Αναλυση της Ριψης Ακοντιου

Σκοπός του παιχνιδιού είναι να περάσει η μπάλα πάνω από το φιλέ και να ακουμπήσει στο γήπεδο του αντιπάλου ή να αναγκαστεί ο αντίπαλος να την πετάξει εκτός γηπέδου. Για να πετύχει το σκοπό αυτό η κάθε ομάδα έχει δικαίωμα να κάνει τρεις μπαλιές με οποιοδήποτε μέρος του σώματος.Το μπλοκ δεν υπολογίζεται στις επαφές της ομάδας.Το ποδί δεν επιτρέπεται.

Ο ίδιος παίκτης δεν έχει δικαίωμα να κάνει δύο συνεχόμενες μπαλιές. Επίσης, μετά από κάθε χτύπημα η μπάλα πρέπει να αναπηδήσει, δηλαδή δεν μπορεί να κρατηθεί από τον παίχτη (πιαστό).Οι διαιτητές είναι λίγο πιο ελαστικοί όταν γίνεται πιαστό στην πρώτη επαφή της μπάλας(αυτό βέβαια σε μικρότερες κατηγορίες).

Η κάθε ομάδα πετοσφαίρισης αποτελείται από έξι παίκτες. Επίσης, μπορεί να έχει μέχρι έξι αναπληρωματικούς, έναν προπονητή, το βοηθό του και φυσιοθεραπευτή. Στο ξεκίνημα κάθε σερβίς οι έξι αγωνιζόμενοι παίκτες πρέπει να βρίσκονται μέσα στο γήπεδο και σε συγκεκριμένες θέσεις. Είναι τρεις στην επιθετική ζώνη (μπροστά: αριστερά, κέντρο, δεξιά) και τρεις στην αμυντική ζώνη (πίσω: αριστερά, κέντρο, δεξιά). Εξαιρείται ο παίκτης που εκτελεί το σερβίς.

Οι παίκτες που βρίκονται στην αμυντική ζώνη δεν επιτρέπεται να εκδηλώσουν επιθετικό χτύπημα πατώντας στην μπροστινή ζώνη από ύψος μεγαλύτερο του φιλέ.

Κάθε φορά που η ομάδα τους κερδίζει το σερβίς, οι παίκτες μετακινούνται κατά μία θέση προς τα δεξιά, κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού. Έτσι σταδιακά όλοι οι παίκτες παίζουν σε όλες τις θέσεις. Σε περίπτωση αλλαγής, ο παίκτης που βγήκε μπορεί να μπει μόνο στη θέση του παίκτη που μπήκε ώστε να μην αλλάζει θέσεις στο γήπεδο.

Οι θέσεις έχουν ως εξής 1.είναι η θέση στα δεξιά στην αμυντική ζώνη.Ο παίχτης που βρίσκεται σε αυτή εκτελεί το σερβίς.Σε αυτή τη θέση αμύνονται είτε ο πασαδόρος και ο διαγώνιος(σύστημα 5-1)είτε οποιοσδήποτε άλλος παίχτης σε άλλο σύστημα παιχνιδιού. 2.είναι η θέση στα δεξιά στην επιθετική ζώνη από την οποία καρφώνει ο διαγώνιος(5-1) ή άλλος παίχτης σε άλλο σύστημα παιχνιδιού.Σε αυτήν πασάρει και βγάζει μπλοκ ο πασαδόρος ανάλογα πάντα με το σύστημα παιχνιδιού. 3.είναι η κεντρική θέση στην επιθετική ζώνη.Σε αυτή παίζει ο κεντρικός ή ο πασαδόρος σε σύστημα 6-0 4.Είναι η αριστερή θέση στην επιθετική ζώνη.Σε αυτή παίζει ο ακραίος(σύστημα 5-1) ή οποιοσδήποτε άλλος παίχτης σε άλλο σύστημα παιχνιδιού. 5.Είναι η αριστερή θέση στην αμυντική ζώνη.Σε αυτή αμύνεται ο κεντρικός ή ο libero(σύστημα 5-1) ή οποιοσδήποτε άλλος παίχτης σε άλλο σύστημα παιχνιδιού. 6.Είναι η κεντρική θεση στην αμυντική ζώνη.Σε αυτή αμύνεται ο ακραίος(5-1) ή οποιοσδήποτε άλλος παίχτης σε άλλο σύστημα παιχνιδιού.

Παρακάτω περιγράφονται οι ειδικότητες που μπορεί να έχει ένας παίκτης σε έναν αγώνα πετοσφαίρισης.Ο τρόπος παιχνιδιού είναι διαφορετικός ανάλογα με το σύστημα παιχνιδιού.

