Τα λουλούδια του Α'1(3ο Δημοτικό Άμμου Ζάκυνθος)

​Η πασχαλινή ατμόσφαιρα διαλύει το μίσος των ανθρώπων και προσφέρει σε όλους τη συμφιλίωση της αγάπης. Ο χαιρετισμός μεταξύ των χριστιανών για σαράντα ημέρες μετά το Πάσχα είναι «Χριστός Ανέστη» και η ανταπάντηση «Αληθώς Ανέστη» και εκφράζει τη συμμετοχή των ανθρώπων στην Ανάσταση του Κυρίου, καθώς και τη μετάδοση του χαρμόσυνου γεγονότος σ’ όλη τη οικουμένη.

[Η ημέρα της Λαμπρής]

Το Μεγάλο Σάββατο είναι η τελευταία μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και της Μεγάλης Σαρακοστής. Είναι το μόνο Σάββατο του χρόνου κατά το οποίο νηστεύεται και το λάδι. Σήμερα, οι πιστοί αρχίζουν να προετοιμάζονται για το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης. Τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου προς Κυριακή του Πάσχα εορτάζεται κατά το ορθόδοξο τυπικό η Ανάσταση του Χριστού, δηλαδή η ήττα του θανάτου και της φθοράς και η αφή του Αγίου Φωτός στον κόσμο από τον Πανάγιο Τάφο.

Τα τελευταία γεγονότα

Ο Χριστός είχε δηλώσει στους μαθητές Του: «Αποκτανθήναι και τη τρίτη ημέρα εγερθήναι», δηλαδή ότι θα καταδικαστεί σε θάνατο, αλλά την τρίτη ημέρα θα αναστηθεί. Κι έγινε ακριβώς όπως το είχε πει.

Το Σάββατο, αφού συγκεντρώθηκαν οι αρχιερείς και οι φαρισαίοι στον Πόντιο Πιλάτο, τον παρακάλεσαν να ασφαλίσει τον τάφο του Ιησού για τρεις ημέρες διότι, καθώς έλεγαν, «έχουμε υποψία μήπως οι μαθητές Του, αφού κλέψουν την νύχτα το ενταφιασμένο Του σώμα, κηρύξουν έπειτα στον λαό ως αληθινή την ανάσταση την οποία προείπε ο πλάνος εκείνος, όταν ακόμη ζούσε και τότε θα είναι η τελευταία πλάνη χειρότερη της πρώτης». Αφού είπαν αυτά στον Πόντιο Πιλάτο και πήραν την άδεια του, έφυγαν και σφράγισαν τον τάφο τοποθετώντας εκεί για την ασφάλεια του κουστωδία, δηλαδή στρατιωτική φρουρά.

Η πρώτη Ανάσταση

Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου γιορτάζουμε «την θεόσωμον ταφήν» και «την εις άδου κάθοδον», δηλαδή την ταφή του Κυρίου και την κάθοδο Του στον Άδη, όπου κήρυξε σε όλους τους νεκρούς. Τελείται ο εσπερινός του Μεγάλου Σαββάτου και η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και ακούγεται για πρώτη φορά το «Ανάστα ο Θεός, κρίναι την γην». Έχουμε την λεγόμενη «Πρώτη Ανάσταση», δηλαδή το προανάκρουσμα της Αναστάσεως που μεταδίδουν οι ύμνοι και της προσμονής της λυτρώσεως όλης της κτίσεως από την φθορά και τον θάνατο!

Στα Ιεροσόλυμα, η τελετή της Αφής του Αγίου Φωτός και της Ανάστασης του Κυρίου, γίνονται το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου. Η ακολουθία έχει αναστάσιμο και πανηγυρικό χαρακτήρα. Ο ιερέας σκορπά στην εκκλησία  λουλούδια από τον Επιτάφιο της Μ. Παρασκευής, ο οποίος παύει να είναι στολισμένος, παραμένοντας όμως στο κέντρο της εκκλησίας. Αμέσως μετά, διαβάζεται το Ευαγγέλιο, που έχει αναστάσιμο περιεχόμενο:

Σεισμός εγένετο μέγας, καθώς οι Μυροφόρες, πλησιάζουν τον Τάφο του Ιησού. Άγγελος Κυρίου αποσφραγίζει τον τάφο. Όταν οι δύο γυναίκες καταφθάνουν τον βλέπουν κενό και τον Άγγελο να τους αναγγέλλει ότι «Κύριος Ανέστη». Το χαρμόσυνο γεγονός θα πρέπει να το διαμηνύσουν στους μαθητές του. Ο Χριστός εμφανίζεται στις δύο γυναίκες. Σύναξη των 11 μαθητών και εμφάνιση του Χριστού ενώπιόν τους. Τους προτρέπει: «Πορευθέντες μαθητεύσαντες πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός του Υιού και του Αγίου Πνεύματος».

