Αφήστε ένα σχόλιο
Δημοσιεύτηκε στις 10 Νοεμβρίου, 2024
Κριτήρια επιλογής επαγγέλματος// ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ (ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ)και ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
Ν. Γλώσσα Β΄ Λυκείου: Κριτήρια επιλογής επαγγέλματος
Κριτήρια επιλογής επαγγέλματος
Η επιλογή επαγγέλματος θεωρείται ως μία από τις κρισιμότερες καμπές στη ζωή μας, διότι καθορίζει, σε μεγάλο βαθμό, τη μετέπειτα επιτυχία και ευτυχία μας. Έχει, λοιπόν, μεγάλη σημασία η επαγγελματική επιλογή να γίνεται με τα κατάλληλα κριτήρια.
Ξεκινώντας από την οικογένεια και θεωρώντας την ως τον πιο σημαντικό φορέα κοινωνικοποίησης που ασκεί ίσως τη μεγαλύτερη επίδραση στους νέους, θα λέγαμε ότι ο ρόλος της είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Όταν οι γονείς ανακαλύπτουν και ενισχύουν τα ταλέντα των παιδιών τους δίνουν τις σωστές κατευθυντήριες ως προς την επιλογή επαγγέλματος. Πολλές φορές όμως, οι προσωπικές τους φιλοδοξίες και η ασυνείδητη ανάγκη τους να δουν τους απογόνους τους σαν μια πιο επιτυχημένη εκδοχή του εαυτού τους (συχνότατα όχι μόνο στον τομέα του επαγγέλματος) τους οδηγούν στο να λειτουργούν ακυρωτικά απέναντι στις προτιμήσεις των παιδιών και να τους υποδεικνύουν λάθος δρόμους, μη συμβατούς με την ιδιοσυγκρασία τους.
Επιπλέον, ο κοινωνικός περίγυρος (συνομήλικοι, συγγενείς, φίλοι κ.λπ.), πολλές φορές, ασκεί πίεση μέσα από διάφορες στερεοτυπικές αντιλήψεις από τις οποίες εμφορείται και επιβάλλει στα παιδιά κάποια πρότυπα π.χ. τα χειρωνακτικά επαγγέλματα αντιμετωπίζονται υποτιμητικά, όταν συγκρίνονται με πνευματικά επαγγέλματα ή άλλα που είναι «του συρμού» ή κάποια που προσφέρουν μεγάλες οικονομικές απολαβές, δόξα ή κοινωνική προβολή. Κι εδώ οι νέοι θα πρέπει να σκεφτούν σοβαρά πριν αποφασίσουν για το μελλοντικό επάγγελμά τους, να δουν πρώτα αν ταιριάζει στους ίδιους, να μην δράσουν παρορμητικά και να μην παρασυρθούν από τις όποιες κοινωνικές ιεραρχήσεις και τα πρότυπα που προβάλλονται μέσα από ΜΜΕ ή άλλους κοινωνικούς φορείς, και συνήθως αποσκοπούν στην κάλυψη των εκάστοτε κοινωνικών αναγκών.
Επίσης, είναι σημαντικό οι νέοι να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στις δυνατότητες που έχει το κάθε επάγγελμα για απορρόφηση του προσφερόμενου εργατικού δυναμικού. Γι’ αυτόν τον λόγο, θα πρέπει να συμβουλεύονται ανθρώπους ιδιαίτερα ενήμερους πάνω τα εργασιακά θέματα, που λαμβάνουν υπόψη τους τα νέα δεδομένα της αγοράς και που έχουν διεξάγει έρευνες που καταλήγουν σε μακροπρόθεσμα συμπεράσματα (με άξονα τουλάχιστον δεκαετίας).
Ωστόσο, το πιο σημαντικό κριτήριο επιλογής επαγγέλματος παραμένει η αυτογνωσία και ο βαθμός ωριμότητας των ατόμων. Όταν κάποιος γνωρίζει ποιος είναι και τι αναζητά, ποια είναι τα «δυνατά του χαρτιά» και πώς θα τα αξιοποιήσει, οδηγεί τον εαυτό του στη σωστή επιλογή. Έτσι διασώζεται από τους διάφορους σκοπέλους που συναντά στον δρόμο του και διαλέγει συνειδητά το επάγγελμα που του ταιριάζει και θα τον κάνει στη ζωή του χαρούμενο και δημιουργικό.
Χρειάζεται, άλλωστε, να τονιστεί ότι ο πιο επιτυχημένος στη ζωή (άρα και στο επάγγελμα) άνθρωπος είναι εκείνος που οικοδομεί μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Για να το πετύχει αυτό, δεν αρκεί η στεγνή γνώση των δεξιοτήτων του επαγγέλματος που επιθυμεί να ασκήσει αλλά η γενικότερη γνώση του εαυτού του.
Μόσχου Δ. Καλλιόπη, Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
ΘΕΜΑ 1
1η άσκηση
Να αποδώσετε συνοπτικά (40-50 λέξεις) το περιεχόμενο της 2ης παραγράφου του κειμένου.
Μονάδες 10
Η οικογένεια λόγω της πρωτοκαθεδρίας της ως φορέας κοινωνικοποίησης διαδραματίζει καίριο ρόλο στην καθοδήγηση του νέου στην επιλογή επαγγέλματος. Όταν η καθοδήγηση αυτή βασίζεται στον εντοπισμό και την ενίσχυση των δεξιοτήτων του νέου είναι θετική. Όταν, όμως, οι γονείς παραβλέπουν τις προτιμήσεις του νέου και προτάσσουν την κάλυψη δικών τους φιλοδοξιών, τότε επενεργούν αρνητικά.
2η άσκηση
α) Να δηλώσετε πώς επιτυγχάνεται η συνοχή ανάμεσα στην 4η και την 5η παράγραφο.
β) Να καταγράψετε μία διαρθρωτική λέξη στην 5η παράγραφο, η οποία να συνέχει περιόδους της παραγράφου, και να επισημάνετε το νόημά της.
Μονάδες 10
α. Η συνοχή μεταξύ των δύο αυτών παραγράφων επιτυγχάνεται με τη χρήση της διαρθρωτικής λέξης «ωστόσο». Αξιοποιείται, δηλαδή, ως μέσο συνοχής η σύζευξη. Ειδικότερα, με τη χρήση του αντιθετικού συνδέσμου «ωστόσο» η γράφουσα επιχειρεί να τονίσει πως πέρα από κάθε άλλο πιθανό κριτήριο για την επιλογή επαγγέλματος εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη σημασία είναι η αυτογνωσία. Με τη δήλωση αντίθεσης, επομένως, παρουσιάζει πιο εμφατικά το κριτήριο επιλογής που θεωρείται κρισιμότερο.
β. Στο πλαίσιο της 5ης παραγράφου αξιοποιείται ως διαρθρωτική λέξη το επίρρημα «έτσι», το οποίο στην περίπτωση αυτή δηλώνει το αποτέλεσμα των παραγόντων που έχουν προηγηθεί. Δημιουργείται κατ’ αυτό τον τρόπο ένα εννοιολογικό σχήμα αιτίου – αποτελέσματος μέσω του οποίου διασφαλίζεται η συνοχή στο εσωτερικό της παραγράφου. Η αυτογνωσία του ατόμου και η επίγνωση τόσο του τι επιδιώκει όσο και των δεξιοτήτων του έχει ως αποτέλεσμα την ορθή επιλογή επαγγέλματος.
3η άσκηση
α) Να αναφέρετε τον τρόπο ανάπτυξης της 1ης παραγράφου και να εξηγήσετε τι επιδιώκει η γράφουσα με την αξιοποίησή του. (μονάδες 8)
β) Να αιτιολογήσετε τη χρήση οριστικής έγκλισης στην πρώτη περίοδο της 1ης παραγράφου. (μονάδες 7)
Μονάδες 15
α. Η γράφουσα αξιοποιεί ως τρόπο ανάπτυξης την αιτιολόγηση προκειμένου να τεκμηριώσει τη διαπίστωσή της πως η επιλογή επαγγέλματος θεωρείται κρίσιμη καμπή στη ζωή κάθε ατόμου. Από την επιλογή αυτή, άλλωστε, καθορίζεται η μετέπειτα επιτυχία και ευτυχία του ατόμου, γι’ αυτό και οφείλει να επιλέξει το μελλοντικό του επάγγελμα με τα κατάλληλα κριτήρια.
β. Η γράφουσα καταγράφει τις εισαγωγικές της διαπιστώσεις με τη χρήση οριστικής έγκλισης, καθώς συνιστούν μια πραγματική και αληθή κατάσταση. Υπ’ αυτή την έννοια η διαπίστωσή της σχετικά με την κρισιμότητα της επιλογής επαγγέλματος αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, εφόσον δεν αποτελεί κάτι το υποθετικό, αλλά κάτι το βέβαιο.
ΘΕΜΑ 2
Σε ένα άρθρο για τη μαθητική εφημερίδα του σχολείου σας να αναφερθείτε στον ρόλο που διαδραματίζουν αφενός οι γονείς σας και αφετέρου οι αντιλήψεις του κοινωνικού σας περίγυρου στην επικείμενη απόφασή σας σχετικά με το επάγγελμα που θα ακολουθήσετε. Να αναφερθείτε, επίσης, στα κριτήρια επιλογής επαγγέλματος που έχουν τη μεγαλύτερη βαρύτητα για εσάς και να εξηγήσετε τη σημασία τους. (350-400 λέξεις)
Μονάδες 30
Μία επιλογή, πολλές απόψεις…
Η εφηβική περίοδος πέρα από τις ποικίλες άλλες απαιτήσεις της μάς φέρνει αντιμέτωπους με μια ιδιαιτέρως κρίσιμη επιλογή. Προτού καν γνωρίσουμε πλήρως τον εαυτό μας καλούμαστε να επιλέξουμε την κατεύθυνση σπουδών που θα μας οδηγήσει στο μελλοντικό μας επάγγελμα. Κατά τη διάρκεια, μάλιστα, της απαιτητικής αυτής διαδικασίας οφείλουμε να λάβουμε υπόψη και να σταθμίσουμε τόσο τις απόψεις των δικών μας όσο και την επιρροή που δεχόμαστε από το άμεσο περιβάλλον μας.
Σε ό,τι με αφορά οφείλω να αναγνωρίσω πως οι γονείς μου σέβονται πλήρως το γεγονός πως η απόφαση αυτή είναι προσωπική και έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να με στηρίξουν σε ό,τι κι αν επιλέξω. Έχουν, άλλωστε, φροντίσει ήδη από τα προηγούμενα χρόνια να με βοηθήσουν να δοκιμάσω τις δυνατότητές μου σε διάφορες δραστηριότητες προκειμένου να γνωρίσω καλύτερα τις κλίσεις και τις αδυναμίες μου. Έχουν, ως εκ τούτου, διαμορφώσει για μένα ένα ενθαρρυντικό περιβάλλον προκειμένου να προσεγγίσω αποτελεσματικότερα τη ζητούμενη αυτογνωσία.