Εμείς θα μελετήσουμε παρακάτω το σύστημα 5-1(το σύστημα στο οποίο πασαδόρος είναι μόνο ένας παίχτης).

Α)ο ακραίος:είναι ο παίχτης ο οποίος καρφώνει και παίρνει υποδοχή στη θέση 4(όταν βρίσκεται στην επιθετική ζώνη) και αμύνεται στο 6 όταν βρίσκεται στην αμυντική ζώνη.

Β)ο διαγώνιος:είναι ο παίχτης ο οποίος καρφώνει και παίρνει υποδοχή στη θέση 2(όταν βρίσκεται στην επιθετική ζώνη) και αμύνεται στο 1 όταν βρίσκεται στην αμυντική ζώνη.Οταν βρίσκεται στη πίσω ζώνη και συνεπώς ο πασαδόρος στην επιθετική ζώνη, καρφώνει πάλι από το 2 προσέχοντας να μην κάνει υπέρβαση(να καρφώσει δηλαδή την μπάλα μέσα στην επιθετική ζώνη όταν η μπάλα βρίσκεται σε σημείο ψηλότερο από το φιλέ).Θεωρείται ο καλύτερος επιθετικός της ομάδας.

Γ)ο κεντρικός:είναι ο παίχτης ο οποίος καρφώνει και παίρνει υποδοχή στη θέση 3(όταν βρίσκεται στην επιθετική ζώνη) και αμύνεται στο 5 όταν βρίσκεται στην αμυντική ζώνη.Συνήθως όμως τον αντικαθιστά ο λίμπερο ,όταν βρίσκεται στην αμυντική ζώνη.Μπορεί να καρφώνει είτε δεύτερο χρόνο,είτε πρώτο χρόνο(στις μεγαλύτερες ομάδες χρησιμοποιείται σπάνια ο δεύτερος).

Δ)ο λίμπερο:αμυντικός παίχτης που παίζει στην πίσω ζώνη.Για περισσότερες πληροφορίες συμβουλευτείτε την ενότητα <<ο λίμπερο>>.

Ε)ο πασαδόρος:είναι ο παίχτης ο οποίος πασάρει από τη θέση 2(όταν βρίσκεται στην επιθετική ζώνη) και πάλι από τη θέση 2 όταν βρίσκεται στη ζώνη άμυνας(ισχύει ο κανόνας της υπέρβασης).Όταν βρίσκεται στην αμυντική ζώνη αμύνεται στη θέση 1.Αν δε βγάλει άμυνα προχωρά γρήγορα στη θέση 2 γαι να κάνει πάσα και έπειτα επιστρέφει πάλι στη θέση 1.Σε περίπτωση που βγάλει άμυνα το ρόλο του πασαδόρου αναλαμβάνει ο κεντρικός.

Το παιχνίδι ξεκινά με σερβίς της μιας ομάδας έπειτα από κλήρωση. Το σερβίς εκτελείται από τον παίκτη της πισω δεξιά θέσης, από ένα σημείο πίσω από την τελική γραμμή του γηπέδου. Παλιότερα ο παίκτης που εκτελούσε σερβίς όφειλε να βρίσκεται στην πίσω δεξιά γωνία και εκτός τελικής γραμμής. Τα τελευταία χρόνια επιτρέπεται η εκτέλεση του σερβίς από οποιοδήποτε σημείο πίσω από την τελική γραμμή. Με την εκτέλεση του σερβίς η μπάλα προωθείται πάνω από το φιλέ προς τη μεριά της αντίπαλης ομάδας χωρίς να μεσολαβήσει άλλος παίκτης της ομάδας που εκτελεί το σερβίς. Παλιότερα απαγορευόταν να χτυπήσει στο φιλέ αλλά ο σημερινός κανονισμός το επιτρέπει.

Κάθε φορά που η μπάλα φτάνει στην περιοχή της, η ομάδα προσπαθεί να την επαναφέρει στην αντίπαλη περιοχή με τρεις μπαλιές. Συνήθως ο πρώτος παίκτης αποκρούει, ένας δεύτερος υψώνει δίνοντας πάσα κοντά στο φιλέ και ένας τρίτος καρφώνει με δύναμη προς το αντίπαλο μέρος. Δεν υπολογίζεται ως μπαλιά τυχόν απόκρουση της μπάλας από το αμυντικό μπλοκ στο καρφί του αντίπαλου. Παλιότερα η απόκρουση αυτή θεωρείτο ως μία από τις τρεις μπαλιές, με αποτέλεσμα να υπάρχουν διχογνωμίες κατά πόσο η μπάλα βρήκε ή όχι στο αμυντικό μπλοκ.

