Πρόσωπα και γεγονότα της Ρωμανίας

Στρατηγός Βελισάριος

Ο Βελισάριος γεννήθηκε το 505 μ.Χ. στο χωριό Γερμανίκεια της Θράκης και θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους στρατιωτικούς ηγέτες όλων των εποχών. Όντας ο δεύτερος δυνατότερος άντρας στην Αυτοκρατορία μετά τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό τον οποίο και υπηρετούσε πιστά, υπερασπίστηκε με το σπαθί την τιμή της Αυτοκρατορίας τόσο σε Ανατολή όσο και Δύση. Όσον αφορά την ελληνική ιστορία, πρόκειται για τον μεγαλύτερο Έλληνα στρατηγό-κατακτητή της που εμφανίστηκε μετά τον Μ. Αλέξανδρο, καθώς αφενός είναι γνωστό ότι κανένας από τους διαδόχους του δεν μπόρεσε ποτέ να συγκριθεί με το μεγάλο στρατηλάτη. Ακολούθησε νωρίς στρατιωτική σταδιοδρομία, εντασσόμενος ως αξιωματικός στην προσωπική φρουρά του Αυτοκράτορα Ιουστίνου Α'(518-527). Ο ανιψιός και διάδοχος του Ιουστίνου Ιουστινιανός, έχοντας το μεγάλο ηγετικό χάρισμα της επιλογής άξιων συμβούλων και υφισταμένων, εκτίμησε από νωρίς τα προσόντα του Βελισάριου.

            Η άφιξη του Βελισαρίου στην Κωνσταντινούπολη βρήκε την πρωτεύουσα σε αναβρασμό λόγω των ταραχών που επικρατούσαν μεταξύ των φατριών του ιπποδρόμου, κυρίως των Βένετων και των Πράσινων. Ο Ιουστινιανός προσπαθώντας να εκμεταλλευθεί τις διαφορές των ομάδων αυτών και να τις εντάξει στα πολιτικά του σχέδια, κατάφερε μόνον να εκτραχύνει την κατάσταση που κατάληξε στην περίφημη Στάση του Νίκα (αρχές του 532). Σύσσωμοι οι οπαδοί και των δύο παρατάξεων παραμερίζοντας τις διαφορές τους, εξεγέρθηκαν κατά του αυτοκράτορα. Ο Βελισάριος επέδειξε μεγάλο ζήλο για την καταστολή της εξέγερσης. Οι αρχικές προσπάθειές του όμως δεν τελεσφόρησαν λόγω της απόφασης πολλών στρατιωτών της ανακτορικής φρουράς να μείνουν ουδέτεροι σ’ αυτήν την εσωτερική σύγκρουση. Ο θρόνος του Ιουστινιανού σώθηκε την τελευταία στιγμή από την αγέρωχη παρότρυνση της αυτοκράτειρας Θεοδώρας. Τελικά οι στρατηγοί Βελισάριος, Ναρσής και Μούνδος συντόνισαν τις ενέργειές τους και περικύκλωσαν τον εξαγριωμένο όχλο στον ιππόδρομο, όπου ακολούθησε μεγάλη σφαγή. Η συμβολή του Βελισαρίου στην καταστολή της στάσης και η αμέριστη υποστήριξη που παρείχε στον κλονιζόμενο Ιουστινιανό, έκανε τον στρατηγό έναν από τους πλέον έμπιστους συνεργάτες του αυτοκράτορα.

          Ως επιβράβευση του ανατέθηκε η διοίκηση του πολέμου κατά των Βανδάλων, τους οποίους και συνέτριψε συνοπτικά κατά την περίφημη εκστρατεία του 533-534. Η μετεωρική του άνοδος όμως, προκάλεσε τον φθόνο της βυζαντινής αριστοκρατίας, η οποία και θα τον διέβαλε ως συνωμότη καθ’ όλη την διάρκεια της σταδιοδρομίας του, προκαλώντας συχνά την καχυποψία του Ιουστινιανού περί της νομιμοφροσύνης του. Το 536 ο Ιουστινιανός ανέθεσε στον ήδη θρυλικό Στρατηγό, την καθυπόταξη του οστρογοτθικού Βασιλείου. Μετά από πέντε χρόνια σφοδρών και ανηλεών μαχών, ο Βυζαντινός Στρατηγός κατόρθωσε να καταλάβει σχεδόν ολόκληρη την Ιταλία. Η υποταγή των σκληροτράχηλων Γότθων υπήρξε όμως μόνο προσωρινή. Μετά την εσπευσμένη ανάκληση του Βελισάριου στην Ανατολή, λόγω της αναζωπύρωσης του πολέμου με τους Πέρσες, οι αναγεννημένοι Οστρογότθοι υπό τον δραστήριο ηγέτη τους Τωτίλα, επανέλαβαν τις εχθροπραξίες.