Την ίδια στιγμή, βέβαια, τόσο η επαγγελματική ενασχόληση των γονιών μου όσο και οι επαγγελματικές επιλογές του άμεσου κοινωνικού μου περιβάλλοντος, αποτελούν βασικό στοιχείο κατανόησης των απαιτήσεων του εργασιακού βίου. Μέσα από τις εμπειρίες -είτε θετικές είτε όχι- συγγενικών και φιλικών προσώπων έχω τη δυνατότητα να διαμορφώσω μια ικανοποιητική εικόνα σχετικά με τους εργασιακούς όρους που θα ήθελα να πληροί το μελλοντικό μου επάγγελμα. Μέσα από τις εμπειρίες τους, μάλιστα, έχω αντιληφθεί πως ορισμένα επαγγέλματα -αν και φαινομενικώς όχι τόσο περιζήτητα- διασφαλίζουν πολύ σημαντικά οικονομικά οφέλη.
Το κατά πόσο, άλλωστε, ένα επάγγελμα θεωρείται «περιζήτητο» ή «καταξιωμένο» δεν με απασχολεί, εφόσον είναι πια προφανές πως πολλά τέτοια επαγγέλματα δεν οδηγούν εγκαίρως στην εργασιακή αποκατάσταση. Κατά τη δική μου άποψη ό,τι προέχει είναι το επάγγελμα που θα επιλέξω να έχει υψηλές προοπτικές απορρόφησης στην αγορά εργασίας. Θα θεωρούσα βιαστική ή έστω ελλιπή μια επιλογή που έχει γίνει χωρίς τη διερεύνηση των πραγματικών αναγκών στην εγχώρια αγορά εργασίας, εφόσον πρώτιστο ζητούμενο για τη γενιά μας είναι η γοργή αποκατάσταση.
Προφανώς, ωστόσο, το ζήτημα της ανταπόκρισης στην υπάρχουσα εργασιακή ζήτηση συνδέεται με την ανάγκη να καλύπτει το επιλεχθέν επάγγελμα τις προσωπικές μας κλίσεις. Κι αυτό είναι, κατά τη γνώμη μου, το πλέον απαιτητικό ζητούμενο. Το πώς, δηλαδή, θα επιλέξουμε ένα επάγγελμα, το οποίο όχι μόνο θα μας διασφαλίσει εργασιακή απασχόληση, αλλά θα ανταποκρίνεται κιόλας στις προσωπικές μας προτιμήσεις και δεξιότητες. Γι’ αυτό τον λόγο, άλλωστε, θεωρώ πως χρειάζεται να διατρέξουμε πλήθος πιθανών επιλογών μέχρι να εντοπίσουμε εκείνη που μάς καλύπτει πληρέστερα.
Εκείνο που χρειάζεται να έχουμε κατά νου είναι πως όποιο επάγγελμα επιλέξουμε θα κληθούμε να το υπηρετήσουμε εμείς οι ίδιοι και όχι οι γονείς ή οι φίλοι μας. Οφείλουμε, επομένως, να ελέγξουμε κυρίως και πρωτίστως κατά πόσο κάθε πιθανή επιλογή ανταποκρίνεται στις δικές μας ανάγκες και στις δικές μας προσδοκίες.
Κείμενο 2
Κώστας Μόντης «Νύχτες»
Το ποίημα είναι του Κώστα Μόντη από τη συλλογή «Τα τραγούδια της ταπεινής ζωής» (Λευκωσία 1954).
Καλά, θ’ απορροφήσουν κάτι από την έγνοια σου
η μέρα, η κίνηση, η δουλειά σου, οι φίλοι,
και θα μπορέσεις ύστερα να πας
σε κάνα θέατρο ή κέντρον ή όπου αλλού.
Όμως όταν τελειώσουν όλα
τα θέατρα και τα κέντρα κλείσουν,
και πουν οι φίλοι καληνύχτα,
και πρέπει να γυρίσεις πια στο σπίτι, τι θα γίνει;
Το ξέρεις πως σκληρή, αδυσώπητη
σε περιμένει στο κρεβάτι σου η έγνοια.
Θα ’σαι μονάχος.
Και τότες θα λογαριαστείτε.
Θες ή δε θες θα μπουν κάτω όλα, να λογαριαστείτε.
Θα ‘σαι μονάχος
κι ανυπεράσπιστος απ’ τα θέατρα και τα κέντρα,
κι απ’ τη δουλειά σου και τους φίλους.
Σε περιμένει στο κρεβάτι σου η έγνοια.
Θά ’ρθεις, δεν γίνεται. Είν’ τόσο σίγουρη γι’ αυτό, και περιμένει.
Είναι στο σπίτι και σε περιμένει.
ΘΕΜΑ 3 (μονάδες 20)
Για ποιο λόγο, κατά τη γνώμη σας, το ποιητικό υποκείμενο αξιοποιεί το β΄ ενικό ρηματικό πρόσωπο;
Με τη χρήση του β΄ ενικού προσώπου το ποιητικό υποκείμενο σκοπίμως δημιουργεί την αίσθηση ενός διαλόγου προκειμένου να προσελκύσει δραστικότερα την προσοχή του αναγνώστη. Το θέμα, άλλωστε, της αναμέτρησης με την «έγνοια» είναι οικείο στους περισσότερους ανθρώπους, εφόσον είναι κάτι που το έχουν βιώσει. Αξίζει, ωστόσο, να προσεχθεί πως ο υποτιθέμενος αυτός διάλογος είναι πολύ πιθανό να συνιστά μια εσωτερική συζήτηση του ποιητικού υποκειμένου με τον ίδιο του τον εαυτό. Εκείνος, οπότε, που καλείται να αποδεχτεί το αναπόφευκτο της αναμέτρησης με την έγνοια που επιμελώς αποφεύγει δεν είναι άλλος από το ίδιο το ποιητικό υποκείμενο.
