Updated on May 26, 2024
Tα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Τα κράτη–μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεργάζονται με σκοπό την ειρήνη, τη σταθερότητα, την ασφάλεια, τη δημοκρατία, τη δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη, την κοινωνική και οικονομική τους ανάπτυξη, καθώς και την υπεράσπιση των κοινών αξιών των Ευρωπαίων (σεβασμός των δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων και του πολιτισμού, υγιές περιβάλλον, κ.ά.).
Τα κράτη-μέλη έχουν μεταβιβάσει ορισμένες εξουσίες τους (νομοθετικές, εκτελεστικές και δικαστικές) σε αντίστοιχα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στόχος του μαθήματος αυτού είναι να γνωρίσουμε τα κυριότερα όργανα της Ε.Ε και τον ρόλο τους.
Τα βασικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πέντε:
- το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
- το Συμβούλιο Yπουργών,
- το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο,
- η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και
- το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
1. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή Ευρωκοινοβούλιο
Αποτελείται από βουλευτές (Ευρωβουλευτές) που εκλέγονται από τους πολίτες των κρατών-μελών κάθε πέντε χρόνια. Το σημερινό Κοινοβούλιο αριθμεί παραπάνω από 700 μέλη από τις 27 χώρες που ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ελλάδα εκλέγει 21 ευρωβουλευτές. Οι ευρωβουλευτές εργάζονται εκ μέρους σας, συζητώντας, σχηματίζοντας και ψηφίζοντας νόμους για κεντρικά ζητήματα της καθημερινότητας.
Το ευρωκοινοβούλιο βρίσκεται στο Στρασβούργο (Γαλλία)
(Το κτίριο του Ευρωκοινοβουλίου)
- Το Κοινοβούλιο υπερασπίζεται την ελευθερία, την ισότητα και το κράτος δικαίου σε όλη την ΕΕ και προωθεί τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλο τον κόσμο.
- Εκλέγει τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και διασφαλίζει ότι οι θεσμοί της ΕΕ εκτελούν σωστά το έργο τους.
- Οι ευρωβουλευτές αποφασίζουν πώς ξοδεύονται τα χρήματα της ΕΕ και υπογράφουν τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Δες τα παρακάτω βίντεο:
Περισσότερες πληροφορίες: https://elections.europa.eu/el/how-elections-work/
2. Το Συμβούλιο Yπουργών
Οι υπουργοί από κάθε χώρα της ΕΕ συναντώνται για να συζητήσουν, να τροποποιήσουν και να θεσπίσουν νομοθετικές πράξεις καθώς και για να συντονίσουν τις πολιτικές τους. Είναι το κύριο όργανο που λαμβάνει αποφάσεις σε θέματα σχετικά με τους ευρωπαϊκούς νόμους, την πολιτική ασφάλειας, τις δαπάνες της Ένωσης και την οικονομική και εξωτερική πολιτική των κρατών-μελών. Οι υπουργοί έχουν την εξουσία να δεσμεύουν τις κυβερνήσεις τους για την ανάληψη των δράσεων που συμφωνούνται στις συνεδριάσεις.
(Συμβούλιο Υπουργών Ε.Ε)
Αν, για παράδειγμα, το Συμβούλιο πρόκειται να συζητήσει ζητήματα παιδείας, στη συνεδρίαση θα παρευρίσκεται ο Yπουργός Παιδείας κάθε χώρας της Ένωσης και το Συμβούλιο θα χαρακτηρίζεται «Συμβούλιο Παιδείας».
Αν το Συμβούλιο συζητήσει για θέματα γεωργίας, τότε στη συνεδρίαση θα παρευρίσκεται ο Yπουργός Γεωργίας κάθε χώρας της Ένωσης και το Συμβούλιο θα χαρακτηρίζεται «Συμβούλιο Γεωργίας».
Οι σύνοδοι του Συμβουλίου πραγματοποιούνται στις Βρυξέλλες (Βέλγιο).
3. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο απαρτίζεται από τους και τις αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων των 27 κρατών μελών της ΕΕ, τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καθορίζει τους γενικούς πολιτικούς προσανατολισμούς και τις προτεραιότητες της ΕΕ, κατά παράδοση εκδίδοντας συμπεράσματα. Δεν διαπραγματεύεται ούτε εκδίδει ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Έδρα: Βρυξέλλες (Βέλγιο)
(Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου)
4. Η Ευρωπαϊκή επιτροπή
η αλλιώς Κομισιόν: Τα μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (επίτροποι) ορίζονται από τις Κυβερνήσεις των κρατών-μελών (ένας για κάθε κράτος-μέλος) για πέντε χρόνια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκπροσωπεί και υποστηρίζει τα συμφέροντα του συνόλου της Ένωσης και προτείνει νέες ευρωπαϊκές νομοθετικές πράξεις, τις οποίες υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Επιτροπή απαρτίζεται από το Σώμα των επιτρόπων από 27 χώρες της ΕΕ. Από κοινού, τα 27 μέλη του Σώματος των επιτρόπων αποτελούν την πολιτική ηγεσία της Επιτροπής κατά τη διάρκεια 5ετούς θητείας. Ο/Η πρόεδρος τους αναθέτει την αρμοδιότητα για συγκεκριμένους τομείς πολιτικής.
Eίναι δηλαδή το εκτελεστικό όργανο της Ένωσης, αρμόδιο για την εφαρμογή των κοινών πολιτικών και την εξασφάλιση της εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ενώ παράλληλα διαχειρίζεται τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και τον οικονομικό προϋπολογισμό της.
Έδρα: Βρυξέλλες (Βέλγιο) και Λουξεμβούργο
5. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο
Αποτελείται από ένα δικαστή από κάθε κράτος- μέλος. Σκοπός του δικαστηρίου είναι να εξασφαλίζει ότι η νομοθεσία της Ένωσης ερμηνεύεται και εφαρμόζεται με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις χώρες της Ένωσης.
(Το κτίριο του ΕυρωπαΪκού Δικαστηρίου)
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) ερμηνεύει το δίκαιο της ΕΕ, ώστε να διασφαλίζεται η ομοιόμορφη εφαρμογή του σε όλες τις χώρες της ΕΕ, και διευθετεί νομικές διαφορές ανάμεσα στις εθνικές κυβερνήσεις και τα όργανα της ΕΕ.
(Τα μέλη-δικαστές του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου)
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορούν επίσης να προσφεύγουν στο Δικαστήριο ιδιώτες, επιχειρήσεις ή οργανισμοί κατά οργάνου της ΕΕ, εάν θεωρούν ότι το όργανο αυτό έχει με κάποιο τρόπο παραβιάσει τα δικαιώματά τους.
Έδρα: Λουξεμβούργο
Τα διάφορα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αλληλένδετα:
Δοκίμασε τις γνώσεις σου
Αφού διάβασες το παραπάνω υλικό, δοκίμασε το παρακάτω κουίζ κατανόησης: