Μην ξεχνάς πως το ότι (ειδικός σύνδεσμος) μπορεί να αντικατασταθεί με το πως,
ενώ το ό,τι (αναφορική αντωνυμία) με το οτιδήποτε.
Για εξάσκηση δοκίμασε αυτό: http://users.sch.gr/g2271/glossadtaxi/14OTI.htm
ΓΛΩΣΣΑ – ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
Σύνδεσμοι : Άκλιτες λέξεις που τις χρησιμοποιούμε για να ενώσουμε - συνδέσουμε προτάσεις ή λέξεις.
Δείτε όλους τους συνδέσμους εδώ: https://blogs.e-me.edu.gr/ioannigr/wp-content/uploads/sites/61515/2020/11/ΠΙΝΑΚΑΣ-ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ.jpg
Τους συνδέσμους τους χωρίζουμε σε δύο κατηγορίες, τους παρατακτικούς και τους υποτακτικούς.
Οι παρατακτικοί σύνδεσμοι συνδέουν όμοιες προτάσεις δηλαδή ---> κύρια + κύρια ή δευτερεύουσα + δευτερεύουσα.
π.χ
| Θα φάω | και | θα φύγω. |
| κύρια | κύρια |
| Μου είπε | ότι με αγαπάει | και | ότι θα με παντρευτεί. |
| εξαρτημένη | εξαρτημένη |
Οι υποτακτικοί σύνδεσμοι συνδέουν ---> κύρια + δευτερεύουσα , αλλά και δευτερεύουσα + άλλη δευτερεύουσα.
π.χ.
| Δε θα φάω | αν | το φαγητό δεν είναι έτοιμο. |
| κύρια | εξαρτημένη |
| Μου είπε | ότι | δε θα φάει | αν | το φαγητό δεν είναι έτοιμο |
| κύρια | εξαρτημένη | εξαρτημένη | ||
| ↖ | εξαρτάται από την κύρια | ↖ | εξαρτάταται από την προηγούμενη εξαρτημένη |
ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ
Εγκλίσεις λέγονται οι μορφές που παίρνει το ρήμα για να φανερώσει το πως θέλουμε να παρουσιάσουμε την σημασία του.
Οι Εγκλίσεις είναι τρεις: Οριστική, Υποτακτική και Προστακτική.
- Η οριστική φανερώνει κάτι πραγματικό και βέβαιο.
- Η υποτακτική φανερώνει κάτι που περιμένουμε ή επιθυμούμε να γίνει.
- Η προστακτική φανερώνει προσταγή, διαταγή ή ευχή.
Παραθετικά επιθέτων
Ο σχηματισμός των παραθετικών
Ο συγκριτικός και υπερθετικός βαθμός των επιθέτων σχηματίζεται:
- Περιφραστικά με το θετικό βαθμό και τα επιρρήματα πιο ή πολύ αντίστοιχα.
π.χ. Θετικός - γενναίος
Συγκριτικός - πιο γενναίος
Υπερθετικός - ο πιο γενναίος ή πολύ γενναίος
2) Μονολεκτικά στα επίθετα σε -ος και -υς με τις καταλήξεις -τερος, -τερη,
-τερο για το συγκριτικό βαθμό και -τατος, -τατη, -τατο, για τον υπερθετικό
βαθμό.
π.χ. Θετικός - νέος - βαθύς
Συγκριτικός - νεότερος - βαθύτερος
Υπερθετικός - νεότατος - βαθύτατος
Πίνακας σχηματισμού παραθετικών
|
Θετικός |
Συγκριτικός |
Υπερθετικός |
||
|
Περιφραστικός |
Μονολεκτικός |
Σχετικός |
Απόλυτος |
|
|
φρόνιμος |
πιο φρόνιμος |
φρονιμότερος |
ο φρονιμότερος ο πιο φρόνιμος |
φρονιμότατος πολύ φρόνιμος πολύ πολύ φρόνιμος |
Ανώμαλα παραθετικά
Παραδείγματα:
Ο Βαγγέλης είναι καλύτερος μαθητής από τον Πέτρο.
Είχαμε ελάχιστο χρόνο, για να συμπληρώσουμε τις ασκήσεις.
Η Ασπασία είναι άριστη μαθήτρια.
Παρατηρώ:
Μερικά επίθετα σχηματίζουν τα μονολεκτικά παραθετικά τους από διαφορετικό
αρχικό θέμα ή διαφορετικά από τα άλλα επίθετα. Αυτά τα παραθετικά λέγονται
ανώμαλα.
Πίνακας ανώμαλων παραθετικών
Επίθετα
|
Θετικός |
Συγκριτικός |
Υπερθετικός |
|
απλός |
απλούστερος |
απλούστατος |
|
καλός |
καλύτερος |
άριστος |
|
κακός |
χειρότερος |
- |
|
πολύς |
περισσότερος (πιότερος) |
- |
|
λίγος |
λιγότερος |
ελάχιστος |
|
μεγάλος |
μεγαλύτερος |
μέγιστος |
|
μικρός |
μικρότερος |
ελάχιστος |
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
- Να συμπληρώσεις τα παραθετικά των παρακάτω επιθέτων:
|
ΘΕΤΙΚΟ |
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ |
ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟ |
|
|
ΣΧΕΤΙΚΟ |
ΑΠΟΛΥΤΟ |
||
|
ο ωραίος |
ωραιότερος |
ο ωραιότερος |
ωραιότατος |
|
η γενναία |
|||
|
το ακριβό |
|||
|
ο πλατύς |
|||
|
η βαριά |
|||
|
το παχύ |
|||
|
ο ευγενικός |
|||
|
το ζωηρό |
|||
|
ο νέος |
|||
|
η πλούσια |
|||
|
το όμορφο |
|||
|
ο φαρδύς |
|||
|
η μακριά |
|||
|
το βαθύ |
|||
|
ο ένδοξος |
|||
|
ο καθαρός |
|||
|
ο δυνατός |
|||
|
η ψηλή |
|||
|
το σκληρό |
|||
|
ο μακρύς |
|||
|
η παχιά |
|||
|
η φοβερή |
|||
- Να σχηματίσεις τα παραθετικά των παρακάτω επιθέτων περιφραστικά:
|
ΘΕΤΙΚΟΣ |
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ |
ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ |
|
|
ΣΧΕΤΙΚΟΣ |
ΑΠΟΛΥΤΟΣ |
||
|
Ο γενναίος |
πιο γενναίος |
ο πιο γενναίος |
πολύ γενναίος |
|
πολύ πολύ γενναίος |
|||
|
η ωραία |
|||
|
το νέο |
|||
|
ο πλατύς |
|||
|
η βαριά |
|||
|
το μακρύ |
|||
|
ο βαθύς |
|||
|
ο γκρινιάρης |
|||
|
το φαρδύ |
|||
|
ο στερεός |
|||
|
η υγρή |
|||
|
το ήρεμο |
|||