Κατανοείτε τις 3 περιοχές της Ευρώπης με βάση τη μορφολογία του εδάφους και τους λόγους για τους οποίους υπάρχει αυτή η διαφοροποίηση. Κάνετε και τις αντίστοιχες ασκήσεις του κεφ. 26 σελ. 38.
Για ην άσκηση 3 του Τετρ. Εργασιών. Κατεβάζετε τις εφαρμογές και τις τρέχετε. απλά πατάτε πάνω στις 3 εικόνες και κατεβαίνουν αυτόματα στον υπολογιστή σας.Μετά τις βρίσκετε στις Λήψεις και τις πατάτε για να παίξουν.
Οι μεγάλες οροσειρές είναι αποτέλεσμα των ενδογενών δυνάμεων. Αντίθετα οι τεράστιες πεδιάδες διαμορφώθηκαν από την επίδραση εξωγενών δυνάμεων.
Πώς έδρασαν οι εξωγενείς δυνάμεις
Το ανάγλυφο μιας περιοχής διαμορφώνει τις καιρικές συνθήκες της περιοχής, οι οποίες επηρεάζουν τις δραστηριότητες των ανθρώπων. Επίσης το ανάγλυφο διευκολύνει ή εμποδίζει τις καλλιέργειες, το κτίσιμο πόλεων και χωριών, την επικοινωνία (κατασκευή δρόμων, σιδηροδρόμων), τις μεταφορές κ.λπ.
Η έννοια του κλίματος Η θερμοκρασία, η βροχή, η υγρασία, ο άνεμος, το χιόνι αποτελούν ατμοσφαιρικές συνθήκες. Όταν ορισμένες από αυτές επικρατούν για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα σε έναν τόπο και σε συγκεκριμένη εποχή, τότε καθορίζουν το κλίμα του τόπου αυτού.
Αντίθετα οι ατμοσφαιρικές συνθήκες που επικρατούν σε έναν τόπο σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο (π.χ. ημέρα) καθορίζουν τον καιρό του τόπου αυτού.
Οι ηλιακές ακτίνες θερμαίνουν την επιφάνεια της Γης. Τα ποσά θερμότητας, όμως, που απορροφά ένας τόπος εξαρτώνται από τη διεύθυνση, με την οποία φθάνουν οι ακτίνες του ήλιου στην επιφάνειά του. Αν οι ακτίνες προσπίπτουν στον τόπο κάθετα, τότε η επιφάνεια της Γης απορροφά μεγάλα ποσά θερμότητας με αποτέλεσμα η θερμοκρασία του τόπου να είναι υψηλή. Αν οι ακτίνες προσπίπτουν πλάγια, τότε απορροφώνται μικρά ποσά θερμότητας με αποτέλεσμα η θερμοκρασία του τόπου να είναι χαμηλή. Άρα η θερμοκρασία ενός τόπου εξαρτάται από το ποσό της θερμότητας που απορροφά από τον Ήλιο
Όπως φαίνεται στην εικόνα, οι ακτίνες του Ήλιου προσπίπτουν κάθετα στον Ισημερινό και στις περιοχές που βρίσκονται γύρω από αυτόν. Επομένως ο βασικός παράγοντας που διαμορφώνει το κλίμα ενός τόπου είναι η απόστασή του από τον Ισημερινό, δηλαδή το γεωγραφικό πλάτος του τόπου. Το υψόμετρο, δηλαδή το ύψος ενός τόπου από την επιφάνεια της θάλασσας, καθορίζει σημαντικά τη θερμοκρασία του, αφού όσο υψηλότερα βρίσκεται ο τόπος τόσο χαμηλότερη είναι η θερμοκρασία του.
Άλλος βασικός παράγοντας που διαμορφώνει το κλίμα ενός τόπου είναι η απόστασή του από τη θάλασσα. Οι παραθαλάσσιες περιοχές έχουν πάντα ηπιότερο κλίμα.
Επίσης ειδικές τοπικές συνθήκες επηρεάζουν το κλίμα μιας περιοχής.
Κλιματικές ζώνες
Οι περιοχές που βρίσκονται γύρω από τον Ισημερινό και έχουν πολύ υψηλές θερμοκρασίες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους αποτελούν την πιο θερμή κλιματική ζώνη, που λέγεται τροπική ζώνη. Οι περιοχές που βρίσκονται κοντά στους πόλους και έχουν πολύ χαμηλές θερμοκρασίες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους αποτελούν τις πολικές ζώνες. Οι περιοχές που βρίσκονται ανάμεσα στις πολικές ζώνες και στην τροπική λέγονται εύκρατες ζώνες.
Στο μάθημα της Γεωγραφίας μάθαμε για την εναλλαγή μέρας και νύχτας, καθώς και ότι η διάρκεια της ημέρας και της νύχτας δεν είναι πάντα η ίδια στους διάφορους τόπους της Γης. Άλλοτε η ημέρα είναι μεγαλύτερη από τη νύχτα και άλλοτε συμβαίνει το αντίστροφο. Αιτία του φαινομένου αυτού είναι η μικρή κλίση που έχει ο νοητός άξονας της Γης. Η κλίση αυτή επίσης είναι η βασική αιτία της δημιουργίας των εποχών.
