ΙΛΙΑΔΑ 2020-2021

ΛΕΞΙΚΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ- ΝΕΑΣ και ΑΡΧΑΙΑΣ

ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ 

http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/index.html

1.  Βασικό λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας

            http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/lexicon/index.html

2.  Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού  της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας LIDDELL & SCOTT

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/tools/liddel-scott/index.html

Η ασπίδα του Αχιλλέα

Στη ραψωδία Σ ο Αχιλλέας αποφασίζει να γυρίσει στον πόλεμο, για να εκδικηθεί το θάνατο του φίλου του, Πάτροκλου. Η Θέτιδα, η μητέρα του Αχιλλέα, ζητά από τον θεό Ήφαιστο να κατασκευάσει  νέα όπλα για το γιο της.

Δείτε εδώ βίντεο της εκπαιδευτικής τηλεόρασης, όπου παρουσιάζεται η ασπίδα που κατασκεύασε ο Ήφαιστος για τον Αχιλλέα .  Δείτε κι ένα ακόμα ενδιαφέρον βίντεο με το ίδιο θέμα εδώ .

Ακούστε εδώ (επιλέξτε τη Σ ραψωδία) την απαγγελία του αποσπάσματος του Ομήρου (σε μετάφραση Μαρωνίτη), όπου περιγράφεται από τον Όμηρο η ασπίδα του Αχιλλέα. ( από το λεπτό 41:51 )

Διαβάστε την περιγραφή της ασπίδας στις σελίδες 122-127 του σχολικού βιβλίου (στίχοι 478 - 616 της ραψωδίας Σ, σε μετάφραση Πολυλά )

Η Οδύσσεια θεωρείται το πιο επιδραστικό βιβλίο στην ιστορία της ανθρωπότητας

Συνεχίστε την ανάγνωση    εδώ

Έκτορας και Ανδρομάχη.

Ραψωδία Ζ   

Tischbein, Johann Heinrich (1751-1829)

Ακούστε όλο το απόσπασμα του βιβλίου (Ζ 369-502 σσ. 71 –76 ) σε μετάφραση Δ. Μαρωνίτη  εδώ  (λεπτά 30:24 έως 43:20).  [ Προσοχή! να επιλέξετε το βίντεο με την απαγγελία της Ζ΄ ραψωδίας  -δείτε στον ΤΟΙΧΟ της Κυψέλης μια ερώτηση για την απαγγελία]

      [...]άφησε πίσω του το αρχοντικό ο Έκτορας,
[...]   ώσπου διαβαίνοντας την τειχισμένη πόλη, στις πύλες              430
έφτασε που λέγονται Σκαιές[...]
Κι εκεί την είδε να τρέχει προς το μέρος του,
πολύδωρη η Ανδρομάχη, [...]

Εκεί τον συναπάντησε στο πλάι η παραμάνα με το αθώο
παιδί στην αγκαλιά, νήπιο ακόμη, τον ακριβό τους Εκτορίδη, [400]
σαν άστρο λάμποντας.                                                                                     440
Ο Έκτορας τον έλεγε Σκαμάνδριο, οι άλλοι όμως
Αστυάνακτα, γιατί ο πατέρας του ήταν εκείνος που κρατούσε
της Τροίας το κάστρο.
Βλέποντας ο πατέρας το παιδί, αμίλητος του χαμογέλασε,
οπότε η Ανδρομάχη βουρκωμένη πλησιάζει, δένει το χέρι της      445
στο χέρι του, κι είπε μιλώντας   [...]

[...]

Έτσι μιλώντας ο γενναίος Έκτωρ το χέρι του άπλωσε                          513
να πάρει το παιδί, μα το παιδί τραβήχτηκε στον κόλπο
της καλλίζωνής του παραμάνας, τσιρίζοντας, γιατί φοβήθηκε          515
την όψη του πατέρα του - το τρόμαξε ο χαλκός, η αλογίσια φούντα,
που φοβερή την είδε να σαλεύει στην κορυφή του κράνους.
Γέλασε τότε ο πατέρας του, γέλασε κι η σεμνή του μάνα,               [470]
κι ευθύς από την κεφαλή του βγάζει την περικεφαλαία
ο γενναίος Έκτωρ - την απιθώνει καταγής, κι αυτή λαμποκοπούσε. 520
Ύστερα σήκωσε στα χέρια του τον γιο του, τον φίλησε, τον χόρεψε,
τέλος στον Δία ύψωσε και στους ολύμπιους θεούς ευχή[...]

Μελανόμορφος κρατήρας, πιθανώς από εργαστήριο αποικίας στην Καλαβρία της Ιταλίας .

(Περιγραφή της παράστασης εδώ )

Πίνακες εμπνευσμένοι από τη σκηνή της συνάντησης Έκτορα και Ανδρομάχης :

Δείτε στον Ιστότοπο "Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα", Ο  τρωικός πόλεμος στην τέχνη και τη λογοτεχνία (εδώ)

Δείτε επίσης και στον Ιστότοπο "Ελληνικός Πολιτισμός" (εδώ)

Δείτε ένα δίλεπτο απόσπασμα από την ταινία "Τροία" στο οποίο παρουσιάζεται η συνάντηση Έκτορα και Ανδρομάχης.

