Επίσκεψη σε Μοναστήρι

Πλησιάζοντας σε κάθε μοναστήρι, το πρώτο πράγμα που παρατηρούν οι επισκέπτες είναι ότι κτιριακά τα μοναστήρια μοιάζουν με μεγάλα κάστρα, σαν οχυρωμένες μεσαιωνικές πολιτείες. Περιβάλλονται από ένα επιβλητικό και πανύψηλο τείχος ενισχυμένο κατά διαστήματα με πυργίσκους, πολεμίστρες και ζεματίστρες. Ο λόγος που υπαγόρευσε στους μοναχούς τέτοιου είδους κατασκευές, ήταν η ανάγκη που είχαν να αμυνθούν απέναντι στους πολλούς και διάφορους εχθρούς που επιχείρησαν να κατακτήσουν και να λεηλατήσουν το Όρος ανά τους αιώνες (πειρατές, Φράγκοι, Καταλανοί, κτλ).

Στη μέση περίπου του τείχους βρίσκεται η μία και μοναδική είσοδος τους μοναστηριού, με δύο πύλες σε μικρή απόσταση η μία από την άλλη. Οι πύλες κλείνουν με βαριές ξύλινες πόρτες επενδυμένες εσωτερικά με μακριές σιδερένιες λάμες και εξωτερικά με μεγάλες μεταλλικές πλάκες. Ανάμεσα στις δύο πύλες βρίσκεται ένα μικρό κελί όπου οι επισκέπτες συναντούν τον Πυλωρό. Δουλειά του Πυλωρού είναι να ασφαλίζει τις πόρτες μετά τη δύση του ηλίου και να τις ανοίγει με την ανατολή. Ακόμη, ελέγχει τα διαμονητήρια των επισκεπτών και τους οδηγεί στο αρχονταρίκι.

Εκεί, οι επισκέπτες συναντούν τον Αρχοντάρη, ο οποίος θα τους προσφέρει νερό, καφέ, τσίπουρο και λουκούμι. Αργότερα, και αφού οι επισκέπτες υπογράφουν στο βιβλίο των επισκεπτών, ο βοηθός του Αρχοντάρη, ο παραρχοντάρης, τους οδηγεί στα δωμάτιά τους για να ξεκουραστούν.

Το απόγευμα (γύρω στις 16:00) οι επισκέπτες κατεβαίνουν στη μεγάλη αυλή όπου βρίσκεται το καθολικό. Είναι ο κεντρικός ναός του κάθε μοναστηριού και συνήθως η θέση του είναι στο κέντρο της αυλής. Δίπλα από αυτό είναι η φιάλη που χρησιμεύει για την τέλεση του αγιασμού των υδάτων. Γύρω από το ναό υπάρχουν  άλλα παρεκκλήσια, διάφορα κτίρια και πολλά δέντρα. Σε κάποιο σημείο στην αυλή και πάντα στο καθολικό υψώνονται οι πύργοι των κωδωνοστασίων, όπου κρέμονται ένα πλήθος από καμπάνες διαφόρων σχημάτων και μεγεθών.

Μπαίνοντας στο καθολικό οι επισκέπτες για να παρακολουθήσουν τον Εσπερινό, παρατηρούν ότι σε όλα τα μέρη του ναού υπάρχει μια κλίμακα ανόδου και τελειώσεως, που ξεκινά από τον ένα χώρο στον άλλο, από παρεκκλήσι σε παρεκκλήσι, από το τέμπλο, τις εικονογραφήσεις στους τοίχους και καταλήγει στον κυρίως ναό, στο Ιερό βήμα, με αποκορύφωση του τεντώματος της ψυχής στον τρούλο, όπου ο Παντοκράτορας Χριστός εποπτεύει τον κόσμο.

Αμέσως μετά τον Εσπερινό ακούγεται το σήμαντρο που ειδοποιεί τον κόσμο ότι πρέπει να πάει στην Τράπεζα γιατί ήρθε η ώρα του φαγητού. Η Τράπεζα, κατασκευασμένη για να χωράει πολλούς πιστούς είναι ένα μεγάλο και ευρύχωρο κτίριο, συνήθως απέναντι από το καθολικό. Πρώτα στην αίθουσα μπαίνει ο Ηγούμενος, ακολουθούν οι υπόλοιποι μοναχοί και τέλος οι επισκέπτες. Γενικά η τροφή των αγιορειτών μοναχών είναι λιτή. Το κρέας λείπει εντελώς και συνήθως το δείπνο αποτελείται από όσπρια, ζυμαρικά, λαχανικά, ελιές, ορισμένες φορές λάδι, ψαρικά και φρούτα. Αξιόλογο είναι το παραδοσιακό ψωμί τους ενώ το κρασί τους που συνοδεύει κάθε γεύμα είναι θεσπέσιο. Στη μέση περίπου της αριστερής πλευράς της τράπεζας υπάρχει ένας άμβωνας όπου ο Αναγνώστης διαβάζει διάφορα αναγνώσματα και κηρύγματα κατά τη διάρκεια του φαγητού.

