English

Ναός Αγίου Παντελεήμονα

Στη συμβολή των οδών Αρριανού και Ιασονίδου, σε μικρή απόσταση από την αψίδα του Γαλερίου και τη Ροτόντα, βρίσκεται ο ναός του Αγίου Παντελεήμονα.  Πρόκειται ίσως για τον ομορφότερο Βυζαντινό ναό στην Θεσσαλονίκη. Αποτέλεσε πνευματικό κέντρο του 14ου αιώνα και συνδέθηκε με την μεγάλη συγγραφική και διδακτική δραστηριότητα των κορυφαίων ελληνιστών Θωμά Μάγιστρου και Ματθαίου Βλάσταρη.

Ο Ναός του Αγίου Παντελεήμωνα ανήκει στον τύπο του σύνθετου τετρακιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με τρούλλο.
Ένας δεύτερος τρούλλος επιστέφει το νάρθηκα, ενώ και δύο παρεκκλήσια σχηματίζονται στο ανατολικό πέρας των πλαγίων στοών. Ο τύπος αυτός του Ναού συνιστά χαρακτηριστικό δείγμα της αρχιτεκτονικής της Παλαιολόγειας αναγέννησης στη Θεσσαλονίκη.

Ενδιαφέρον για την ιστορία του ναού παρουσιάζει η απεικόνιση του Αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου. Οι τοιχογραφίες του Ναού εντάσσονται στα τέλη του 13ου – αρχές του 14ου αιώνα και συνδυάζουν τη μνημειακή αντικλασική αντίληψη με τις νέες τάσεις της παλαιολόγειας αναγέννησης. Μετά τα μέσα του 16ου αιώνα (περίπου 1568 – 1571) ο ναός μετατρέπεται σε τζαμί με την επωνυμία »Ισαακιέ Τζαμί» (= το τζαμί του Ισαάκ). Οι τοιχογραφίες και η εξωτερική τοιχοποιία

ασβεστώνονται, υψώνεται μιναρές, του οποίου σώζεται η βάση, και κατασκευάζεται μαρμάρινο σιντριβάνι στον περίγυρο.

Μετά τους σεισμούς του 1978 ακολούθησαν εργασίες αποκατάστασης του ναού το 1992 και τελικά το 1994 ο ναός επαναλειτούργησε. Η ομορφιά και η ιστορική σημασία του ναού δεν πέρασε απαρατήρητη από την Unesco, η οποία τον βράβευσε το 2000.

ΜΟΝΗ ΛΑΤΟΜΟΥ ΟΣΙΟΥ ΔΑΥΙΔ

Το καθολικό μοναστήρι της Μονής Λατόμου, γνωστό σήμερα ως Ναός του Οσίου Δαυίδ είναι μνημείο της Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται στην Άνω πόλη, στο τέλος της  Άγιας Σοφίας.  Ο ναός ήταν αρχικά αφιερωμένος στον Χριστό Σωτήρα, ενώ το όνομα Όσιος Δαυίδ αποδόθηκε λανθασμένα στην αρχή του περασμένου αιώνα και επικράτησε από τότες.

Ο ναός αποτελεί ένα τετράγωνο κτίριο με κόγχη στα ανατολικά και μέσα στο τετράγωνο σχηματιζόταν ένας ισοσκελής σταυρός. Το κτίριο διέθετε επίσης τρούλο, ο οποίος μετά αντικαταστάθηκε από κεραμωτή στέγη. Είναι μια πολύ όμορφη εκκλησία που μπορείτε να επισκεφτείτε.

Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης

O Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου βρίσκεται στην ομώνυμη οδό και είναι αφιερωμένο στον Άγιο Δημήτριο τον πολιούχο της πόλης . Διαθέτει εγκάρσιο κλίτος και πλούσιο ζωγραφικό και μαρμάρινο διάκοσμο με περίτεχνα κιονόκρανα . Στο υπόγειο του ναού βρίσκεται ο χώρος μαρτυρίου του Αγίου .

Ο πρώτος ναός ήταν ένα μικρό προσευχητάριο που ιδρύθηκε μετά το 313 μ.Χ. ο 904 ο ναός λεηλατήθηκε από τους Σαρακινούς . Το 13ο αιώνα ο ναός επισκευάστηκε και ανακαινίστηκε. Το 1492-93 ο ναός μετατράπηκε σε τζαμί με το όνομα Κασιμιέ Τζαμί και τότε η λατρεία του Αγίου άλλαξε τόπο.   Από το 1988 η κρύπτη του ναού λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος (μουσειακή έκθεση), όπου εκτίθενται συλλογή γλυπτών, κιονόκρανων, θωρακίων και αγγείων από τις διάφορες φάσεις της ιστορίας του ναού του Αγίου Δημητρίου.

Εντός του ναού φυλάσσονται επίσης τα λείψανα της Αγίας Ανυσίας και του Αγίου Γρηγορίου Καλλίδου .                                                                                                                                                                                             

Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης - Βικιπαίδεια

Ναος Αγιου Νικολαου του Ορφανου

Ο ναός του Αγίου Νικολάου του Ορφανού βρίσκεται στην Άνω πόλη της Θεσσαλονίκης, κοντά στα ανατολικά τείχη μεταξύ των οδών Ηροδότου και Αποστόλου Παύλου.  Κατασκευάστηκε τη δεύτερη δεκαετία του 14ου αιώνα, πιθανότατα από τον Σέρβο κράλη Μιλούτιν και αποτελούσε καθολικό βυζαντινής μονής

.Τις ονομασίες “Άγιος Νικόλαος Ορφανός” και “Άγιος Νικόλαος των Ορφανών” συναντάμε σε κείμενα του 17ου και 18ου αιώνα.  Αφορά είτε τον ιδρυτή του ναού, είτε την ιδιότητα του Αγίου Νικολάου ως προστάτη των ορφανών.

Η αρχική μορφή του ναού ήταν βασισμένη στην τεχνοτροπία της τρίκλιτης βασιλικής. Στη σημερινή του μορφή είναι μια μονόχωρη ξυλοστεγής βασιλική με περίστωο.Το εσωτερικό του ναού στολίζουν καλά διατηρημένες τοιχογραφίες των αρχών του 14ου αιώνααντιπροσωπευτικά δείγματα της ζωγραφικής της  παλαιολόγειας αναγέννησης.