ΘΕΜΑ 4 (μονάδες 15)
Η ποιητική φωνή προειδοποιεί τον αναγνώστη για μια αναμέτρηση που τον περιμένει. Τι είδους αναμέτρηση είναι αυτή, σύμφωνα με το περιεχόμενο του Κειμένου 2, και πόσο εύκολη φαίνεται να είναι; Να οργανώσεις σε 120 – 150 λέξεις την απάντησή σου.
Η ποιητική φωνή προειδοποιεί τον αναγνώστη για την επικείμενη αναμέτρησή του με την έγνοια («Το ξέρεις πως σκληρή, αδυσώπητη σε περιμένει»). Πολύ εύστοχα το ποιητικό υποκείμενο αποφεύγει να συγκεκριμενοποιήσει την «έγνοια» που κατατρύχει τον άνθρωπο, αφήνοντας έτσι ανοιχτή την ερμηνεία της και άρα την πρόσληψη του ποιήματος. Η έγνοια μπορεί ν’ αφορά κάποιο προσωπικό πρόβλημα, μια υπαρξιακή ανησυχία, ένα επαγγελματικό ζήτημα ή μια σειρά προβλημάτων που προκαλούν αναστάτωση στον άνθρωπο και κρατούν δέσμια τη σκέψη του. Εκείνο, άλλωστε, που κυρίως επιθυμεί να τονίσει το ποιητικό υποκείμενο είναι η γενικευμένη τάση που υπάρχει στους ανθρώπους ν’ αποφεύγουν, όσο περισσότερο μπορούν, την αντιμετώπιση των προβλημάτων τους («θα μπορέσεις ύστερα να πας σε κάνα θέατρο ή κέντρον ή όπου αλλού»). Προτιμούν να κάνουν οτιδήποτε για να ξεχαστούν, για να κρατήσουν τη σκέψη τους μακριά απ’ την πηγή της ανησυχίας τους, παρά ν’ αντικρίσουν το πρόβλημά τους∙ κάτι που θ’ απαιτούσε ίσως μια αυστηρή αυτοκριτική και μια γενναία παραδοχή των σφαλμάτων και των ελλείψεών τους. Το ποιητικό υποκείμενο, ωστόσο, δεν αφήνει κανένα περιθώριο διαφυγής απ’ το άγχος και την έγνοια («Θες ή δε θες θα μπουν κάτω όλα»), θέλοντας να τονίσει στον αποδέκτη των λόγων του πως δεν υπάρχει κανένας άλλος τρόπος να γλιτώσει από τις ανησυχίες του, πέρα από την αποφασιστική και αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος που γεννά την έγνοια του.
Επάγγελμα (Σχεδιάγραμμα)
ΠΗΓΗ: https://oxynoia.blogspot.com/2012/03/blog-post_36.html
Επάγγελμα
ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
Επάγγελμα : Είναι η ιδιαίτερη και συστηματική ενασχόληση του ανθρώπου μ’ ένα συγκεκριμένο αντικείμενο με σκοπό την κάλυψη βιοποριστικών αναγκών, την ικανοποίηση εσωτερικών αναζητήσεων, την προσφορά στο κοινωνικό σύνολο και την καταξίωση μέσα σ’ αυτό.
Εισαγωγικά : Το επάγγελμα έχει ζωτική σημασία για τον άνθρωπο. Συντελεί στην προσωπική του ευδοκίμηση και στην κοινωνική ευημερία. Στη σύγχρονη εποχή, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έδωσε στη φυσιογνωμία της η εξέλιξη της τεχνολογίας, η επιλογή επαγγέλματος απασχολεί ιδιαίτερα τους νέους. Είναι καθοριστική για τη μετέπειτα ζωή τους. Στα λεγόμενα παραδοσιακά επαγγέλματα προστέθηκε ένα πλήθος από νέες ειδικότητες που συνεχώς αυξάνονται, όσο η εξέλιξη προχωρεί. Ο νέος, λοιπόν, σε ένα πρώιμο στάδιο της ζωής του καλείται να πάρει μια απόφαση αφού συνεκτιμήσει κάποιους παράγοντες, ώστε η επιλογή του να είναι επιτυχής.
Κριτήρια ορθής επιλογής επαγγέλματος
§ Ο νέος , πρέπει να συνειδητοποιήσει τις κλίσεις , τα ενδιαφέροντά του και να αξιολογήσει τις ικανότητές του ώστε το επάγγελμα που θα επιλέξει να ανταποκρίνεται σ’ αυτές. Έτσι το επάγγελμα δε θα αποτελεί τυπική διαδικασία αλλά ευδιάθετη , ευσυνείδητη και αποδοτική εκτέλεση ενός έργου.
§ O νέος οφείλει να γνωρίζει τα χαρακτηριστικά των διαφόρων επαγγελμάτων καθώς και τις δυνατότητες επαγγελματικής απορρόφησης. Η γενικευμένη χρήση της τεχνολογίας και αυτοματισμός της σύγχρονης εποχής έχουν οδηγήσει σε κορεσμό πολλά επαγγέλματα, ενώ ευνοούν τις προοπτικές εξέλιξης άλλων επαγγελμάτων. Επίσης πρέπει να λάβει υπόψη του την εξέλιξη που μπορεί να έχει στο επάγγελμα που θα επιλέξει κι αν αυτή ικανοποιεί τις προσωπικές του φιλοδοξίες.
