Η Βικτωριανή Εποχή στο Ηνωμένο Βασίλειο χαρακτηρίζεται από τρομερές αλλαγές, μία γενικευμένη ανάπτυξη στην οικονομία, την εκβιομηχάνιση της χώρας και τους συνεχείς πολέμους μέσω των οποίων εδραιώθηκε η κυριαρχία της Αγγλίας σε ολόκληρο τον πλανήτη και δημιουργήθηκε η Βρετανική Αυτοκρατορία. Από τις πιο σημαντικές αλλαγές που περατώθηκαν εντός των Βρετανικών Νήσων ήταν το κίνημα του Χαρτισμού, ένα πολιτικό κίνημα που αποσκοπούσε στην καταπολέμηση της διαφθοράς και την κοινωνική άνοδο της εργατικής τάξης, η οποία είχε ελάχιστα πολιτικά δικαιώματα.
Τον Μάιο του 1838, ο Γουίλλιαμ Λόβετ, ένας μαραγκός του Λονδίνου με ιδιαίτερα υψηλή μόρφωση συσπείρωσε γύρω από ένα ψήφισμα μεγάλο μέρος της βρετανικής εργατικής τάξης, με ιδιαίτερη απήχηση στο Νορθάμπερλαντ, το Γιόρκσαϊρ, το Στάφορντσαϊρ και τη Νότια Ουαλία. Ο Λόβετ ονόμασε το ψήφισμά του "Διακήρυξη του Λαού", και περιείχε έξι κύρια άρθρα.
Πρώτο άρθρο ήταν η καθολική ψήφος για όλους τους άντρες άνω των 21 οι οποίοι δεν εξέτιαν ποινή, η αναδιοργάνωση των εκλογικών περιφερειών ώστε να είναι περίπου ίσες μεταξύ τους όσον αφορά τον πληθυσμό, η καθιέρωση της μυστικής ψήφου, η ίδρυση ταμείου ώστε οι βουλευτές να λαμβάνουν μισθό κατά τη διάρκεια της θητείας τους, η κατάργηση των διάφορων προϋποθέσεων περί περιουσίας ώστε να υπάρχει το δικαίωμα του εκλέγεσθαι και η καθιέρωση της ετήσιας εκλογής Κοινοβουλίου. Από τα έξι άρθρα της διακήρυξης έχουν μέχρι στιγμής επικυρωθεί τα πρώτα πέντε.
Τον Φεβρουάριο του 1839, το κίνημα των Χαρτιστών με ηγέτες τους Λόβετ, Κόλλινς και Ο'Κόννορ απείλησε το Κοινοβούλιο με "δραστικά μέτρα" εάν οι προτάσεις τους δεν γίνονταν αποδεκτές. Λόγω εσωτερικών διαφωνιών, οι Χαρτιστές κατέφυγαν στο Μπέρμιγχαμ, όπου και συνελήφθησαν εν μέσω διαδηλώσεων. Τον Ιούλιο του ίδιου έτους όσοι είχαν απομείνει μετέβησαν στο Λονδίνο, όπου και παρουσίασαν τη "Διακήρυξη του Λαού". Το Κοινοβούλιο αρνήθηκε να την αναγνωρίσει με συνοπτικές διαδικασίες, ενώ όλοι οι ηγέτες των Χαρτιστών εξορίστηκαν στην Αυστραλία. Μία εξέγερση Χαρτιστών στο Νιούαρκ κατεστάλη λίγο καιρό μετά.
Το 1842, με την ανάκαμψη της οικονομίας, το κίνημα αναζωπυρώθηκε. Αυτή τη φορά, ενώ το Κοινοβούλιο αρνήθηκε για άλλη μία φορά να αναγνωρίσει την πρόταση, προτάθηκε από τους βουλευτές η κατάργηση των "Νόμων του Καλαμποκιού" ώστε οι Χαρτιστές να χάσουν οπαδούς, ενώ παράλληλα η κυβέρνηση θα αποκτούσε γενικότερη αποδοχή από την εργατική τάξη.
Τον Αύγουστο του 1848, με πάνω από τρία εκατομμύρια υπογραφών, το Κίνημα των Χαρτιστών υπό τον Τζων Φροστ πρότεινε για τρίτη και τελευταία φορά τη Διακήρυξη του Λαού στο Κοινοβούλιο, το οποίο αρνήθηκε να την αναγνωρίσει. Επί μία δεκαετία, έως το 1857 και την επίσημη διάλυση του οργανισμού, διάφορες εστίες Χαρτισμού στη βόρεια Αγγλία εμφάνιζαν επαναστατική δραστηριότητα, η οποία σταδιακά κάμφθηκε.
Το πνεύμα του Χαρτισμού, όμως, επιβίωσε. Το 1867, το 1872, το 1911 και το 1918, με διαδοχικούς νόμους, τα πρώτα πέντε άρθρα επικυρώθηκαν από το Κοινοβούλιο, ενώ ο τελευταίος αρχηγός των Χαρτιστών Τζων Φροστ έγραφε το 1881: Ο αγώνας μας είναι δίκαιος. Το Κοινοβούλιο δεν μπορεί παρά να τον αναγνωρίσει. Ίσως όχι όσο ζω, αλλά κάποια μέρα ο Χαρτισμός θα ανατείλει στην Αυτοκρατορία.
Πηγές:
Encyclopaedica Britannica, Volume 3, Chartism
Frost, Thomas: Forty Years' Recollections; Literary and Political
nationalarchives.uk.com
en.wikipedia.com