Τα μεσάνυχτα – Η λειτουργία της Ανάστασης

Στην Ελλάδα, η Θεία Λειτουργία της Αναστάσεως γίνεται το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου. Κατά την διάρκεια της Λειτουργίας, στις 12 ακριβώς τα μεσάνυχτα, σβήνουν τα φώτα της εκκλησίας και ο ιερέας προβάλει στην Ωραία Πύλη, κρατώντας σε κάθε χέρι από μία δεσμίδα τριάντα τριών κεριών με το Άγιο Φως, ψάλλοντας το «Δεύτε λάβετε Φως…». Στην συνέχεια ιερείς, ψάλτες και πιστοί βγαίνουν στο περίβολο της εκκλησίας όπου γίνεται η ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αναστάσεως και ψάλλεται το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος».

Η Ανάσταση του Χριστού είναι και για τον λαό σύνθημα αγάπης, το οποίο εκδηλώνεται με τον αμοιβαίο ασπασμό των εκκλησιαζόμενων ενώ αρχίζουν να πέφτουν πυροτεχνήματα και βεγγαλικά. Μετά την Ανάσταση, οι πιστοί μεταφέρουν στο σπίτι τους το Άγιο Φως, κάνοντας στην εξώθυρα στο πάνω μέρος της πόρτας, το σχήμα του σταυρού, με τον καπνό της λαμπάδας. Έπειτα, ανάβουν το καντήλι που έχουν στα εικονίσματα του σπιτιού και προσπαθούν να το κρατήσουν αναμμένο τουλάχιστον τρεις έως σαράντα ημέρες.

Το Πασχαλινό τραπέζι που ακολουθεί, περιλαμβάνει το τσούγκρισμα κόκκινων αυγών, την πατροπαράδοτη μαγειρίτσα (σούπα από αρνίσια ή βοδινά εντόσθια), κουλούρια και τσουρέκια.

Η σημασία της ημέρας

Ο Χριστός σωματικά κοιμάται, αναπαύεται μέσα στον τάφο, ως θεάνθρωπος. Πνευματικά όμως μεταβαίνει στον Άδη και καλεί κοντά Του όλους τους δικαίους της Παλαιάς Διαθήκης, από τον Αδάμ και την Εύα μέχρι τους έσχατους ανθρώπους του Θεού, ώστε να μην λείψει κανείς από το παγκόσμιο προσκλητήριο της σωτηρίας.

Θα ξυπνήσει, θα αναστηθεί για να φέρει στον κόσμο την ελπίδα, τη χαρά της νίκης, τη συντριβή του θανάτου, το πιο σπουδαίο μήνυμα: ότι πλέον είμαστε ελεύθεροι και από το θάνατο. Ολοκληρώνει έτσι το έργο της Θείας Οικονομίας, που είναι η ανάσταση όλης της Δημιουργίας και όλων των ανθρώπων, κι αυτών που ήταν εν ζωή, αλλά και αυτών που είχαν πεθάνει πριν τον ερχομό του Ιησού στον κόσμο.

 Το έθιμο της Πασχαλινής λαμπάδας, είναι ένα από τα πιο γνωστά και ενδεχομένως και από τα πιο αγαπημένα, καθώς στο μυαλό όλων μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με ευχάριστες παιδικές αναμνήσεις. Πώς όμως προέκυψε το έθιμο της Πασχαλινής λαμπάδας, από πότε ακριβώς χρονολογείται και ποιο συμβολισμό κρύβει;

Το έθιμο της Πασχαλινής λαμπάδας που ανάβουμε το βράδυ της Ανάστασης χρονολογείται από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους. Την εποχή που οι νεοφώτιστοι χριστιανοί βαφτίζονταν το Μεγάλο Σάββατο και την Κυριακή του Πάσχα.

Η λαμπάδα ουσιαστικά αποτελούσε σύμβολο του νέου φωτός του Χριστού, το οποίο επρόκειτο να φωτίσει την ψυχή του νεοφώτιστου. Ένας άλλος συμβολισμός της Πασχαλινής λαμπάδας είναι ότι αναπαριστά το φως που έφερε στην ανθρωπότητα ο Χριστός, όταν «νίκησε» το θάνατο, και το σκοτάδι, μέσω της Ανάστασης του.

Με το πέρασμα όμως των χρόνων, η χριστιανική Εκκλησία κράτησε μονάχα τον συμβολισμό της λαμπάδας που αφορά στην Ανάσταση του Χριστού, μιας και σταδιακά η σύνδεση της με τη βάπτιση έπαψε να υφίσταται. Ακόμη και το χρώμα της λαμπάδας έχει, με τη σειρά του, το δικό του ξεχωριστό συμβολισμό.

Καφέ λαμπάδες κρατάμε την Μεγάλη Παρασκευή στον Επιτάφιο, μιας και το χρώμα αυτό συμβολίζει το πένθος των πιστών για τα Πάθη και το θάνατο του Χριστού. Λευκές λαμπάδες είθισται να κρατάμε το Μεγάλο Σάββατο στην Ανάσταση, καθώς το χρώμα αυτό υποδηλώνει τον εορτασμό για τη χαρά της Ανάστασης του Χριστού.

Παράλληλα, η Πασχαλινή λαμπάδα συμβολίζει επίσης και τον ήλιο της Άνοιξης. Το Άγιο φως, με το οποίο την ανάβουμε κατά την Ανάσταση συμβολίζει το φως της γνώσης και της αγάπης.