§ Τα οικονομικά οφέλη .Σήμερα από την οικονομική ευχέρεια του ατόμου , εξαρτώνται η παιδεία , η περίθαλψη , η ψυχαγωγία ακόμη και το κοινωνικό κύρος του. Όσο λοιπόν πιο προσοδοφόρο είναι ένα επάγγελμα τόσο αποτελεσματικότερα μπορεί το άτομο να αντιμετωπίσει τις απαιτήσεις της σύγχρονης ζωής.
§ Οι συνθήκες εργασίας. Η εργασία σε υγιεινό περιβάλλον και η ύπαρξη ελεύθερου χρόνου για ξεκούραση και ψυχαγωγία.
§ Ο σωστός επαγγελματικός προσανατολισμός που πραγματώνεται με τη συνδρομή του σχολείου.
Οι παράγοντες που επιδρούν στην επιλογή του επαγγέλματος
§ Το φυσικό περιβάλλον ασκεί άμεσα ή έμμεσα την επίδρασή του .Η ανάγκη να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες και οι ευκαιρίες που προσφέρει το φυσικό περιβάλλον υπαγορεύει και το επάγγελμα που θα ακολουθήσουν όποιοι ζουν σ’ αυτό.
§ Οι γονείς και οι συγγενείς ,επειδή επιθυμούν την καλύτερη , κατά τη γνώμη τους επαγγελματική αποκατάσταση του παιδιού τους ή και επειδή θέλουν να δουν το παιδί τους να πραγματοποιεί δικά τους ανεκπλήρωτα όνειρα υποδεικνύουν κάποια προτίμηση, χωρίς συχνά να υπολογίζουν τις επιθυμίες και την προσωπικότητα του νέου.
§ Το κοινωνικό περιβάλλον , καθώς προβάλλει κάποια πρότυπα επιτυχημένων επαγγελματιών που ο νέος προσπαθεί να μιμηθεί. Επίσης με τις στερεοτυπικές αντιλήψεις των μελών της για την αξία των επαγγελμάτων. Παραδοσιακά παρατηρείται μια υποτίμηση της χειρωνακτικής εργασίας και μια ιδιαίτερη προτίμηση της πνευματικής.
§ Το σχολείο με τις γνώσεις και την ενημέρωση που προσφέρει , με την ενθάρρυνση του νέου από τους διδάσκοντες να επιδοθεί σε κάτι ασκεί σημαντική επίδραση στην επιλογή του. Εφόσον διαπιστώνονται τα φυσικά χαρίσματα και οι δυνατότητες ενός μαθητή , μπορεί το σχολείο να τον προσανατολίσει στη σωστή κατεύθυνση και να συμβάλλει στην ορθή επιλογή επαγγέλματος.
Τα οφέλη από τη σωστή επιλογή και άσκηση του επαγγέλματος
§ Με την άσκηση του επαγγέλματος ο άνθρωπος εξοικονομεί τους πόρους που είναι απαραίτητοι για να καλύψει τις βιοτικές του ανάγκες .Εξασφαλίζει σταθερό εισόδημα, αποκτά αυτονομία και ανεξαρτησία δράσης ως προσωπικότητα.
§ Αναπτύσσεται η κριτική και ο προβληματισμός του ατόμου καθώς υποχρεώνεται να χρησιμοποιήσει τη λογική του. Ο άνθρωπος βρίσκεται σε πνευματική εγρήγορση , μαθαίνει να γίνεται δεκτικός σε νέες ιδέες, χρησιμοποιεί τη φαντασία του , ασκεί τις δεξιότητές του διευρύνει τους πνευματικούς του ορίζοντες.
§ Η εμπνευσμένη και δημιουργική δραστηριότητα γεμίζουν τη ζωή του ατόμου με μια ανώτερη μορφή ικανοποίησης , την ηθική. Συγχρόνως ο άνθρωπος αποκτά αυτοπεποίθηση , αισθάνεται ψυχική ευφορία, βρίσκει νόημα στη ζωή του.
§ Μέσω της εργασίας ο άνθρωπος αναπτύσσει πρωτοβουλίες , ενισχύει την επιμονή και την υπομονή του, μπορεί δηλαδή να αναπτύξει στην ουσία τα θετικά στοιχεία της προσωπικότητάς του και να πραγματοποιήσει σημαντικά βήματα προς την ολοκλήρωσή της.
§ Μέσα στον εργασιακό χώρο ο άνθρωπος επικοινωνεί, ανταλλάσσει απόψεις,, συνάπτει σχέσεις φιλίας, συνεργασίας, αλληλεγγύης δημιουργεί στενούς κοινωνικούς δεσμούς. Εθίζεται λοιπόν στο πνεύμα της συλλογικότητας, σέβεται τους κανόνες της ομάδας, διεκδικεί τα δικαιώματά του .Αυτά συντελούν στην ανάπτυξη της κοινωνικής του συνείδησης , την ηθικοποίηση και την ολοκλήρωση του.
§ Ο άνθρωπος μέσω του επαγγέλματος αποκτά την αναγνώριση από το στενό κύκλο της εργασίας του και την ευρύτερη κοινότητα στην οποία ζει Αποκτά κοινωνικό κύρος και διάκριση..
§ Ο άνθρωπος , όταν ασκεί το επάγγελμα που του αρέσει , συμβάλλει με όλες του τις δυνάμεις στην ανάπτυξη και την πρόοδο της κοινωνίας. Η ατομική δημιουργία μετατρέπεται σε κοινωνικό κτήμα και ικανοποιεί γενικότερες κοινωνικές αρχές.
