Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες: σήκωσε το χέρι αν ξέρεις τη διαφορά μεταξύ... διαφοράς και διαφορετικότητας. Υπάρχουν κάποιες αποχρώσεις, τις οποίες κατανοούν μερικοί ιδιότροποι γλωσσολόγοι. Το λεξικό Zingarelli κάτω από την επικεφαλίδα «διαφορά» δηλώνει την «διαφορετικότητα» ως πρώτη σημασία και το αντίστροφο. Αλλά όχι. Στον πόλεμο των λέξεων που διεξάγει εναντίον μας η εξουσία, απαγορεύοντας ορισμένους και εξαναγκάζοντας τη χρήση άλλων, η διαφορά και η διαφορετικότητα δεν είναι πλέον συνώνυμα. Στο ροζ σύννεφο του Newspeak ο πρώτος όρος είναι κακός, ο δεύτερος καλός.
Μοιάζει με λογοπαίγνιο και εν μέρει είναι, καθόλου ουδέτερο και καθόλου αθώο. Πρώτα η πολιτική ορθότητα, μετά το Newspeak, παραμόρφωσε την έννοια και το νόημα των λέξεων, των εκφράσεων, των τρόπων λόγου, για να τις προσαρμόσει στον τρόπο που αισθάνονται, σκέφτονται, μιλούν, που επιθυμούν οι εξουσιαστές. Εδώ, λοιπόν, δύο όροι όπως η διαφορά και η διαφορετικότητα αποκλίνουν τις έννοιές τους σε σημείο να παίρνουν αντίθετες έννοιες. Ο Gabriele D'Annunzio, ευφάνταστος ταχυδακτυλουργός της γλώσσας, έγραψε στο πρώτο του Laudi (Laus Vitae): «Ω ποικιλομορφία (διαφορετικότητα) πλασμάτων, σειρήνα του κόσμου, εγώ είμαι αυτός που σε αγαπά». Ο ποιητής της Πεσκάρα σκόπευε να αναφερθεί στο υπέροχο καλειδοσκόπιο των διαφορών, στη γοητεία της εξαιρετικής ποικιλίας της δημιουργίας και των πλασμάτων.
Read more
