«Αυτοεκτίμηση εφήβου… Αξία ανεκτίμητη»
Η γαλλίδα ψυχαναλύτρια Φρανσουά Ντολτό, συνήθιζε να λέει πως «ο έφηβος μοιάζει με τον αστακό κατά την εποχή που αλλάζει το κέλυφός του. Στην περίοδο αυτή είναι εκτεθειμένος, έως ότου κατασκευάσει ένα νέο κέλυφος που θα τον προστατεύσει». Κατά τη διάρκεια της εφηβείας, ο έφηβος μεταμορφώνεται τόσο σωματικά, συναισθηματικά, νοητικά, όσο και κοινωνικά. Είναι μία εποχή με πολλά ερωτήματα αναζήτησης για τον εαυτό και τη συγκρότηση της ταυτότητας του εφήβου.
Πολύτιμος συνοδοιπόρος σε αυτό το ταξίδι αναζητήσεων είναι η παρουσία μιας ενισχυμένης αυτοεκτίμησης μέσω της οποίας αναδεικνύεται η θετική εικόνα για τον εαυτό. Τι σημαίνει όμως αυτοεκτίμηση; Αυτοεκτίμηση είναι η εικόνα που έχω για τον εαυτό μου, για το σώμα μου, για τα συναισθήματά μου, για το άτομο που είμαι ως σύνολο και σε ποιο βαθμό αυτήν την εικόνα που έχω για το άτομό μου τη σέβομαι, και της δίνω αξία.
Με ποιόν τρόπο μπορεί ο έφηβος να ενισχύσει την αυτοεκτίμησή του; Σημαντικό ρόλο στην εικόνα που έχει ο έφηβος για τον εαυτό του διαδραματίζει ο καθρέφτης των «σημαντικών άλλων», δηλαδή της οικογένειας και των συνομηλίκων. Η οικογένεια μπορεί να βοηθήσει στην τόνωση της αυτοεκτίμησης του εφήβου με την αναγνώριση των μικρότερων ή μεγαλύτερων επιτευγμάτων του. Ο έφηβος νιώθει μετέωρος σε κάθε του βήμα και αναρωτιέται για το αν τα καταφέρνει. Η επιβεβαίωση από το περιβάλλον του, ότι τα «πάει καλά», θα του δώσει πίστη στον εαυτό. Συχνά, οι αποτυχίες των εφήβων τονίζονται περισσότερο από ότι μικρότερες επιτυχίες. Μια αποτυχία δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται από το περιβάλλον ως χαρακτηριστικό της προσωπικότητας του εφήβου ώστε να νιώσει αποτυχημένος στο σύνολό του. Είναι σημαντικό να νιώθει ο έφηβος ότι τον αποδέχονται και τον στηρίζουν ανεξαρτήτως επιδόσεων ή επιλογής λανθασμένων ενεργειών.
Ακόμα, οι έφηβοι συχνά βιώνουν έντονα αρνητικά συναισθήματα για γεγονότα με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι, όπως θυμό, θλίψη ή απογοήτευση. Μία μη κριτική στάση για αυτά τα συναισθήματα από μέρους των γονιών, αλλά αντιθέτως μία στάση αποδοχής θα δώσουν στον έφηβο το χώρο που χρειάζεται για να μπορέσει να τα επεξεργαστεί. Επίσης, είναι καλό να φροντίζει η οικογένεια αλλά και ο ίδιος ο έφηβος να αποφεύγει τη σύγκριση με άλλους συνομηλίκους. Κάθε παιδί είναι μοναδικό όπως και κάθε ανθρώπινη ύπαρξη, επομένως δεν είναι δυνατόν όλοι οι έφηβοι να κάνουν τις ίδιες επιλογές ή να τα καταφέρνουν στους ίδιους τομείς.
Έχει αποδειχθεί ότι η σκέψη που περιλαμβάνει θετικούς χαρακτηρισμούς για τον εαυτό έναντι αρνητικών, ενισχύει την αυτοεκτίμηση. Καθρεφτίστε ως γονείς θετικά στοιχεία για την εικόνα του παιδιού και την προσωπικότητά του. Ακόμα και ο ίδιος ο έφηβος μπορεί να προσπαθήσει σαν άσκηση να αντικαταστήσει τυχόν αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό με θετικές. Είναι βοηθητικό να λέει δυνατά ο έφηβος αυτούς τους θετικούς χαρακτηρισμούς και να τους επαναλαμβάνει κάθε φορά που νιώθει να αποδυναμώνεται η εμπιστοσύνη στον εαυτό.
Η ενισχυμένη αυτοεκτίμηση βοηθά τον έφηβο να δρα πιο ανεξάρτητος, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες και έχοντας πίστη στις δυνάμεις του. Επιπλέον, έχει μεγαλύτερη ανοχή στην απογοήτευση και την αποτυχία και αποτελεσματικότερη διαχείριση των συναισθημάτων του.
ΝΑΥΣΙΚΑ ΒΡΑΤΣΙΝΗ
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ
Η εξαποστάσεως εκπαίδευση ως μέτρο για την αποφυγή της διασποράς του ιού Covid-19 τέθηκε ξανά σε εφαρμογή. Ο χρόνος παραμονής στο σπίτι αυξάνεται για τους μαθητές με αποτέλεσμα και την αύξηση της χρήσης του διαδικτύου. Ο κίνδυνος έκθεσης σε κακόβουλες ενέργειες στο διαδίκτυο, όπως ο διαδικτυακός εκφοβισμός παραμονεύει. Στο παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε να ενημερωθείτε για τον διαδικτυακό εκφοβισμό καθώς και τους τρόπους αντιμετώπισης και προστασίας απο τους ίδιους τους εφήβους και τους γονείς τους.