Επιλογικά
§ Πολύπλευρη λοιπόν και ουσιαστική η αξία του επαγγέλματος και η σωστή επιλογή του. Ένα τόσο σοβαρό θέμα δε θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με επιπολαιότητα αλλά θα πρέπει να είναι καρπός ώριμης σκέψης.
Επιμέλεια: Ιωάννης Κανακούδης (Εκθεσιολόγος)
****
ΠΗΓΗ: https://filologika.gr/lykio/v-lykiou/genikis-pedias/neoelliniki-glossa/epaggelma-kritirio-axiologisis-kritirio-axiologisis-synexetasi/
Επάγγελμα Κριτήριο Αξιολόγησης Κριτήριο Αξιολόγησης (Συνεξέταση)
Παράγοντες στην επιλογή επαγγέλματος
Όσο παράδοξο και να φανεί, η επιλογή επαγγέλματος από τον νέο άνθρωπο είναι συνισταμένη πολλών παραγόντων. Στην πραγματικότητα, αποτελεί συλλογική απόφαση. Βέβαια, η κλίση του νέου είναι βασικός παράγοντας. Αλλά αυτή αποτελεί μόνο μια γενική κατεύθυνση (ενώ το επάγγελμα είναι μια συγκεκριμένη ενασχόληση). Από κει και πέρα, σημαντική είναι η επίδραση της στάσης και της εμπειρίας των γονιών, μαζί με τα όποια όνειρα ή προσδοκίες έχουν από το παιδί τους, καθώς και της παρέας του νέου, αλλά, αυτό δεν θα πρέπει να λησμονιέται, των τάσεων της ίδιας της κοινωνίας. Για παράδειγμα, σε όσους αρέσει η διδασκαλία την εποχή αυτή είναι πιο εύκολο να προσληφθούν ως δάσκαλοι παρά ως καθηγητές. Ή, αν κάποιος έχει καλλιτεχνικές ανησυχίες, είναι πιθανότερο να θελήσει να γίνει ηθοποιός ή τραγουδιστής παρά αγγειοπλάστης, επειδή σήμερα η κοινωνία εστιάζει σε αυτές τις δύο ομάδες καλλιτεχνών.
Η επιλογή του επαγγέλματος με βάση τα προσωπικά ενδιαφέροντα αποτελεί την εύκολη και απλούστερη φάση της συνολικής διαδικασίας. Τα δύσκολα είναι οι άλλες παράμετροι που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη.
Πρώτη είναι η δυνατότητα εύρεσης εργασίας στο αντικείμενο που πρόκειται κανείς να ειδικευθεί. Είναι προφανές πως δεν έχει απολύτως κανένα νόημα να πάει και να σπουδάσει κανείς κάτι, για το οποίο δεν υπάρχει ζήτηση στην αγορά εργασίας. Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο να σπουδάζει κάποιος ένα αντικείμενο, θεωρώντας ότι δεν θα έχει εργασιακό πρόβλημα και μετά να διαπιστώνει ότι η αγορά εργασίας είναι κορεσμένη από την ειδικότητα αυτή. Επομένως, θα πρέπει να έχει μια, γενική έστω, άποψη του χώρου, στον οποίο θα κινηθεί επαγγελματικά, ώστε να γνωρίζει εκ των προτέρων τις δυσκολίες που θα συναντήσει και, εφόσον επιθυμεί να συνεχίσει προς εκείνη την κατεύθυνση, να είναι οπλισμένος και με την απαραίτητη επιμονή και υπομονή. Από την άλλη, μπορεί πάντα να διαλέξει ένα παραπλήσιο (της αρχικής επιλογής του) επάγγελμα, το οποίο θα παρέχει περισσότερες ευκαιρίες για δουλειά.
Η δεύτερη παράμετρος είναι οι απολαβές. Δεν ασκούμε κάποιο επάγγελμα μόνο επειδή μας αρέσει, ή επειδή δεν έχουμε τίποτε άλλο να κάνουμε. Το ασκούμε για λόγους επιβίωσης. Αυτό σημαίνει ότι οι απολαβές είναι από τους πλέον σημαντικούς παράγοντες για την επιλογή ενός επαγγέλματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αύξηση των φοιτητών στις Παιδαγωγικές Σχολές τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας των κενών που υπάρχουν στον κλάδο των δασκάλων. Ο νέος άνθρωπος θα πρέπει να εξετάσει (στο πλαίσιο πάντα του δυνατού) τις πιθανές απολαβές σε συνδυασμό με τα πιθανά επαγγέλματα που ανταποκρίνονται στα ενδιαφέροντά του, ώστε να λάβει τις πιο συμφέρουσες οικονομικά αποφάσεις. Βέβαια, είναι κατανοητό ότι, εκτός κι αν υπάρχει κάποιος οικείος ή γνωστός, είναι πολύ δύσκολο να γίνει αυτό (όσο και να το καθιστά εύκολο η πρόσβαση στο Διαδίκτυο). Αλλά η προσπάθεια και η τελική διαμόρφωση μιας έστω και μερικής άποψης είναι καλύτερη από το να μην έχει καμία άποψη. Με άλλα λόγια, θα πρέπει κανείς να είναι όσο γίνεται πιο υποψιασμένος.