Μια ομάδα κερδίζει έναν πόντο, όταν καταφέρει να στείλει τη μπάλα στο έδαφος της αντίπαλης ομάδας (μέσα) ή όταν η αντίπαλη ομάδα στείλει τη μπάλα εκτός γηπέδου (άουτ). Η ομάδα που κερδίζει πόντο εκτελεί και σερβίς. Όσο συνεχίζει να κερδίζει πόντους το σερβίς εκτελεί ο ίδιος παίκτης. Όταν χάσει πόντο, παίρνει το σερβίς η άλλη ομάδα, οι παίκτες της οποίας μετακινούνται μια θέση προς τα δεξιά, κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού. Παλιότερα μια ομάδα κέρδιζε πόντο μόνο όταν εκτελούσε σερβίς. Δηλαδή, πρώτα έπρεπε να κερδίσει την αλλαγή του σερβίς και στη συνέχεια τον πόντο. Με το παλιό σύστημα, σε ένα παιχνίδι μπορούσαν να γίνονται συνεχείς αλλαγές και να μην κερδίζονται πόντοι, με αποτέλεσμα να είναι απροσδιόριστη η διάρκειά του. Αυτός ήταν ο λόγος που καταργήθηκε.

Νικήτρια αναδεικνύεται η ομάδα που κερδίζει τρία σετ. Στα πρώτα στάδια ανάπτυξης του αθλήματος η νικήτρια ομάδα προέκυπτε από δύο νικηφόρα σετ, σύστημα που εφαρμόζεται ακόμα σε σχολικά ή παιδικά πρωταθλήματα. Το κάθε σετ τελειώνει όταν μια ομάδα φτάσει τους 25 πόντους και έχει τουλάχιστον δύο πόντους προβάδισμα (δηλαδή τουλάχιστον: 25-23). Αλλιώς το σετ συνεχίζεται μέχρι να επιτευθχεί προβάδισμα δύο πόντων από μια ομάδα (26-24, 27-25 κλπ) χωρίς όριο. Με το παλιό σύστημα διεξαγωγής (πρώτα αλλαγή σερβίς και μετά πόντος) τα σετ τελείωναν στους 15 πόντους, πάλι με καθαρό προβάδισμα δύο πόντων.

Μετά από κάθε σετ οι ομάδες αλλάζουν πλευρά στο γήπεδο. Αν μετά από τέσσερα σετ οι ομάδες είναι ισόπαλες 2-2, ο νικητής αναδεικνύεται σε ένα πέμπτο τελικό σετ (τάι-μπρέικ) των 15 πόντων, πάντα με προβάδισμα δύο πόντων για το νικητή (15-13 τουλάχιστον ή 16-14, 17-15 κλπ). Στο πέμπτο σετ οι ομάδες αλλάζουν τερέν, όταν κάποια φτάσει τους 8 πόντους.

Το καρφί στη πετοσφαίριση μπορεί να γίνει σε τρεις χρόνους.

Ο χρόνος προσδιορίζεται από το ύψος της πάσας.

1ος χρόνος:Γίνεται από το 3.Στη προκειμένη περίπτωση η πάσα απομακρύνεται ελάχιστα από τα χέρια του πασαδόρου.Ο κεντρικός για να την προλάβει πρέπει να βρίσκεται ήδη στον αέρα όταν η μπάλα φεύγει από τα χέρια του πασαδόρου.Είναι ταχύτατο καρφί και πολύ αποτελεσματικό γιατί ο χρόνος αντίδρασης των αντιπάλων(ακόμα και του μπλοκ)είναι ελάχιστος. Υπάρχει και μια δεύτερη περίπτωση πρώτου χρόνου που γίνεται από το 2 κατόπιν συνεννόησης του πασαδόρου και του διαγωνίου.

2ος χρόνος:Γίνεται κυρίως από το 4,3,2 αλλά και από τις πίσω θέσεις σε περίπτωση που μια ομάδα θέλει να αιφνιδιάσει τους αντιπάλους της ή σε περίπτωση άσχημης πάσας. Η μπάλα,σε αυτό το καρφί,φτάνει περίπου το ύψος των 3-3,5m.

3ος χρόνος:Χρησιμοποιείται πολύ σπάνια και η μπάλα μπορεί να φτάσει πάνω από 3,5m.

Κάθε ομάδα δικαιούται από δύο τάιμ άουτ των 30 δευτερολέπτων σε κάθε σετ, τα οποία δίνονται μόνον όταν έχει λήξει η φάση. Στις μεγάλες διοργανώσεις επιτρέπεται οι διαιτητές να δίνουν δύο τεχνικά τάιμ άουτ των 60 δευτερολέπτων σε κάθε ένα από τα τέσσερα πρώτα σετ, μόλις μια ομάδα φτάσει στους 8 και στους 16 πόντους για λόγους τηλεοπτικού διαφημιστικού χρόνου. Στο πέμπτο σετ δεν επιτρέπεται τεχνικό τάιμ άουτ.Τυπικά κατάτη διάρκεια του τάιμ άουτ οι έξι παίχτες που παίζουν εκείνη τη στιγμή απαγορεύεται να βρίσκονται μέσα στον αγωνιστικό χώρο.

