Τίτλος: «Ο Αλέξανδρος και ο γόρδιος δεσμός»
Δημιουργός: Μαριάνθη Καλαϊτζή
Γνωστικό Αντικείμενο - Διδακτική Ενότητα: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα - 7η Ενότητα
Τάξη: Α΄ Γυμνασίου
Προτεινόμενη διάρκεια: 1 διδακτική ώρα
Χώρος: αίθουσα εξοπλισμένη με ηλεκτρονικούς υπολογιστές (εργαστήριο πληροφορικής ή αίθουσα εξοπλισμένη με φορητούς υπολογιστές)
Στόχοι:
- Να διακρίνουν τα σημαντικά σημεία ενός αφηγηματικού κειμένου και μάλιστα ιστορικού (τόπος, χρόνος, πρόσωπα, αιτίες) και να σχηματίζουν το διάγραμμα του.
- Να επεξεργαστούν κριτικά το αρχαίο κείμενο, να εντοπίσουν τα βασικά σημεία του για να συμπληρώσουν το διάγραμμά του.
- Να αξιοποιήσουν το ψηφιακό μέσο για την εμπέδωση του αρχαίου κειμένου και τη δημιουργία ερωτημάτων σχετικά με αυτό.
- Να συνεργαστούν και να αναλάβουν πρωτοβουλίες
- Να αξιοποιήσουν το ψηφιακό περιβάλλον, ώστε να εξυπηρετεί τους στόχους τους.
Συνοπτική Περιγραφή
Μετά τη γλωσσική και νοηματική επεξεργασία του κειμένου της 7ης ενότητας στην ολομέλεια της τάξης, η εκπαιδευτικός αναθέτει δραστηριότητα εμπέδωσης του νοήματος του κειμένου. Οι μαθήτριες και οι μαθητές χωρίζονται σε κολλητές/ούς ανάγνωσης (δηλαδή ζευγάρια μαθητών που συνεργάζονται για να μελετήσουν το κείμενο), διαφορετικού επιπέδου ετοιμότητας. Σε όλα τα παιδιά διανέμεται το ίδιο φύλλο εργασίας και δίνονται προφορικές οδηγίες.
Οι μικροομάδες αναλαμβάνουν να μελετήσουν το κείμενο και αφού εντοπίσουν και σημειώσουν τα σημεία και τις λέξεις – κλειδιά, που κρίνουν ως σημαντικότερα, να δημιουργήσουν μια δραστηριότητα στο ψηφιακό περιβάλλον wordwall, που θα επιλέξουν οι ίδιοι (είτε κουίζ, είτε σταυρόλεξο, είτε δραστηριότητα αντιστοίχησης, παζλ κ.α.). Στο φύλλο εργασίας υπάρχει γραφικός οργανωτής (στο τύπο του μοντέλου Frayer) που βοηθά τις ομάδες να συγκεντρώσουν τα βασικά σημεία το κειμένου.
Μόλις ολοκληρωθεί η δραστηριότητα, οι μικροομάδες αλλάζουν θέσεις στους υπολογιστές και προσπαθούν να λύσουν τα παιχνίδια που ετοίμασαν οι συμμαθήτριες και οι συμμαθητές τους. Στο τέλος, ακολουθεί συζήτηση 2 - 3 λεπτών κατά την οποία αξιολογούνται οι δραστηριότητες.
Στην παρούσα δραστηριότητα εφαρμόζονται τα ακόλουθα διδακτικά μέσα διαφοροποιημένης διδασκαλίας:
- Κολλητοί ανάγνωσης (Reading Partners)
- Μοντέλο Frayer/ Frayer model
Ρόλος εκπαιδευτικού
Η εκπαιδευτικός, πρώτιστα, έχει τον ρόλο του καθοδηγητή της δραστηριότητας, αφού η ίδια επέλεξε τα ζεύγη των κολλητών ανάγνωσης. Κατά της διάρκεια της διαδικασίας έχει την εποπτεία της συνεργασίας, λειτουργώντας υποστηρικτικά και συμβουλευτικά, όπου χρειάζεται. Επισκέπτεται και παρακολουθεί τις μικροομάδες, ενώ επεμβαίνει όταν της ζητηθεί η βοήθεια, ή αν εκείνη το κρίνει απαραίτητο. Η επέμβασή της, όμως, έχει λιγότερο καθοδηγητικό και περισσότερο συμβουλευτικό χαρακτήρα. Στο τέλος, η εκπαιδευτικός συντονίζει τη συζήτηση της αξιολόγησης των εργασιών, χωρίς να εκφράσει προσωπική άποψη, αλλά ενθαρρύνοντας όλα τα παιδιά να εκφράσουν και να τεκμηριώσουν τη δική τους.
Ρόλος μαθητή
Στην παρούσα δραστηριότητα οι μαθήτριες και οι μαθητές έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς εμπλέκονται ενεργά και κριτικά στην ανακάλυψη και διαμόρφωση της γνώσης. Συνεργάζονται μεταξύ τους σε επίπεδο μικροομάδας, αναπτύσσοντας επικοινωνιακές και κοινωνικές δεξιότητες.