Μια τρίτη βασική παράμετρος είναι ο τόπος εργασίας. Σήμερα με την παγκοσμιοποίηση, η μετακίνηση και η διαμονή σε τόπο διαφορετικό από εκείνον, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε κανείς, είναι όχι απλώς πιθανότητα, αλλά σε μερικά επαγγέλματα αποτελεί βεβαιότητα. Για παράδειγμα, δεν μπορεί κανείς να θέλει να γίνει σχεδιαστής αυτοκινήτων και να περιμένει να βρει δουλειά στην Ελλάδα. Επιπλέον, υπάρχουν επαγγέλματα (όπως συμβαίνει σε ορισμένα στελέχη επιχειρήσεων) που απαιτούν συχνά ταξίδια, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Αυτά ακούγονται πολύ όμορφα και δελεαστικά, αλλά θα πρέπει κανείς να λάβει υπόψη του ότι είναι ταξίδια εργασίας και όχι τουρισμού και ότι από κάποια στιγμή και μετά είναι πιθανό να οδηγήσουν σε κόπωση.
Ένα άλλο στοιχείο στη σύγχρονη αγορά εργασίας είναι η πιθανότητα της αλλαγής επαγγελματικών ενασχολήσεων. Σε αντίθεση με το παρελθόν, στις μέρες μας η αλλαγή επαγγέλματος καθίσταται μια πραγματικότητα. Αυτό σημαίνει ότι ο νέος θα πρέπει να επιλέξει έναν κλάδο που θα του παρέχει επαγγελματική ευελιξία, ώστε να μπορεί να κινηθεί στην αγορά της εργασίας όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα είτε λόγω ανάγκης είτε λόγω ευκαιριών.
Κλείνοντας, θα πρέπει να σημειωθεί κάτι πολύ σημαντικό, το οποίο μερικές φορές χάνεται μέσα στους τόσους παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη, αλλά και στις ανάγκες της ζωής που επηρεάζουν αναπόφευκτα τις αποφάσεις μας. Θα πρέπει ο νέος να αγαπήσει αυτό που θα κάνει. Αυτό δεν είναι μια γενική θέση άνευ ουσίας. Αντίθετα, η αγάπη προς το επάγγελμα αποτελεί βασικό παράγοντα της εργασιακής ικανοποίησης. Τούτο σημαίνει ότι θα αγωνίζεται περισσότερο, ώστε να αντιμετωπίσει τις όποιες δυσκολίες συναντά στη δουλειά του, αλλά και ότι θα είναι περισσότερο χαρούμενος με τη ζωή του. Κι αυτό θα αντανακλάται και σε όσους ζουν μαζί του. Με άλλα λόγια, η αγάπη προς αυτό που κάνουμε συνιστά σημαντικό παράγοντα για ποιοτική ζωή.
Δρ. Μιχάλης Κατσιμίτσης, Παράγοντες στην επιλογή επαγγέλματος, https://www.in.gr/2010/08/18/greece/paideia/paragontes-stin-epilogi-epaggelmatos/ , 18/8/2010.
Κείμενο ΙΙ
(Το απόσπασμα προέρχεται από το βιβλίο του κλασικού συγγραφέα Αντουάν Ντε Σαιντ Εξυπερύ «Η Γη των ανθρώπων».)
Και αυτό είναι το δίδαγμα που ο Μερμόζ και μερικοί άλλοι μας έχουν ενσταλάξει. Το μεγαλείο ενός επαγγέλματος είναι, ίσως πριν απ’ όλα, η σύνδεση των ανθρώπων: δεν υπάρχει παρά μόνο μια πραγματική πολυτέλεια, αυτή που φέρνει σ’ επαφή όλους τους ανθρώπους, είναι οι ανθρώπινες σχέσεις.
Νομίζοντας πως δουλεύουμε για τα μοναδικά υλικά αγαθά, δεν κάνουμε τίποτ’ άλλο παρά να χτίζουμε οι ίδιοι τη φυλακή μας. Κλεινόμαστε εκεί ολομόναχοι, με το πρόσκαιρο του χρήματος, που δεν μας δίνει τίποτε που ν’ αξίζει να το ζήσουμε.
Αν μεσ’ τις αναμνήσεις μου αναζητώ όσες μου ‘δωσαν μια γεύση διάρκειας, αν ξέρω να κάνω τον ισολογισμό των ωρών που άξιζαν να μείνουν για πάντα, σίγουρα πως θα εύρισκα αυτές που δεν μου προμήθεψαν παρά μονάχα ατυχία. Δεν αγοράζεται η φιλία ενός Μερμόζ, ενός συντρόφου που οι δοκιμασίες που ζήσαμε μαζί μας είχαν δέσει για πάντα.
Αυτή τη νύχτα της πτήσης, με τις εκατό χιλιάδες αστέρια, που πετάμε μαζί, αυτή η γαλήνη, αυτή η κυριαρχία μας για λίγες ώρες πάνω σ’ όλα, δεν αγοράζονται με τίποτα στον κόσμο.
Αυτή η καινούργια όψη του κόσμου μετά την επικίνδυνη πτώση, αυτά τα δέντρα, τα λουλούδια , οι γυναίκες, τα δροσερά χαμόγελα χρωματισμένα από τη ζωή που μας χαρίζει η αυγή, αυτή η χορωδία των νέων πραγμάτων που μας δίνουν το αίσθημα της απολαβής, δεν αγοράζονται με τίποτα στο κόσμο.
Μήτε η νύχτα αυτή που ζήσαμε αποχωρισμένοι και που η θύμησή της δεν παύει να μου επανέρχεται.
Ήμασταν τρια πληρώματα της Αεροποστάλ παρασυρμένα το βράδυ στην ακτή του Ρίου Ντ’ Όρο. Ο συνάδελφος μου Ριγκουέλ είχε προσγειωθεί πρώτος εξαιτίας μιας σπασμένης μανιβέλας που γύριζε τον έλικα. Ένας άλλος συνάδελφος, ο Μπουργκά, προσγειώθηκε με τη σειρά του για να μαζέψει το πλήρωμα του, μα μια αβαρία όχι και τόσο σημαντική τον κράτησε ωστόσο καρφωμένο στο έδαφος. Τέλος , προσγειώθηκα και εγώ , μόνο που είχε πια νυχτώσει σαν έκανα να ξανά φύγω. Αποφασίσαμε να επιδιορθώσουμε τη βλάβη του Μπουργκά και μετά να κάτσουμε να περιμένουμε ώσπου να ξημερώσει.