Κάθε ομάδα δικαιούται να αλλάξει παίκτη, όταν λήξει μια φάση. Ο παίκτης που βγαίνει ξαναμπαίνει στη θέση του παίκτη που μπήκε. Μπορούν να γίνουν έξι τέτοιες αλλαγές.Αν ένας παίχτης μπει να παίξει και μετά ξαναβγεί και αντικατασταθεί από τον παίχτη που προηγουμένως αντικατέστησε λέμε ότι έκλεισε η αλλαγή. Σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς σε κάθε ομάδα αγωνίζεται ένας παίκτης λίμπερο, ο οποίος φορά διαφορετική φανέλα από τους συμπαίκτες του.

Ο λίμπερο παίζει μόνο στην αμυντική γραμμή, αντικαθιστά απεριοριόριστες φορές τους συμπαίκτες του στην άμυνα, απαγορεύεται να κανει σερβίς, να κάνει επίθεση με καρφί (ψηλότερα από το φιλέ ακόμα και στην αμυντική ζώνη), να κάνει μπλοκ και να αντικαταστήσει δύο παίκτες συνεχώς χωρίς να μεσολαβήσει σερβίς.Τέλος,απαγορεύεται να κάνει πάσα μέσα στην επιθετική ζώνη.

π.χ.ο παίχτης λίμπερο παίρνει εντολή από τον προπονητή να αντικαταστήσει τον παίχτη(συνήθως τον κεντρικό) που βρίσκεται στο 1 αφού χάσει η ομάδα του το δικαίωμα του σερβίς.Το κάνει.Αφού βγάλει υποδοχή είναι υποχρεωμένος να πάει να αμυνθεί στη θεση 5.Μόλις περνά από τη θέση 5 στη θέση 4 βγαίνει από τον αγωνιστικό χώρο αλλάζοντας θέση με τον παίχτη που είχε βγει προηγουμένως.

Σύμφωνα με τον κανονισμό πόντος εις βάρος μιας ομάδας καταλογίζεται επίσης, όταν κάποιος παίκτης της υποπέσει στα εξής παραπτώματα:

• Μεταφορά της μπάλας (πιαστό).
• Άγγιγμα του φιλέ.
• Πέρασμα των χεριών πάνω από το φιλέ προς το αντίπαλο μέρος για την παρεμπόδιση της αντίπαλης επίθεσης.
• Πέρασμα του σώματος στο αντίπαλο μέρος, με αποτέλεσμα την παρεμπόδιση του αντιπάλου. Δεν απαγορεύεται το στιγμιαίο πέρασμα ή πάτημα στην αντίπαλη περιοχή κατά την εκδήλωση επίθεσης, εφόσον δεν εμποδίζεται ο αντίπαλος.
• Δύο συνεχόμενα χτυπήματα (διπλή μπαλιά). Το χτύπημα σε μπλόκο δεν υπολογίζεται.
• Πέρασμα της μπάλας προς το αντίπαλο μέρος δίπλα ή κάτω από το φιλέ.

Κάθε παιχνίδι βόλεϊ διευθύνεται από δύο διαιτητές και δύο ή τέσσερις επόπτες γραμμών ανάλογα με το επίπεδο της διοργάνωσης. Οι δύο διατητές βρίσκονται εκατέρωθεν του φιλέ, στην κεντρική γραμμή του γηπέδου. Ο πρώτος διατητής κάθεται πάνω σε σκάλα σε ύψος 50 ως 80 εκ. πάνω από το φιλέ και ο δεύτερος στέκεται όρθιος στην απέναντι πλευρά. Ο πρώτος διευθύνει και έχει τον αποφασιστικό λόγο για κάθε φάση. Ο δεύτερος ελέγχει τις παραβάσεις στην περιοχή ευθύνης του.

Οι επόπτες γραμμών κρατούν σημαιάκια και υποδεικνύουν αν η μπάλα χτύπησε εντός ή εκτός γηπέδου δείχνοντας προς τα κάτω ή προς τα πάνω αντίστοιχα. Επίσης, ελέγχουν αν η μπάλα πέρασε πάνω ή δίπλα από τις κεραίες του φιλέ.

Επίσης, υπάρχει σημειωτής που είναι υπεύθυνος για τη σημείωση των πόντων, τις αλλαγές, τα ταϊμ άουτ και γενικά καταγράφει τις αποφάσεις των διαιτητών στο φύλλο αγώνα.