Στη δικιά μας τάξη, κάνουμε τη φιλία πράξη

"Στη δικιά μας τάξη, κάνουμε τη φιλία πράξη"

1ο Εργαστήριο

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1η
Παρατηρήστε με προσοχή τον παραπάνω πίνακα του Meyerheim "Μαθητές παρακολουθούν ...  ".

Τι βλέπετε στην εικόνα;
Τι συμβαίνει εδώ;
Τι σας κάνει εντύπωση σε αυτό το έργο;
Γιατί νομίζετε κλαίει ο μαθητής;
Τι θα ρωτούσατε τον ζωγράφο γι’ αυτόν τον πίνακα;
Τι πιστεύετε πως θέλει να μας πει;
Τι συναισθήματα σας προκαλεί; Θα θέλατε να είσαστε εκεί;
Αν ήσασταν εκεί, τι θα του λέγατε;
Ο ζωγράφος έφτιαξε τον πίνακα το 1881.
Πιστεύετε ότι, σήμερα, συναντάμε τέτοιες εικόνες;

• Εκφράζουμε  τις απόψεις μας για τον σχολικό εκφοβισμό.

• Σηκώνουμε χέρι όλοι όσοι...» έχουμε κάτι κοινό, π.χ. φοράμε παντελόνι, φοράμε γυαλιά, έχουμε ξανθά μαλλιά, μας αρέσει το ποδόσφαιρο, δε μας αρέσουν τα μαθηματικά κλπ. 
• Συζητάμε:
  • Τι είναι ο εκφοβισμός;
  • Ποιοι είναι οι διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι εκφοβίζουν;
  • Γιατί νομίζετε οι άνθρωποι εκφοβίζουν;
  • Πώς επηρεάζει ο εκφοβισμός τα άτομα στα οποία συμβαίνει; Τα άτομα που εκφοβίζουν; Ολόκληρη την κοινότητα;

• Μικρά σενάρια
  1. Κάθε μέρα, βλέπετε ένα παιδί στο διάλειμμα να παίρνει το φαγητό του φίλου σας. Ο φίλος σας δεν του λέει τίποτα γιατί φοβάται.
  2. Ο Μπάμπης καθημερινά περιμένει τον Αναστάση έξω από το σχολείο, τον ακολουθεί έως το σπίτι, τον βρίζει και τον τρομοκρατεί.
  3. Η Ελένη κυνηγάει τον Αντώνη με μια αράχνη την οποία έβαλε σε ένα δοχείο. Δεν αντιλαμβάνεται ότι ο Αντώνης φοβάται.
  4. Η Μαρία και η Λουκία δεν άφησαν τη Στέλλα να παίξει σήμερα μαζί τους γιατί έπαιξε με κάποιο άλλο παιδί χθες το απόγευμα.
  5. Η Αντιγόνη έβρισε την αδερφή της επειδή πήρε κάτι δικό της χωρίς να τη ρωτήσει. Αργότερα της ζήτησε συγγνώμη.
  6. Η Ζωή δε συμπαθεί καθόλου την Ελένη και της πέταξε την τσάντα στην οροφή του σχολείου. Επίσης, την απειλεί ότι αν το πει σε οποιονδήποτε, θα το αναφέρει στον αδερφό της και θα τη δείρει.
  7. Ο Νίκος δανείστηκε το μολύβι της Δέσποινας, αλλά το έχασε.
  8. Η Ελένη κυνηγάει τον Αντώνη με μια αράχνη την οποία έβαλε σε ένα δοχείο. Δεν αντιλαμβάνεται ότι ο Αντώνης φοβάται.
  9. Ο Γιώργος και ο Σπύρος παίζουν ποδόσφαιρο. Ο Γιώργος κλοτσά την μπάλα πολύ δυνατά, χτυπάει στο δοκάρι και μετά η μπάλα πέφτει με δύναμη στο κεφάλι του Μάριου.
  10. Η Ευθυμία και η αδερφή της τσακώνονται συνέχεια για τα ρούχα. Η μαμά τους δεν μπορεί να τις ακούει και τους λέει να τα βρουν και να πάψουν να μαλώνουν.
  11. Η Άννα πολύ συχνά κάθεται πίσω από τη Μαίρη και της ρίχνει χαρτάκια γιατί της αρέσει να βλέπει τη Μαίρη να ενοχλείται.
  12. Ο Αλέκος πειράζει τον Θέμη, επειδή έχει πρόβλημα στην ανάγνωση. Κάθε φορά που διαβάζει δυνατά, γελάει και τον κοροϊδεύει.

Εάν νομίζετε ότι είναι εκφοβισμός, κρατήστε το κόκκινο χαρτί. Εάν πιστεύετε ότι δεν είναι εκφοβισμός, κρατήστε το πράσινο χαρτί.