Όλα αυτά γίνονται πιο κατανοητά με τη βοήθεια των παρακάτω προσομοιώσεων και εφαρμογών.
Περιστρέψτε το βέλος και δείτε πως εναλλάσσεται η μέρα με τη νύχτα πάνω στον πλανήτη. Παρατηρήστε ότι επειδή είμαστε κατά το θερινό ηλιοστάσιο (δηλαδή καλοκαίρι στο βόρειο ημισφαίριο) ο Βόρειος πόλος δε σκοτεινιάζει ποτέ (6 μήνες φως), σε αντίθεση με τον Νότιο πόλο που επικρατεί συνεχώς σκοτάδι (6 μήνες νύχτα).
Έχει 3 παράθυρα. Στο 1ο διαβάζεται λίγη θεωρία, αλλά στην εικόνα φαίνεται χαρακτηριστικά ότι ο Νότιος πόλος φωτίζεται συνεχώς, σε αντίθεση με τον Βόρειο πόλο που είναι σκοτεινός. (περίπτωση χειμώνα στην Ελλάδα και καλοκαιριού στην Αυστραλία). Στο 2ο αν σύρετε το κουμπάκι κάτω από το χάρτη βλέπετε πως μεταβάλλεται στη διάρκεια του 24ωρου το φως (εδώ πάλι άλλη μια περίπτωση με καλοκαίρι στο βόρειο ημισφαίριο και μόνιμο φως στον βόρειο πόλο) και στο 3ο ένα animation όπου η Γη περιστρέφεται και παρατηρείται την εναλλαγή του φωτός πάνω της. Πάλι ο Βόρειος πόλος συνεχώς φωτισμένος και ο Νότιος στο σκοτάδι. Μετά από 6 μήνες, όπου η Γη θα έχει κάνει τη μισή της περιφορά, θα ισχύει το αντίθετο.
Βλέπουμε τη Γη από πάνω, δηλαδή βλέπουμε τον Βόρειο πόλο. Πατήστε όποιον μήνα θέλετε ή ημερομηνία ή απλά αφήστε να γυρίζει μόνη της. Πάνω δεξιά φαίνεται και σε ποιο σημείο της ελλειπτικής τροχιάς βρίσκεται η Γη. Αν βάλετε τ σημερινή ημερομηνία θα δείτε ότι η διάρκεια της νύχτας υπερισχύει της ημέρας (κλαψ κλαψ!)
.
Διαφωτιστικό βίντεο για το πως η κλίση της Γης επηρεάζει τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας. Παρατηρήστε τον Βόρειο πόλο. Δείτε πως σκοτεινιάζει και πως φωτίζει αναλόγως τη θέση τη Γης κατά την περιφορά της γύρω από τον Ήλιο.
Οι λόγοι που οδήγησαν τους Γεωγράφους να χωρίσουν τη Γη σε ΝΟΗΤΕΣ γραμμές κάθετες (μεσημβρινοί) και παράλληλες (παράλληλοι κύκλοι) ήταν η ανάγκη του ακριβού προσδιορισμού της θέσης μας πάνω στη πλανήτη. Έτσι, χωρίζοντας τη Γη σαν μια τεράστια σκακιέρα, δίνοντας 2 συντεταγμένες ξέρουμε με ακρίβεια τη θέση μας.
Παρατηρήστε ότι στους παράλληλους οι μετρήσεις φτάνουν μέχρι 90 μοίρες (Βόρεια ή Νότια), ενώ στους μεσημβρινούς μέχρι 180 μοίρες (Ανατολικά ή Δυτικά). Όταν αναφέρουμε σε ποιον παράλληλο κύκλο είμαστε, ουσιαστικά δηλώνουμε πόσο απέχουμε (σε μοίρες) από τον Ισημερινό, δηλαδή αναφέρουμε το Γεωγραφικό μας Πλάτος. Όταν αναφέρουμε σε ποιον μεσημβρινό είμαστε, ουσιαστικά δηλώνουμε πόσο απέχουμε από τον 1ο Μεσημβρινό του Γκρίνουϊτς (Γεωγραφικό Μήκος). ΠΟΤΕ ΜΑ ΠΟΤΕ δεν ξεχναμε να αναφέρουμε Βόρεια ή Νότια στο πλάτος και Ανατολικά ή Δυτικά στο μήκος
ΘΕΩΡΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
.
Καταπληκτική εφαρμογή που δείχνει παραστατικά ότι είπαμε μέχρι σήμερα!
Πατήστε αριστερά πρώτα τους μεσημβρινούς και τος παράλληλους κύκλους. Δεξιά κάτω από τη Γη πατήστε ξεχωριστά τους μεσημβρινούς και τους κύκλους και θα τους καταλάβετε. Είναι πολύ διαφωτιστικό. Διαβάστε και τη θεωρία στα αριστερά. Συνεχίστε με τις συντεταγμένες και τελειώστε με την Εξάσκηση.
.
Τοποθετήστε την πινέζα στις συντεταγμένες που σας ζητάει!
