Αριστοτέλης Βαλαωρίτης “Ο βράχος και το κύμα”

Όλοι γνωρίζουμε πως σε λίγες ημέρες γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 και είναι μια μεγάλη ευκαιρία να αναζητήσουμε και να μάθουμε για τα γεγονότα, τους ήρωες, τους ποιητές, τους ζωγράφους εκείνης της εποχής! Έτσι και εγώ, θα σας γράψω για ένα ποίημα που έμαθα από τη γιαγιά μου και το ίδιο το έλεγε η μαμά μου στην ηλικία μου. Είναι "Ο βράχος και το κύμα", του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη.

Ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης (1824 - 1879), είναι ένας από τους πιο μεγάλους ποιητές της νεώτερης Ελλάδας. Γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1824 κι ευτύχησε να μεγαλώσει τον καιρό, που βροντούσαν ακόμα τα κανόνια της Επανάστασης του 1821.

Έτσι τα πρώτα τραγούδια, που παιδάκι ακόμα αποστήθισε ο Βαλαωρίτης, ήταν τα επικά τραγούδια του ελληνικού λαού και ο «Ύμνος εις την Ελευθερία» του Διονύσιου Σολωμού.

Ο Βαλαωρίτης έγραψε επικά και λυρικά ποιήματα. Από το τεράστιο έργο του, που είναι γεμάτο πατριδολατρία και λεβεντιά, έχουν γοητευθεί και έχουν διδαχθεί χιλιάδες Ελληνόπουλα ως και σήμερα, όχι μόνο στα σχολικά τους βιβλία μα κι έξω από αυτά.

Στο ποίημά του  "Ο βράχος και το κύμα",  ο Βαλαωρίτης προσωποποιεί τον Τούρκο δυνάστη με βράχο και παρουσιάζει τον Έλληνα σαν κύμα αγριεμένο από την σκλαβιά, που υποσκάπτει τα θεμέλια του τυράννου του.

 

Ακολουθεί το ποίημα:

 

«Μέριασε βράχε νὰ διαβῶ!» τὸ κύμα ἀνδρειωμένο
λέγει στὴν πέτρα τοῦ γυαλοῦ θολό, μελανιασμένο.
Μέριασε, μὲς στὰ στήθη μου, ποὖσαν νεκρὰ καὶ κρύα,
μαῦρος βοριὰς ἐφώλιασε καὶ μαύρη τρικυμία.

Ἀφροὺς δὲν ἔχω γι᾿ ἄρματα, κούφια βοὴ γι᾿ ἀντάρα,
ἔχω ποτάμι αἵματα, μὲ θέριεψε ἡ κατάρα
τοῦ κόσμου, ποὺ βαρέθηκε, τοῦ κόσμου, πού ῾πε τώρα,
βράχε, θὰ πέσης, ἔφτασεν ἡ φοβερή σου ἡ ὥρα!

Ὅταν ἐρχόμουνα σιγά, δειλό, παραδαρμένο
καὶ σὄγλυφα καὶ σὄπλενα τὰ πόδια δουλωμένο,
περήφανα μ᾿ ἐκύτταζες καὶ φώναζες τοῦ κόσμου
νὰ δεῖ τὴν καταφρόνεση, ποὺ πάθαινε ὁ ἀφρός μου.

Κι ἀντὶς ἐγὼ κρυφὰ κρυφά, ἐκεῖ ποὺ σ᾿ ἐφιλοῦσα
μέρα καὶ νύχτα σ᾿ ἔσκαφτα, τὴ σάρκα σου ἐδαγκοῦσα
καὶ τὴν πληγὴ ποὺ σ᾿ ἄνοιγα, τὸ λάκκο πού ῾θε κάμω
μὲ φύκη τὸν ἐπλάκωνα, τὸν ἔκρυβα στὴν ἄμμο.

Σκύψε νὰ ἰδῆς τὴ ρίζα σου στῆς θάλασσας τὰ βύθη,
τὰ θέμελά σου τά ῾φαγα, σ᾿ ἔκαμα κουφολίθι.
Μέριασε, βράχε, νὰ διαβῶ! Τοῦ δούλου τὸ ποδάρι
θὰ σὲ πατήση στὸ λαιμό… Ἐξύπνησα λιοντάρι!»