          Ο Βελισάριος για ακόμη μια φορά κλήθηκε να υπερασπιστεί την αξιοπρέπεια της Αυτοκρατορίας. Στην Ιταλία θα περιορίσει την νέα προέλαση των γότθων όμως η άρνηση του Αυτοκράτορα να του στείλει ενισχύσεις θα τον κάνει να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη και να αποσυρθεί. Παρά ταύτα η εισβολή στα Βαλκάνια των Κουτριγούρων ενός βαρβαρικού ουννικού φύλου θα καταστήσει τον μεγάλο στρατηγό αναγκαίο. Ο Βελισάριος χάρη στην στρατηγική του ευφυΐα θα καταφέρει με ολιγάριθμους βετεράνους άντρες να τρέψει σε φυγή τους εισβολείς που απειλούσαν άμεσα την πρωτεύουσα.

         Το 561 ο μεγάλος αυτός άνδρας παρά την δόξα που είχε χαρίσει στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία θα κατηγορηθεί για ακόμη μια φορά για απιστία προς το στέμμα. Οι ένδοξες νίκες του τόσο στην Ανατολή όσο και στην Δύση και ο διπλασιασμός της αυτοκρατορίας δεν θα εμποδίσουν τον Αυτοκράτορα να δημεύσει την περιουσία του και να τον θέσει σε κατ' οίκον περιορισμό. Αν και λίγους μήνες αργότερα ο Ιουστινιανός τον αποκατέστησε ύστερα από λίγα χρόνια το 565 ο Βελισάριος πέθανε, δυστυχώς, χωρίς την τιμή που θα άρμοζε σε έναν τέτοιο στρατηγό. Η ζωή και τα κατορθώματά του έγιναν αντικείμενο θαυμασμού ανά τους αιώνες και τροφοδότησαν πολλούς θρύλους και διηγήσεις. Το όνομά του έγινε συνώνυμο της στρατιωτικής ευφυΐας και ανδρείας και αποδιδόταν σε δαφνοστεφείς στρατηγούς, όπως ο δημοφιλής Ιωάννης Κουρκούας.

 

 

Πηγές:

1)https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%AC%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%82

2) https://www.pronews.gr/istoria/177790_velissarios-o-ellinas-stratigos-poy-katektise-osa-den-prolave-o-megas-alexandros

3) https://liberta-news.gr/%CE%B2%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%AC%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%BF-%CE%B8%CF%81%CF%85%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CF%8C%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B9/

 

 

 

 

 

 

 

Αυτοκράτειρα Θεοδώρα: Από τον Ιππόδρομο στο παλάτι

Η Θεοδώρα γεννήθηκε το 497. Ο πατέρας της ήταν ο Ακάκιος που είχε καταγωγή από την Κύπρο. Ήταν αρκτοτρόφος, δηλαδή φύλακας των αρκούδων, για το δήμο των Πρασίνων. Σε νεαρή ηλικία, η Θεοδώρα έμεινε ορφανή από πατέρα. Είχε δύο δουλειές πριν από το γάμο της: ήταν γνωστή τόσο ως ηθοποιός όσο και ως εταίρα. Αυτή τη δουλειά έκανε επίσης τουλάχιστον μία από τις δύο αδελφές της και λέγεται ότι η μητέρα της έσπρωξε τα κορίτσια σε αυτά τα επαγγέλματα μετά το θάνατο του πατέρα τους. 

Στα 16, η Θεοδώρα έφυγε από την Κωνσταντινούπολη για τη Βόρεια Αφρική, όπου πέρασε τέσσερα χρόνια ως ερωμένη του Εκηβόλου, κυβερνήτη της Πενταπόλεως. Μαζί του έκανε το μοναδικό της παιδί, προτού χωρίσουν. Μετά από τον χωρισμό η Θεοδώρα επιστρέφει στην Κωνσταντινούπολη. 