Εντοπίζουν τα σημαντικά σημεία μιας ιστορίας, ξεχωρίζοντας το ουσιώδες από το επουσιώδες και αναγνωρίζουν τα βασικά στοιχεία της αφήγησης (πρόσωπα, τόπος, χρόνος, αίτια). Έπειτα, χρησιμοποιώντας το ψηφιακό εργαλείο wordwall, επιλέγουν ελεύθερα και δημιουργούν μία ψηφιακή δραστηριότητα, που συνδυάζει τις γνώσεις με το παιχνίδι. Αυτή η δραστηριότητα βοηθά τα παιδιά να κατανοήσουν την ήδη υπάρχουσα γνώση και να δημιουργήσουν νέα μέσα από την προσωπική τους οπτική γωνία, χρησιμοποιώντας ψηφιακά μέσα. Παράλληλα, διασκεδάζουν, απολαμβάνοντας τη μαθησιακή διαδικασία και ενδυναμώνουν τους δεσμούς συνοχής της τάξης.
Τέλος, στη συζήτηση που ακολουθεί, οι μαθήτριες και οι μαθητές εκφράζουν τη γνώμη τους, ανταλλάσσουν απόψεις και συζητούν δυσκολίες που αντιμετώπισαν, συνειδητοποιώντας τον τρόπο με τον οποίο εργάστηκαν και αξιολογώντας τη δραστηριότητα.
Ψηφιακό μέσο
Το ψηφιακό μέσο που επιλέχθηκε για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα είναι το wordwall, καθώς είναι ένα μέσο που συνδυάζει το παιχνίδι με τη μάθηση, ενώ καλλιεργεί τις ψηφιακές δεξιότητες των παιδιών. Οι μαθητές και οι μαθήτριες συνεργατικά διατυπώνουν τα ερωτήματα και παράλληλα ασκούνται στην παραγωγή βραχυπερίοδου λόγου, διατυπωμένου με σαφήνεια, που στοχεύει στην παραγωγή ενός μηνύματος. Με τη χρήση εικόνων δημιουργούν πολυτροπικά κείμενα, κατανοώντας τον τρόπο λειτουργίας της εικόνας σε τέτοιου είδους κείμενα και τη σημασία της. Επιπλέον, το ψηφιακό μέσο, με τον παιγνιώδη τρόπο που προσφέρει, συμβάλλει στην κατανόηση των σημαντικών σημείων και του νοήματος του αρχαίου κειμένου.
Τέλος, στον αναστοχασμό οι μαθητές και οι μαθήτριες καλούνται να προβληματιστούν για τη χρήση και τη χρησιμότητα του ψηφιακού μέσου που χρησιμοποίησαν.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
«Ο Αλέξανδρος και ο γόρδιος δεσμός» - Φύλλο Εργασίας
Αφού γνωρίσατε στο προηγούμενο μάθημα την ιστορία του Αλέξανδρου με τον γόρδιο δεσμό, τώρα θα παίξετε!
Αφού μελετήσετε το κείμενο παρέα με τον/την κολλητό/ή ανάγνωσης, να σημειώσετε τα βασικά σημεία και τις λέξεις κλειδιά του κειμένου, με τη βοήθεια του παρακάτω γραφικού οργανωτή.
| Πρόσωπα και προθέσεις
|
| Ενέργειες Αλέξανδρου
|
| Περιγραφή
γόρδιου δεσμού
|
| Τόπος, Χρόνος |
| Ο Αλέξανδρος και ο γόρδιος δεσμός |
Έπειτα, με βάση τις σημειώσεις σας, να δημιουργήσετε στο ψηφιακό περιβάλλον wordwall μια δραστηριότητα που εσείς θα επιλέξετε. Στη δημιουργία των παιχνιδιών να λάβετε υπ΄ όψιν σας τα εξής:
- Συζητήστε το είδος του παιχνιδιού που θα επιλέξετε και σημειώστε για ποιους λόγους το επιλέξατε.
- Τα ερωτήματα – προτάσεις του παιχνιδιού σας πρέπει να είναι σωστά διατυπωμένα, με σαφήνεια, ώστε να μην επιδέχονται περισσότερες από μία απαντήσεις. Η κάθε ερώτηση καλό είναι να έχει μικρή έκταση.
- Πώς διατυπώνονται οι ερωτήσεις – προτάσεις που χρησιμοποιούνται στο παιχνίδι της επιλογής σας; [Να προσέξτε την έκταση της κάθε πρότασης, τον χρόνο του ρήματος και το γραμματικό πρόσωπο που θα χρησιμοποιήσετε]
- Αν επιλέξετε να βάλετε εικόνες στο παιχνίδι σας, αυτές στηρίζουν την εύρεση της σωστής απάντησης;
Αφού τελειώσετε:
- Να καλέσετε τις υπόλοιπες ομάδες να λύσουν το παιχνίδι που ετοιμάσατε!
- Να κάνετε τον απολογισμό σας: Τι σας δυσκόλεψε στη δημιουργία του παιχνιδιού που επιλέξατε και ποια στοιχεία σας φάνηκαν εύκολα; Μετά την επαφή με τα παιχνίδια και των υπόλοιπων ομάδων πως κρίνετε τη δική σας δημιουργία; Υπάρχει κάτι που θα αλλάζατε;