Δημοτικά τραγούδια “Του γιοφυριού της Άρτας”

Δημοτικά Τραγούδια

Χαρακτηριστικά:

1. Λιτός και πυκνός λόγος: κυριαρχία ουσιαστικών και ρημάτων.
2. Αρχή ισομετρίας: το νόημα ολοκληρώνεται σε έναν στίχο ή ημιστίχιο και δεν υπάρχει διασκελισμός.
3. Επανάληψη του νοήματος του πρώτου στίχου και στον δεύτερο: έμφαση.
4. Άσκοπα ερωτήματα: δεν περιμένουμε να πάρουμε απάντηση.
5. Το θέμα του αδυνάτου: δηλώνει το εξωπραγματικό, το φανταστικό, το υπερφυσικό.
6. Προσωποποιήσεις
7. Διάλογος.
8. Τριμερές σχήμα: τριμερής διάρθρωση του νοήματος. Το νόημα κλιμακώνεται στα τρία μέλη ή αυξητικά ή επαναληπτικά.
9. Εκφραστικά μέσα και σχήματα λόγου: επανάληψη, αντίθεση, εικόνες, υπερβολή, προσωποποίηση, μεταφορά.
10. Παραμυθικό στοιχείο.

 

Παραλογές- χαρακτηριστικά:

1. Πολύστιχα αφηγηματικά τραγούδια.
2. Δραματικές περιπέτειες (αληθινές- φανταστικές).
3. Παραμυθικό στοιχείο.
4. Ομοιότητα με τα ακριτικά τραγούδια.
5. Παλαιότερα δημοτικά τραγούδια.
6. Διάδοση σε βαλκανικούς λαούς.

 

«Του γιοφυριού της Άρτας»

(κείμενο σχολικό βιβλίο σελ.12- 14)

 

Ενότητες

1^η: στίχοι 1-6

2^η: στίχοι 7-13

3^η: στίχοι 14-20

4^η: στίχοι 21-32

5^η: στίχοι 33-40

6^η: στίχοι 41-46

Ερμηνευτικά σχόλια

• Στο συγκεκριμένο δημοτικό τραγούδι διακρίνουμε τα γνωρίσματα των παραλογών: είναι πολύστιχο αφηγηματικό τραγούδι, υπάρχει δραματική περιπέτεια και στοιχεία παραμυθιού.
• Ακόμη, ανάμεσα στην αφήγηση υπάρχουν διάλογοι που προκαλούν συναισθηματική ένταση.
• Σε αυτό το δημοτικό τραγούδι υπάρχουν πολλές εικόνες, κυρίως οπτικές και ακουστικές.

Αφηγητής και αφηγηματικοί τρόποι

• Η αφήγηση γίνεται σε γ΄ ενικό πρόσωπο.
• Ο αφηγητής δεν συμμετέχει στα γεγονότα αλλά μπορούμε να καταλάβουμε την παρουσία του μέσα από την αφήγηση.
• Στην αφήγηση βλέπουμε τα γεγονότα, ενώ με τον διάλογο παρατηρούμε τα συναισθήματα των ηρώων.

Σκηνικό

Το τοπίο στην αρχή είναι πραγματικό καθώς παρουσιάζονται οι μάστορες να κάνουν μια δουλειά σε ένα συγκεκριμένο μέρος. Στη συνέχεια όμως το μέρος αυτό σταματά να είναι πραγματικό καθώς κάτι περίεργο συμβαίνει με αποτέλεσμα την πτώση του γεφυριού. Η νύχτα που πέφτει το γεφύρι, το πουλί που μιλά με ανθρώπινη φωνή, ο χρησμός που λέει πως για να στεριώσει το γεφύρι πρέπει να θυσιαστεί η γυναίκα του πρωτομάστορα, το στοίχειωμα και η κατάρα μας θυμίζουν στοιχεία παραμυθιού και έτσι προσθέτουν ένα μαγικό στοιχείο.

 

Δραστηριότητες

1. Αφού διαβάσετε το κείμενο και με βάση τις ενότητες που σας έχουν δοθεί να γράψετε από έναν πλαγιότιτλο για κάθε ενότητα.
2. Να γράψετε τα χαρακτηριστικά των παραλογών

Χαρακτηριστικά παραλογών