Είδη σχολικού εκφοβισμού: σωματική, λεκτική, συναισθηματική-ψυχολογική βία, κοινωνικός αποκλεισμός, ηλεκτρονική βία

Παραδείγματα σχολικής βίας
Πρώτο παράδειγμα: Στο προαύλιο κάποιου σχολείου μια παρέα συμμαθητών της ΣΤ’ τάξης σπρώχνει, ρίχνει στο έδαφος και συνεχίζει να κλωτσάει έναν μαθητή της Γ’ τάξης. Τριγύρω, άλλοι μαθητές παρακολουθούν αμήχανοι το συμβάν, ενώ δε λείπουν και μερικοί που επιδοκιμάζουν την πράξη αυτή.
Δεύτερο παράδειγμα: Στο μάθημα των Αγγλικών, ο Γ., ένας καλός μαθητής που κάθεται στο πρώτο θρανίο, ενώ απαντάει σε ερώτηση του καθηγητή του, δέχεται μια «σαΐτα» στην πλάτη του που γράφει «είμαι χαζός». Οι συμμαθητές του στα πίσω θρανία γελούν.
Τρίτο παράδειγμα: Η Ε. και η Α. είναι πολύ καλές φίλες και τώρα πηγαίνουν στη Δ’ τάξη. Η Τ. είναι μια μαθήτρια που ήρθε φέτος. Δεν είναι από την Ελλάδα και οι δύο συμμαθήτριες δεν την παίζουν στα διαλείμματα και της λένε ότι δεν την έχουν φίλη τους.
Τέταρτο παράδειγμα: Ο Γ. είναι μαθητής της Α’ τάξης, έρχεται συχνά αργοπορημένος στην τάξη και γι’ αυτό οι συμμαθητές του τον κοροϊδεύουν λέγοντας στην υπόλοιπη τάξη «Ο Γ. είναι υπναράς». Ο Γ. είναι ένα συνεσταλμένο παιδί και η συμπεριφορά των συμμαθητών του τον κάνει να κλείνεται περισσότερο στον εαυτό του. Δεν το λέει στη δασκάλα του, ούτε στους γονείς του και διαρκώς η επίδοσή του χειροτερεύει.
Πέμπτο παράδειγμα: Η Μ. δε διαβάζει πολύ καλά αν και πάει στη Δευτέρα τάξη του Δημοτικού. Οι άλλοι συμμαθητές της την κοροϊδεύουν. Η ίδια είναι ένα δυναμικό κορίτσι οπότε και συχνά βρίσκεται στο κέντρο διαφόρων διαπληκτισμών. Εξαιτίας της συμπεριφοράς των συμμαθητών της, κάνει παρέα με μαθητές της ΣΤ’ τάξης και δεν έχει ενταχθεί στην ομάδα των συνομηλίκων της.
Έκτο παράδειγμα: Η Γ. είναι ένα παιδί που οι γονείς της δεν ζουν πλέον μαζί. Η μαμά της τη φέρνει κάθε πρωί στο σχολείο και την προσέχει πολύ. Οι συμμαθητές της δε γνωρίζουν το γεγονός. Μια μέρα είπε σε μία συμμαθήτριά της ότι θα πάει το Σαββατοκύριακο να μείνει με τον μπαμπά της. Η συμμαθήτριά της παραξενεύτηκε. Όταν το έμαθε η τάξη κάποιοι μαθητές άρχισαν να την κοροϊδεύουν και να της λένε: «Ο μπαμπάς δε σε αγαπάει και έφυγε», «Δεν είσαι καλή μαθήτρια και σε άφησε ο μπαμπάς σου». Η Γ. στενοχωριέται και συχνά βάζει τα κλάματα.
Έβδομο παράδειγμα: Στο διάλειμμα μια ομάδα κοριτσιών γελάνε σε βάρος μιας συμμαθήτριάς τους, της Μ. Η Μ. δεν φοράει τα ίδια επώνυμα ρούχα όπως οι άλλες μαθήτριες και έχει πρόβλημα με το βάρος της. Οι συμμαθήτριές της γελάνε και λένεαστεία σε βάρος της, ενώ δεν την αφήνουν να κάνει παρέα μαζί τους. Η Μ. νιώθει μόνη χωρίς φίλους στο σχολείο.
Όγδοο παράδειγμα: Ο Χ. είναι μαθητής της Δ’ τάξης και οι συμμαθητές του δεν τον παίζουν στο διάλειμμα, διότι κέρδισε την ώρα της Γυμναστικής. Ο Χ., που έχει τον αδερφό του τον Δ. στη ΣΤ’ τάξη, βάζει τον Δ. και τους φίλους του να περιμένουν τους συμμαθητές του Χ. στην ώρα του ολοήμερου και αρχίζουν να τους χτυπούν.
Ένατο παράδειγμα: Η Ε. είναι μια μαθήτρια ΣΤ’ τάξης και έχει δημιουργήσει προφίλ σε μια ομάδα κοινωνικής δικτύωσης. Κάποιοι συμμαθητές της έχουν και αυτοί προφίλ και μπαίνουν και γράφουν σχόλια όπου την κοροϊδεύουν στο διαδίκτυο. Η Ε. είναι στενοχωρημένη και από τη μία δεν μιλάει με τους συμμαθητές της ενώ από την άλλη έχει αρχίσει και μιλάει με άγνωστα πρόσωπα που της μιλούν στο διαδίκτυο.
Δέκατο παράδειγμα: Ο Μ. έχει ξεκινήσει πολεμικές τέχνες και θέλει να δείξει στους συμμαθητές του πόσο καλός έχει γίνει. Διαλέγει τον Σ., έναν μικρόσωμο συμμαθητή του, που είναι ο καλύτερος μαθητής της τάξης και αρχίζει να τον χτυπά λίγο πριν μπουν για το μάθημα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο Σ. να μπαίνει στην τάξη κλαίγοντας, οι άλλοι συμμαθητές τους, που είναι φίλοι του Μ., τον κοροϊδεύουν, ενώ άλλοι τρέχουν να το πουν στον δάσκαλό τους.

Αναφέρουμε κάθε παράδειγμα σε ποια μορφή βίας ανήκει. Τι κοινό έχουν τα παραπάνω περιστατικά;
Γράφουμε  ένα περιστατικό που έτυχε σε εμάς τους/τις ίδιους/ιες.