαρακτήρα του δεν έχασε το κτίσμα ακόμη και όταν οι Μυκηναίοι ανέλαβαν τα ηνία στην Κρήτη και έκτισαν ένα βωμό, ακριβώς πάνω από το παλιό δωμάτιο με τη δεξαμενή καθαρμού.
Το ''Μικρό Ανάκτορο'' αποτελεί το μεγαλύτερο σε έκταση κτήριο μετά από το μεγάλο ανάκτορο. Η ανατολική του πρόσοψη έχει καταστραφεί εντελώς. Το σημαντικό αυτό κτήριο διαθέτει ενδιαφέροντα λατρευτικά δωμάτια, ανάμεσα σε αυτά τρεις αίθουσες με πεσσούς και λατρευτικές εγκαταστάσεις και μια βάση καθαρμού. Το συνολικό συγκρότημα, διαστάσεων 45 x 28 μ., πρέπει να είχε ακόμη έναν όροφο. Η είσοδος βρισκόταν στα ανατολικά και οδηγούσε σε ένα προθάλαμο. Από κει μέσω ενός πολυθύρου με τρία πλατιά σκαλοπάτια οδηγούνταν ο επισκέπτης σε μια περίστυλη αυλή. Στο βόρειο μέρος της αυλής άλλο πολύθυρο οδηγούσε στην επίσημη αίθουσα του συγκροτήματος. Πρόκειται για μια ορθογώνια αίθουσα που με ένα πολύθυρο χωρίζεται σε δύο δωμάτια και με άλλα πολύθυρα επικοινωνεί στα ανατολικά με κιονοστοιχία βεράντας. Οι τοίχοι ήταν διακοσμημένοι με γυψόλιθο και το δάπεδο πλακοστρωμένο. Πίσω από το βόρειο τμήμα της αίθουσας υπάρχει το ''πλυντήριο'', χώρος με αποχέτευση που συνδέεται με τον εξωτερικό αγωγό, ενώ πίσω από το νότιο τμήμα της αίθουσας βρίσκεται στεγασμένη μια δεξαμενή καθαρμών. Δυτικότερα και νοτιότερα υπάρχουν άλλα δωμάτια διαφόρων χρήσεων. Δύο μεγάλες κλίμακες (δυτικά και νότια) πλαισιώνουν τη μεγάλη αίθουσα με τους πεσσούς. Τη σπουδαιότητα και τον ιερό χαρακτήρα της αίθουσας αυτής φανερώνουν τα λατρευτικά αντικείμενα που βρέθηκαν εκεί, μεταξύ αυτών και μια βάση με διπλούς πελέκεις. Ακόμη μια εντυπωσιακή αίθουσα με πεσσούς βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο του συγκροτήματος. Οι διαστάσεις του ανεσκαμμένου τμήματος, περίπου 90 μ. μήκος και περισσότερο από 30 μ. πλάτος, δίνουν μνημειακή μορφή στο κτίσμα αυτό.
Η μικρή απόσταση του ''Μικρού Ανακτόρου'' με το θεατρικό χώρο του ανακτόρου της Κνωσού, περίπου 230 μ., η ιερή οδός που σύνδεε τους δύο αυτούς χώρους φανερώνουν την οργανική ένωση του ιερών αυτών κτισμάτων, όπου πιθανόν μέσω της οδού θα μεταφέρονταν ιερά αγάλματα και θρησκευτικά κειμήλια μπροστά από πλήθος ανθρώπων, που θα παρακολουθούσαν τις τελετουργίες αυτές. Μετά την καταστροφή της Κνωσού (υστερομινωική ΙΙΙΒ περίοδος) το Μικρό ανάκτορο χρησιμοποιήθηκε ως ιερό φετιχιστικό ειδώλων, όπως δείχνουν και τα πέτρινα ειδώλια που βρέθηκαν εκεί.
