Διεπιστημονική Προσέγγιση στην Πολιτισμική Κληρονομιά
Δράση Ραδιοφωνικής Εκπομπής Κάλαντα: Διεπιστημονική Προσέγγιση στην Πολιτισμική Κληρονομιά
Τίτλος Δράσης / Προγράμματος:
Ραδιοφωνική Εκπομπή Κάλαντα: Ηχητικό Ταξίδι στην Ελληνική Χριστουγεννιάτικη Παράδοση – Συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα etwinning με τίτλο: Ο τόπος μας μέσα από φωτογραφίες.
Ραδιοφωνική εκπομπή
https://europeanschoolradio.eu/el/episode/11040
Τάξη/Μαθητική Ομάδα
Μαθητές/τριες Στ΄ Τάξης (ομάδα 6 μαθητών/τριών)
Σύνδεση με το Αναλυτικό Πρόγραμμα - Διαθεματικότητα
Η συγκεκριμένη δράση εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της διαθεματικής προσέγγισης της γνώσης και συνδέεται άμεσα με τα εξής γνωστικά αντικείμενα και θεματικές ενότητες:
Μουσική: Μελέτη και εκτέλεση παραδοσιακών χριστουγεννιάτικων μελωδιών και ρυθμών. Κατανόηση της δομής και της ιστορικής εξέλιξης των καλάντων.
Γλώσσα και Λογοτεχνία: Κατανόηση και ερμηνεία του λεκτικού περιεχομένου των καλάντων, αναγνώριση λογοτεχνικών στοιχείων (π.χ., μεταφορές, παρομοιώσεις). Ανάπτυξη προφορικού λόγου και επικοινωνιακών δεξιοτήτων μέσω της ραδιοφωνικής εκπομπής.
Ιστορία: Διερεύνηση της ιστορικής και κοινωνικής σημασίας των καλάντων ως στοιχείο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Σύνδεση των καλάντων με τις ευρύτερες χριστουγεννιάτικες παραδόσεις στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
Πληροφορική και Τεχνολογίες Επικοινωνίας: Εξοικείωση με τη διαδικασία δημιουργίας μιας ραδιοφωνικής εκπομπής, χρήση τεχνολογικού εξοπλισμού για την ηχογράφηση και την αναμετάδοση.
Πολιτισμός και Τοπική Ιστορία: Εμβάθυνση στην τοπική παράδοση των καλάντων, ενδεχομένως με αναφορές σε τοπικές παραλλαγές ή έθιμα.
Η δράση εντάχθηκε σε ευρωπαϊκά προγράμματα που εστιάζουν στην πολιτιστική ανταλλαγή και την ανάδειξη της ευρωπαϊκής ταυτότητας μέσω της τέχνης και της παράδοσης.
Εισαγωγικά - Θεωρητικά Ερείσματα
Η παιδαγωγική προσέγγιση της συγκεκριμένης δράσης βασίστηκε σε σύγχρονες θεωρίες μάθησης που τονίζουν την ενεργητική συμμετοχή του μαθητή, τη συνεργατική μάθηση και τη σύνδεση της γνώσης με την πραγματική ζωή. Αξιοποιήθηκαν καινοτόμες πρακτικές όπως:
- Μάθηση μέσω της δημιουργίας (Learning by Doing): Οι μαθητές/τριες δεν ήταν απλοί ακροατές αλλά ενεργοί δημιουργοί του ραδιοφωνικού περιεχομένου.
- Συνεργατική Μάθηση (Collaborative Learning): Η προετοιμασία και η εκτέλεση της εκπομπής απαιτούσε συνεργασία, κατανομή ρόλων και αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών/τριών.
- Μάθηση Βασισμένη σε Έργο (Project-Based Learning): Η δημιουργία της ραδιοφωνικής εκπομπής αποτέλεσε ένα ολοκληρωμένο έργο με συγκεκριμένο στόχο και χρονοδιάγραμμα.
- Αυθεντική Μάθηση (Authentic Learning): Η συμμετοχή σε ένα πραγματικό ραδιοφωνικό περιβάλλον (European School Radio) προσέδωσε αυθεντικότητα στη μαθησιακή εμπειρία, συνδέοντας την εκπαίδευση με τον έξω κόσμο.
- Πολυαισθητηριακή Μάθηση (Multisensory Learning): Η δράση αξιοποίησε ποικίλες αισθήσεις (ακοή, όραση κατά την προετοιμασία, κίνηση κατά την εκτέλεση), ενισχύοντας την κατανόηση και την απομνημόνευση.