Με το πέρας της Τράπεζας οι επισκέπτες επιστρέφουν στο καθολικό. Εκεί τους περιμένει ο Βηματάρης, ο οποίος βγάζει τα Άγια Λείψανα του αρχείου του μοναστηριού στο Ιερό βήμα για να τα προσκυνήσει ο  κόσμος.

Από κει και πέρα η υπόλοιπη ημέρα είναι ελεύθερη. Αυτές είναι οι σπουδαιότερες ίσως στιγμές όπου οι επισκέπτες τριγυρνούν στην αυλή, πηγαίνουν και ξεκουράζονται ή βρίσκουν κάποιους μοναχούς, συζητούν μαζί τους, ακούν τις απόψεις τους. Οι μοναχοί με υπομονή και καλοσύνη προσφέρουν τις εμπειρίες και τις συμβουλές τους και το κυριότερο δίνουν τις ευχές τους.

Το πρωί (γύρω στις 04:00) οι επισκέπτες πηγαίνουν πάλι στο καθολικό για να παρακολουθήσουν τον όρθρο και τη θεία Λειτουργία. Ακολουθεί η τράπεζα (γύρω στις 08:00) και κατόπιν οι επισκέπτες αποχωρούν από το μοναστήρι και συνεχίζουν το ταξίδι τους.

 

Νεοελληνική Γλώσσα

Ε΄ Δημοτικού____________________________________________________________

Κεφάλαιο 13^ο  

Κατασκευές                     

Μάθημα 3                             3. Επίσκεψη σε μοναστήρι.

ονοματεπώνυμο:__________________________________________________________

Προτεινόμενες Ασκήσεις

1)Πολύ καλή ανάγνωση του μαθήματος.

2)Ορθογραφία: Εκεί, οι επισκέπτες συναντούν τον Αρχοντάρη, ο οποίος θα τους προσφέρει νερό, καφέ, τσίπουρο και λουκούμι. Αργότερα, και αφού οι επισκέπτες υπογράφουν στο βιβλίο των επισκεπτών, ο βοηθός του Αρχοντάρη, ο παραρχοντάρης, τους οδηγεί στα δωμάτιά τους για να ξεκουραστούν.

3)Λέξεις: οχυρώνω-οχύρωση, πυργίσκος, πειρατής, επιχειρώ-επιχείρηση, είσοδος, πύλη, ανατολή, δύση, αρχονταρίκι, παρεκκλήσι, κωδωνοστάσιο, ευρύχωρος, δείπνο, λείψανα, προσκυνώ-προσκύνηση, προσκυνητής

4)Να αντικατασταθούν χρονικά οι παρακάτω ρηματικοί τύποι:

επιχείρησαν, συναντούν, παρατηρούν, συζητούν

5)Να κλιθούν οι παρακάτω συνεκφορές σε ενικό και πληθυντικό αριθμό.

των ευλαβών προσκυνητών, του πανύψηλου τείχους, τις μεγάλες μεταλλικές πλάκες, το επιβλητικό κωδωνοστάσιο

	Ενικός Αριθμός
ονομαστική
γενική		του πανύψηλου τείχους
αιτιατική
κλητική
	Πληθυντικός Αριθμός
ονομαστική
γενική	των ευλαβών προσκυνητών
αιτιατική
κλητική

 

	Ενικός Αριθμός
ονομαστική		το επιβλητικό κωδωνοστάσιο
γενική
αιτιατική
κλητική
	Πληθυντικός Αριθμός
ονομαστική
γενική
αιτιατική	τις μεγάλες μεταλλικές πλάκες
κλητική

6)Σημασιολογική ερώτηση επί του κειμένου:

Τι είναι η Τράπεζα σε ένα μοναστήρι; Ποια η καθημερινή διατροφή των μοναχών στα μοναστήρια;

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7)Να βρείτε λίγα πληροφοριακά στοιχεία για το μοναστήρι του Όσιου Δαβίδ.

(Δεκτές γίνονται φωτοτυπίες και αρχεία από το διαδίκτυο (internet)).

 

 

8)Να σχηματίσετε ουσιαστικά από τα παρακάτω ρήματα:

επισκέπτομαι
ειδοποιώ
προσκυνώ
μιλώ
επιδεινώνω
λεηλατώ
καταλαμβάνω
κυριεύω
πολιορκώ
καταδυναστεύω
υποβαθμίζω
αναβαθμίζω
εκσυγχρονίζω
ανακαινίζω
εισβάλλω

 

9)Να σχηματίσετε ρήματα από τα παρακάτω ουσιαστικά:

 

επένδυση
εκλογή
πριμοδότηση
εξουσιοδότηση
εκπλήρωση
διαγραφή
υπογραφή
ανακοίνωση
υπαγόρευση
επικρότηση
στηλίτευση
μορφοποίηση
εκποίηση
υπονόμευση
εκμετάλλευση
ποδηγέτηση
αποδοχή

 

 

6/θέσιο Δημοτικό Σχολείο Προκοπίου Εύβοιας

Τετάρτη 10 Μαρτίου/του Μάρτη 2010

Καλή σας επιτυχία!!!