Ὁ βράχος ἐκοιμότουνε. Στην καταχνιὰ κρυμμένος,
ἀναίσθητος σοῦ φαίνεται, νεκρός, σαβανωμένος.
Τοῦ φώτιζαν τὸ μέτωπο, σχισμένο ἀπὸ ρυτίδες,
τοῦ φεγγαριοῦ, ποὖταν χλωμό, μισόσβηστες ἀχτίδες.
Ὁλόγυρά του ὀνείρατα, κατάρες ἀνεμίζουν
καὶ στὸν ἀνεμοστρόβιλο φαντάσματα ἀρμενίζουν,
καθὼς ἀνεμοδέρνουνε καὶ φτεροθορυβοῦνε
τὴ δυσωδία τοῦ νεκροῦ τὰ ὄρνια ἂν μυριστοῦνε.

Τὸ μούγκρισμα τοῦ κύματος, τὴν ἄσπλαγχνη φοβέρα,
χίλιες φορὲς τὴν ἄκουσεν ὁ βράχος στὸν ἀθέρα
ν᾿ ἀντιβοᾶ τρομαχτικὰ χωρὶς κὰν νὰ ξυπνήσει,
καὶ σήμερα ἀνατρίχιασε, λὲς θὰ λιγοψυχήσει.
«Κῦμα, τὶ θέλεις ἀπὸ μὲ καὶ τὶ μὲ φοβερίζεις;
Ποιὸς εἶσαι σὺ κι ἐτόλμησες, ἀντὶ νὰ μὲ δροσίζεις,
ἀντὶ μὲ τὸ τραγούδι σου τὸν ὕπνο μου νὰ εὐφραίνεις,
καὶ μὲ τὰ κρύα σου νερὰ τὴ φτέρνα μου νὰ πλένεις,
ἐμπρός μου στέκεις φοβερό, μ᾿ ἀφροὺς στεφανωμένο;
Ὅποιος κι ἂν εἶσαι μάθε το, εὔκολα δὲν πεθαίνω!»

«Βράχε, μὲ λένε Ἐκδίκηση. Μ᾿ ἐπότισεν ὁ χρόνος
χολὴ καὶ καταφρόνεση. Μ᾿ ἀνάθρεψεν ὁ πόνος.
Ἤμουνα δάκρυ μιὰ φορὰ καὶ τώρα κοίταξέ με,
ἔγινα θάλασσα πλατιά, πέσε, προσκύνησέ με.
Ἐδῶ μέσα στὰ σπλάγχνα μου, βλέπεις, δὲν ἔχω φύκη,
σέρνω ἕνα σύγνεφο ψυχές, ἐρμιὰ καὶ καταδίκη,
ξύπνησε τώρα, σὲ ζητοῦν τοῦ ἄδη μου τ᾿ ἀχνάρια…
Μ᾿ ἔκαμες ξυλοκρέβατο… Μὲ φόρτωσες κουφάρια…
Σὲ ξένους μ᾿ ἔριξες γιαλούς… Τὸ ψυχομάχημά μου
τὸ περιγέλασαν πολλοὶ καὶ τὰ πατήματά μου
τὰ φαρμακέψανε κρυφὰ μὲ τὴν ἐλεημοσύνη.
Μέριασε βράχε, νὰ διαβῶ, ἐπέρασε ἡ γαλήνη,
καταποτήρας εἶμαι ἐγώ, ὁ ἄσπονδος ἐχθρός σου,
γίγαντας στέκω ἐμπρός σου!»

Ὁ βράχος ἐβουβάθηκε. Τὸ κῦμα στὴν ὁρμή του
ἐκαταπόντησε μεμιᾶς τὸ κούφιο τὸ κορμί του.
Χάνεται μὲς τὴν ἄβυσσο, τρίβεται, σβήεται, λιώνει
σὰ νἆταν ἀπὸ χιόνι.
Ἐπάνωθέ του ἐβόγγιζε γιὰ λίγο ἀγριεμένη
ἡ θάλασσα κι ἐκλείστηκε. Τώρα δὲν ἀπομένει
στὸν τόπο ποὖταν τὸ στοιχειό, κανεὶς παρὰ τὸ κῦμα,
ποὺ παίζει γαλανόλευκο ἐπάνω ἀπὸ τὸ μνῆμα.

Το δικό μου ξεχωριστό φετινό Καρναβάλι!

Καλή Καθαρά Δευτέρα και καλή Σαρακοστή σε όλους σας!

 

Συνηθίζεται την Καθαρά Δευτέρα να συζητάμε μαζί με τους φίλους μας για το Καρναβάλι που πέρασε! Επειδή λοιπόν δεν θα βρεθούμε από κοντά, θα ήθελα να σας γράψω για το δικό μου ξεχωριστό φετινό Καρναβάλι!