Το 522 ήταν η εποχή που την είδε ο Ιουστινιανός - κληρονόμος και ανιψιός του αυτοκράτορα Ιουστίνου Α΄, ο οποίος θαμπωμένος από την ομορφιά της θα την παντρευτεί το 523, παρά τις αντιδράσεις της κοινωνικής του τάξης και της θείας του αυτοκράτειρας Ευφημίας, σύζυγος του Ιουστίνου, η οποία ήταν σταθερά υποστηρίκτρια αυτού του νόμου και, λόγω θρησκευτικών και προσωπικών διαφορών, είχε εχθρική στάση απέναντι στη Θεοδώρα. Το 524 όμως πεθαίνει και η σχέση τους περνάει στον γάμο. 

Το 527, ο Ιουστινιανός ανέλαβε τον ρόλο του αυτοκράτορα και η Θεοδώρα έγινε αυτοκράτειρα του Βυζαντίου. Από την πρώτη στιγμή, η νεαρή αυτοκράτειρα Θεοδώρα δεν συμβιβάζεται με τα συζυγικά της καθήκοντα, αλλά διεκδικεί μερίδιο στην άσκηση της εξουσίας. Υποδεχόταν ξένες πρεσβείες και αλληλογραφούσε με ξένους ηγεμόνες, αρμοδιότητες που συνήθως αναλάμβανε ο αυτοκράτορας. Φρόντισε επίσης, να λάβει ορισμένα μέτρα για την υποστήριξη των γυναικών, με την εισαγωγή νόμου που απαγόρευε τη διακίνηση γυναικών, και την τροποποίηση του υπάρχοντος νόμου περί διαζυγίων, ώστε να ενισχυθεί η θέση της γυναίκας. Θα παίξει αποφασιστικό ρόλο στη Στάση του Νίκα, όταν θα πείσει τον άβουλο Ιουστινιανό να χρησιμοποιήσει τον στρατό για την καταστολή της λαϊκής εξέγερσης. 

Πέθανε στις 28 Ιουνίου 548, σε ηλικία 48 ετών, από καρκίνο του μαστού και τάφηκε στο Ναό των Αγίων Αποστόλων στην Κωνσταντινούπολη. Το μονόγραμμά της είναι χαραγμένο στα κιονόκρανα της Αγίας Σοφίας και η μορφή της μαζί με του Ιουστινιανού έχει αποτυπωθεί στο λαμπρό ψηφιδωτό της Βασιλικής του Αγίου Βιταλίου στη Ραβένα. Η επιρροή της συνεχίστηκε ακόμη και μετά το θάνατό της μέσω του σεβασμού και της τιμής που έδειξε ο Ιουστινιανός στο πρόσωπο της. 

www.sansimera.gr / www.historicchronicles.com / www.offlinepost.gr

 

Πρόσωπα της Ρωμανίας

Στο φετινό ιστολόγιο της Βυζαντινής Ιστορίας θα συγκεντρώσουμε πληροφορίες για σπουδαίες προσωπικότητες που συναντήσαμε στα μαθήματά μας. Θα αποτελέσει έργο συλλογικής και συνεργατικής μελέτης που θα συμπληρώνει τις γνώσεις των μαθητών και θα καλλιεργεί τις ψηφιακές τους δεξιότητες.

1. Κάθε μαθητής επιλέγει μια προσωπικότητα με την οποία θέλει να ασχοληθεί. (Βλ. παρακάτω)
2. Επισκέπτεται τρεις ηλεκτρονικές πηγές για την άντληση πληροφοριών που θα αναφέρει στο τέλος του κειμένου του. (Βλ. και ΤΟΙΧΟΣ)
3. Συντάσσει ένα σύντομο κείμενο για τους κυριότερους σταθμούς της ζωής του προσώπου και το έργο του-προσφορά του.
4. Εμπλουτίζει το άρθρο του με μία σχετική εικόνα.
5. Αφού αναρτήσει το κείμενο σύμφωνα με τις οδηγίες στον Τοίχο της κυψέλης μπορεί να σχολιάζει αξιοπρεπώς τις αναρτήσεις των συμμαθητών του.

• Μέγας Κωνσταντίνος
• Ιουστινιανός
• Θεοδώρα (σύζυγος Ιουστινιανού)
• στρατηγός Βελισάριος
• στρατηγός Ναρσής
• Ιωάννης Καπππαδόκης
• Τριβωνιανός
• Ανθέμιος Τραλλιανός
• Ισίδωρος Μιλήσιος
• Ηράκλειος
• πατριάρχης Σ'εργιος
• μάγιστρος Βώνος