Month: January 2025

Όλοι έχουμε μια ιδέα περί Θεού. Καταλαβαίνουμε τι σημαίνει «Θεός», ανεξάρτητα από το αν πιστεύουμε πως όντως υπάρχει Θεός. Αυτήν τη στιγμή αναμφίβολα σκέφτεστε τη δική σας ιδέα περί Θεού. Αυτό διαφέρει πολύ από το να πείτε ότι όντως υπάρχει Θεός. Ο Άνσελμος (περ. 1033-1109), ένας Ιταλός ιερέας που αργότερα έγινε Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρυ, προέβει σε κάτι ασυνήθιστο. Με το Οντολογικό του Επιχείρημα αξίωσε να δείξει πως, ως ζήτημα λογικής, το γεγονός ότι έχουμε μια ιδέα περί Θεού αποδεικνύει πως όντως υπάρχει Θεός.

Continue reading "Το τέλειο νησί (Άνσελμος του Καντέρμπουρι)"

Ο Τόμας Χομπς (1588-1679) ήταν ένας από τους σπουδαιότερους Άγγλους πολιτικούς στοχαστές. Λιγότερο γνωστό είναι ότι ήταν φανατικός με τη σωματική άσκηση. Κάθε πρωί έκανε έναν μακρύ περίπατο, δρασκελίζοντας λόφους μέχρις εξάντλησης. Σε περίπτωση που του ερχόταν καμιά καλή ιδέα ενόσω ήταν έξω, είχε ένα ειδικό ραβδί με ένα σκαφτό μελανοδοχείο στη λαβή. Αυτός ο ψηλός, ερυθροπρόσωπος, εύθυμος άνδρας με το μουστάκι και το κοντό μουσάκι υπήρξε φιλάσθενο παιδί. Όμως ως ενήλικας ήταν εξαιρετικά υγιής, και σε μεγάλη ηλικία έπαιζε μάλιστα και τένις. Έτρωγε πολλά ψάρια, έπινε ελάχιστο κρασί, και τραγούδαγε -σε κλειστά δωμάτια, χωρίς να ακούγεται- για να εξασκεί τους πνεύμονές του. Και, φυσικά, όπως πολλοί φιλόσοφοι, το μυαλό του ήταν άκρως δραστήριο. Το αποτέλεσμα ήταν να ζήσει 91 χρόνια, ένα εκπληκτικό νούμερο για τον 170 αιώνα, όταν το μέσο προσδόκιμο ζωής ήταν 35 χρόνια. Continue reading "Απαίσια, κτηνώδης και σύντομη (ΘΩΜΑΣ ΧΟΜΠΣ)"

Σήμερα πρόκειται να μάθουμε:

για τον φιλοσοφικό τρόπο σκέψης του Βαρούχ Σπινόζα την άποψη του για το Θεό και τη φύση για την ελευθερία του ανθρώπου στις πράξεις και τις επιλογές του (ελεύθερη βούληση) το μονισμό και τον πανθεϊσμό.

Οι περισσότερες θρησκείες διδάσκουν πως ο Θεός υπάρχει κάπου εκτός κόσμου, ίσως στον παράδεισο. Ο Μπαρούχ Σπινόζα (1632-1677) έκανε την ασυνήθιστη σκέψη ότι ο Θεός είναι ο κόσμος. Έγραφε για «τον Θεό ή τη Φύση», με την έννοια ότι οι δύο λέξεις αναφέρονται στο ίδιο πράγμα. Ο Θεός και η φύση είναι δύο τρόποι περιγραφής του ίδιου πράγματος: Ο Θεός είναι φύση και η φύση είναι Θεός. Αυτό είναι μια μορφή πανθεϊσμού - η πίστη ότι ο Θεός είναι τα πάντα. Πρόκειται για μια ριζοσπαστική ιδέα που του προξένησε ένα σωρό προβλήματα.  Continue reading "Ο λειαντής φακών (Βαρούχ Σπινόζα)"

Στην ενότητα αυτή θα προσπαθήσουμε να κάνουμε λόγο για την έννοια της δικαιοσύνης στον Αριστοτέλη. Για αυτόν η δικαιοσύνη έχει δύο έννοιες, του τέλους ή σκοπού και της τιμής. Τιμής με την έννοια ποιες αρετές τιμά και ποιες αδικίες καταδικάζει.  Σε αυτό θα μας βοηθήσει ένα κείμενο του Michael Sandel, από το βιβλίο του Δικαιοσύνη. Τι είναι το σωστό;

POIOS AKSIZEI TI. ARISTOTELIS