Κάθε χρόνο οι παρελάσεις των γκρούπ περνούσαν κάτω από το σπίτι μας και εμείς πάντα στολίζαμε το μπαλκόνι μας. Έτσι και φέτος, αποφασίσαμε να τηρήσουμε το έθιμό μας και βάλαμε πολλές σερπαντίνες και χρωματιστά μπαλόνια να κρέμονται μπροστά! Μου φάνηκε πιο χαρούμενη και χρωματιστή η γειτονιά μας, αλλά δυστυχώς τώρα έλειπε η καρναβαλική μουσική από τα ηχεία του Δήμου! Έτσι γρήγορα σκεφτήκαμε με την αδερφή μου να βάλουμε καρναβαλικά τραγούδια, να φορέσουμε τις παλιές καρναβαλικές στολές μας, να βαφτούμε και να διασκεδάσουμε κάνοντας την δική μας διαφορετική παρέλαση μέσα στο σπίτι μας! Κάναμε και εμείς ένα κορονοκαρναβαλικό πάρτι, και σήμερα Καθαρά Δευτέρα καθαρίζουμε, όπως λέει και το αγαπημένο μου τραγούδι!

 

Εύχομαι του χρόνου να διασκεδάζουμε όλοι στους δρόμους! Με χαρά!!!

 

Σαν σήμερα: Η πρώτη γυναίκα στο διάστημα “Βαλεντίνα Τερέσκοβα”

Σαν σήμερα, 6 Μαρτίου 1937, γεννήθηκε σε ένα μικρό χωριό της Ρωσίας το σπουδαίο κορίτσι που έγινε η πρώτη γυναίκα που ταξίδεψε στο διάστημα, η Βαλεντίνα Τερέσκοβα. Μεγάλωσε με πολλές δυσκολίες και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σχολείο, όταν ήταν 16 ετών. Λίγα χρόνια αργότερα, ξεκίνησε τις πτώσεις με αλεξίπτωτο, ξεπερνώντας πολλές φοβίες, και γράφτηκε στην ακαδημία αεροπλοΐας. Μια μέρα ανακάλυψε ότι η κυβέρνηση σχεδίαζε να εκπαιδεύσει την πρώτη γυναίκα κοσμοναύτη και αμέσως γράφτηκε στο πρόγραμμα. Μετά από δύο χρόνια εντατικής εκπαίδευσης ήταν έτοιμη να "πετάξει" στο διάστημα...ήταν 16 Ιουνίου 1963! Η κάψουλα της με το όνομα Βοστόκ 6, ήταν μια μικρή σφαίρα γεμάτη φινιστρίνια...τρία, δύο, ένα, μηδέν και πετούσε πια προς τα αστέρια!

Ο σκοπός της αποστολής ήταν να μελετηθεί η λειτουργία του γυναικείου σώματος στο διάστημα. Η ίδια έπρεπε να τραβάει φωτογραφίες από τον ορίζοντα, να γράφει σε ένα ημερολόγιο και να ελέγχει την κατεύθυνση του διαστημόπλοιου. Έπειτα από 2 ημέρες, 22 ώρες και 49 ολόκληρες περιστροφές είχε παραμείνει στο διάστημα περισσότερο χρόνο από όλους τους Αμερικανούς αστροναύτες μαζί! Λίγες μέρες μετά την επιστροφή της στη Γη, ανακηρύχτηκε Κοσμοναύτης της Σοβιετικής Ένωσης! Προς τιμήν της κυκλοφόρησε νέο γραμματόσημο και κόπηκε ένα νόμισμα. Το εγχείρημά της είχε δείξει σε όλο τον κόσμο ότι οι γυναίκες ήταν ικανές να πετάξουν στο διάστημα, ακριβώς όπως και οι άντρες. 

Αργότερα, γράφτηκε στη σχολή Μηχανικών και παράλληλα ασχολήθηκε με την πολιτική. Ήταν πολύ αφοσιωμένη στο στόχο της και έγινε ακόμα και αντιπρόεδρος της επιτροπής για την παιδεία, την επιστήμη και τον πολιτισμό στη χώρα της. Ακόμα δόθηκε το ψευδώνυμό της, που χρησιμοποιούσε, σε έναν αστεροειδή "1671 Τσάικα" (τσάικα σημαίνει γλάρος στα ρώσικα) και ακόμα μια κοιλάδα στο φεγγάρι θα γινόταν γνωστή ως Κοιλάδα Τερέσκοβα.  

Πηγές:

  • https://www.sansimera.gr/articles/783
  • Συναρπαστικές ιστορίες: 20 σπουδαία κορίτσια που άλλαξαν τον κόσμο, εκδόσεις Διόπτρα