Παιδαγωγικοί Στόχοι
Μέσω της ραδιοφωνικής εκπομπής καλάντων, επιδιώχθηκε η καλλιέργεια των εξής:
- Γνωστικών Δεξιοτήτων: Εμβάθυνση στην ιστορία, τη μουσική και το γλωσσικό πλούτο των καλάντων. Κατανόηση της σημασίας τους ως στοιχείου της πολιτιστικής μας ταυτότητας.
- Επικοινωνιακών Δεξιοτήτων: Ανάπτυξη του προφορικού λόγου, της ευφράδειας, της ικανότητας έκφρασης και της αποτελεσματικής επικοινωνίας σε ένα δημόσιο πλαίσιο.
- Κοινωνικών και Συναισθηματικών Δεξιοτήτων: Ενίσχυση της συνεργασίας, της ομαδικότητας, της αλληλεπίδρασης και του αλληλοσεβασμού. Καλλιέργεια θετικών συναισθημάτων που συνδέονται με την παράδοση και την κοινή πολιτισμική κληρονομιά.
- Ψηφιακών Δεξιοτήτων: Εξοικείωση με τη χρήση τεχνολογικού εξοπλισμού και λογισμικού για την ηχογράφηση, την επεξεργασία ήχου και την αναμετάδοση.
- Δεξιοτήτων Αυτογνωσίας και Αυτοπεποίθησης: Ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης μέσω της παρουσίασης του έργου σε ένα ευρύτερο ακροατήριο. Ενίσχυση της αίσθησης της προσωπικής και συλλογικής επιτυχίας.
- Ευαισθητοποίησης σε Θέματα Πολιτισμού: Κατανόηση της αξίας της διατήρησης και της ανάδειξης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.
- Παιδαγωγικά Αποτελέσματα/Αναστοχασμός
Η ανταπόκριση των μαθητών/τριών στη δράση ήταν εξαιρετικά θετική. Επέδειξαν έντονο ενδιαφέρον και ενθουσιασμό σε όλα τα στάδια της προετοιμασίας και της εκτέλεσης της ραδιοφωνικής εκπομπής. Η ενεργητική τους συμμετοχή και η αφοσίωσή τους στην ανάδειξη των καλάντων ανέδειξαν την εσωτερική τους σύνδεση με την πολιτισμική τους κληρονομιά.
Συγκεκριμένα, παρατηρήθηκαν:
- Αυξημένο ενδιαφέρον για τη μουσική και την ιστορία των καλάντων: Οι μαθητές/τριες αναζήτησαν πληροφορίες, μελέτησαν διαφορετικές παραλλαγές και ανέπτυξαν κριτική σκέψη σχετικά με την εξέλιξή τους.
- Βελτίωση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων: Η ανάγκη να παρουσιάσουν τα κάλαντα στο ραδιόφωνο τους ώθησε να βελτιώσουν την άρθρωση, την τονικότητα και τη ροή του λόγου τους.
- Ενίσχυση του ομαδικού πνεύματος: Η συνεργασία για την οργάνωση της εκπομπής ενίσχυσε τους δεσμούς μεταξύ των μαθητών/τριών και ανέδειξε τη σημασία της συλλογικής προσπάθειας.
- Ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων: Η εμπλοκή με την τεχνολογία του ραδιοφώνου τους έδωσε την ευκαιρία να αποκτήσουν βασικές ψηφιακές δεξιότητες.
- Αίσθημα ικανοποίησης και αυτοπεποίθησης: Η επιτυχής ολοκλήρωση της ραδιοφωνικής εκπομπής και η θετική ανταπόκριση των ακροατών ενίσχυσαν την αυτοπεποίθηση των μαθητών/τριών και το αίσθημα της δημιουργικότητας.
Αποτελέσματα
Συνολικά, η δράση της ραδιοφωνικής εκπομπής καλάντων αποδείχθηκε ένα ιδιαίτερα αποτελεσματικό παιδαγωγικό εργαλείο, καθώς συνδύασε τη μάθηση με τη δημιουργικότητα, την παράδοση με την τεχνολογία και την ατομική έκφραση με τη συλλογική δράση. Η εμπειρία αυτή άφησε ένα θετικό αποτύπωμα στους μαθητές/τριες, ενισχύοντας την αίσθηση της πολιτισμικής τους ταυτότητας και καλλιεργώντας ποικίλες δεξιότητες που είναι απαραίτητες για την ολόπλευρη ανάπτυξή τους.