(εδώ)

Ακούστε την Ιλιάδα σε μετάφραση Δ. Ν. Μαρωνίτη

"Ιλιάς" ... του Ομήρου, απαγγελία των εικοσιτεσσάρων ραψωδιών του Ομηρικού έπους από Ελληνίδες ηθοποιούς (Λυδία Κονιόρδου, Στεφανία Γουλιώτη, Εύα Κοταμανίδου, Ρένη Πιττακή, Ράνια Οικονομίδου, Φιλαρέτη Κομνηνού, Κάτια Δανδουλάκη, Πέμη Ζούνη, Μαρία Κεχαγιόγλου, Λήδα Πρωτοψάλτη, Θέμις Μπαζάκα, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Μάγια Λυμπεροπούλου, Μαρία Σκουλά, Δήμητρα Χατούπη, Μαρία Πρωτόπαππα, Λένα Κιτσοπούλου, Ελένη Κοκκίδου, Άννα Μάσχα, Λυδία Φωτοπούλου, Μαρία Ναυπλιώτου, Ρούλα Πατεράκη, Όλια Λαζαρίδου, Αμαλία Μουτούση), σε νεοελληνική απόδοση του Δημήτρη Μαρωνίτη, στον κύκλο του Εθνικού Θεάτρου "Αρχαία Κληρονομιά - Νέα Προοπτική".

https://enlogois.gr/recitations/homer-ilias-ethniko-theatro

Η συνάντηση Αχιλλέα- Θέτιδας (Α΄350 κ.εξ.,  σελ. 34 κ.εξ. του σχολικού βιβλίου)  -->   λεπτό 38:05 της απαγγελίας

Σκηνές από τον Όλυμπο (Α΄494 κ.εξ., σελ. 41 κ.εξ.  του σχολικού βιβλίου)              -->   λεπτό 52:01    της απαγγελίας

Σύγκριση ομηρικού κειμένου και κινηματογραφικής απόδοσης

Δείτε το παρακάτω απόσπασμα από την ταινία "Τροία"  του Petersen (2004) και συζητείστε με βάση τα παρακάτω ερωτήματα:

Ποια πλευρά της Θέτιδας αναδεικνύεται στην ταινία, η θεϊκή ή η ανθρώπινη;  Πώς παρουσιάζεται ο Αχιλλέας;  Ποια είναι η κυρίαρχη αρχαιοελληνική αξία  που αναδεικνύεται σ΄ αυτό το απόσπασμα;

Ποια στοιχεία της σκηνής  της Α΄ ραψωδίας (συνάντηση Αχιλλέα- Θέτιδας)  μεταφέρονται  στην κινηματογραφική μεταφορά της συνάντησης Αχιλλέα- Θέτιδας;

https://www.youtube.com/watch?v=GjFusAyCLkY 

Αχιλλέας και Θέτιδα : ποίημα και ζωγραφιά της Ειρήνης

Ο Αχιλλέας από λόγια πληγωμένος,

από τους θεούς νιώθει αδικημένος.

Τον χτυπά αλύπητα η μοίρα,

μα τι να κάνει μάνα του η κακομοίρα.

Υποστηρίζει το μονάκριβο τον γιο της,

Ό,τι μπορεί κάνει από το πλευρό της.

Στον Όλυμπο θα πάει για να τον βοηθήσει,

χάρη του παιδιού της που πολύ δεν θα ζήσει.

Δίπλα στο Γιο της κάθεται κάτω στο ακρογιάλι,

στενοχωρημένος μετά από τέτοια πάλη.

Επιφάνεια Αθηνάς

Ιλιάδα, Α 198-205    (Μετάφραση :  Δ. Ν. Μαρωνίτης)

Κι όπως μ’ αυτά πάλευε ο νους του κι η καρδιά του,
έχοντας κιόλας ανασύρει απ’ το θηκάρι το μεγάλο ξίφος, η Αθηνά
προβάλλει εξ ουρανού, αποσταλμένη της λευκώλενης θεάς, της Ήρας,
που αγαπούσε ίσα και τους δυο, δείχνοντας τη διπλή φροντίδα της.
Στάθηκε πίσω του, απ’ το ξανθό μαλλί τον Αχιλλέα τράβηξε,
μόνο σ’ εκείνον φανερή, αόρατη στους άλλους.
Ο Αχιλλέας κατάπληκτος, στράφηκε πίσω του, κι αμέσως αναγνώρισε
την Αθηνά Παλλάδα - τον πήρε η λάμψη των ματιών της φοβερή.

Πίνακες, τοιχογραφίες, ψηφιδωτά κτλ  που απεικονίζουν την παραπάνω σκηνή :

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/OMHROS-ILIADA/Iliada/Iliada02m.htm

(οι εικόνες βρίσκονται στο πλαίσιο αριστερά, κάτω από τον πλαγιότιτλο "Επέμβαση της Αθηνάς την κρίσιμη στιγμή")

Ικεσία Χρύση

Ψηφιδωτό από την οικία των Νυμφών, Νεάπολη, 4ος αι. μ.Χ.