Ένα χρόνο πριν, οι συνάδελφοί μας Γκούρη και Εράσμπλ με ατύχημα σε τούτα τα ίδια μέρη, ακριβώς εδώ, κατακρεουργήθηκαν από τους αντάρτες. Ξέραμε πως και σήμερα ένα απόσπασμα από τριακόσια ντουφέκια στρατοπέδευε κάπου εδώ, στο Μπογαντόρ. Φανερές από μακριά οι τριπλές προσγειώσεις μας θα τους είχαν ίσως συνεγείρει∗ κι αρχίσαμε να φυλάμε βάρδια, που μπορούσε να ‘ναι και η τελευταία.
Τακτοποιηθήκαμε όσο καλά μπορούσαμε μέχρι να περάσει η νύχτα. Ξεφορτώσαμε λοιπόν πεντ’ έξι κασόνια μ’ εμπορεύματα, τ’ αδειάσαμε, τα βάλαμε κύκλο και στο καθένα, καθώς κάνουν στις σκοπιές , ανάψαμε ένα κερί που μόλις το προστάτευε ο άνεμος. Έτσι λοιπόν, σε μια πλήρη έρημο, στυγνή φλούδα του πλανήτη, σε μια μοναξιά όμοια με τις πρώτες μέρες της δημιουργίας του κόσμου, φτιάξαμε ένα ανθρώπινο χωριό.
Μαζεμένοι για τη νύχτα στη «μεγάλη» πλατεία του χωριού μας, σ’ αυτό το κομμάτι άμμου, όπου τα κασόνια μας ξέχυναν μια τρεμουλιαστή φλόγα, καθόμασταν και περιμέναμε. Περιμέναμε το ξημέρωμα που θα μας έσωζε ή τους Μαυριτανούς. Και δεν μπορώ να καταλάβω τι έδινε σε τούτη τη νύχτα τη γεύση των Χριστουγέννων. Διηγόμασταν αναμνήσεις, κάναμε αστεία και τραγουδούσαμε.
Δοκιμάζαμε την ελαφριά ζεστασιά κάποιας έκστασης σαν στη καρδιά μιας καλά προετοιμασμένης γιορτής. Κι ωστόσο ήμασταν απίθανα φτωχοί. Άνεμοι, αστέρια… Ένα ύφος περιβάλλοντος σκληρό ακόμα και για αναχωρητή. Μα σε αυτό το άσχημα φωτισμένο χαλί της άμμου ήμασταν έξι ή εφτά άνθρωποι που δεν είχαν τίποτ’ άλλο στον κόσμο παρά μονάχα τις αναμνήσεις τους και μοίραζαν τα αδιόρατα πλούτη τους.
Επιτέλους το γεγονός ήταν πως είχαμε ανταμώσει. Περπατάμε καμιά φορά ο ένας δίπλα στον άλλο, μέσα στη σιωπή μας, ή πάλι ανταλλάζουμε λέξεις που δεν μας εκφράζουν διόλου. Μα, να σου η ώρα του κινδύνου. Λοιπόν, ο ένας ακουμπά στη πλάτη του άλλου. Νιώθουμε πως ανήκουμε στη ίδια κοινωνία. Πλαταίνουμε τον κόσμο μας ανακαλύπτοντας πως υπάρχουν και άλλες συνειδήσεις. Κοιταζόμαστε με ένα πλατύ χαμόγελο. Σαν τους απελευθερωμένους φυλακισμένους που τους αφήνει εμβρόντητους η απεραντοσύνη της θάλασσας.
Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ, «Η Γη Των Ανθρώπων», Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος, 1989.
∗Συνεγείρει= ξεσηκώνει, κινητοποιεί.
Παρατηρήσεις
ΘΕΜΑ 1
Α1. Ποιοι είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή επαγγέλματος με βάση το κείμενο; Να αναπτύξετε την απάντηση σας σε 70-90 λέξεις.
Μονάδες 15
Εναλλακτικά
Α2. Να δώσετε τον χαρακτηρισμό «Σωστό» ή «Λάθος», ανάλογα με το αν αποδίδουν το νόημα του κειμένου σωστά ή όχι, σε κάθε μία από τις διατυπώσεις που ακολουθούν.
- Η κλίση του νέου είναι ο βασικότερος παράγοντας στην επιλογή επαγγέλματος.
- Το επάγγελμα το ασκούμε για λόγους επιβίωσης.
- Στο παρελθόν η αλλαγή επαγγέλματος ήταν πραγματικότητα.
- Ο νέος πρέπει να αγαπήσει αυτό που θα κάνει.
- Οι σχεδιαστές αυτοκινήτων βρίσκουν δουλειά στην Ελλάδα.
Μονάδες 5
Α3. α) «Κλείνοντας, θα πρέπει να σημειωθεί κάτι πολύ σημαντικό, το οποίο μερικές φορές χάνεται μέσα στους τόσους παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη…».
Να βρεθεί το είδος της σύνταξης και να μετατραπεί στο άλλο είδος. Τι παρατηρείτε;
Μονάδες 5
β) Πως επιτυγχάνεται η συνοχή μεταξύ των περιόδων της 1ης παραγράφου;
Μονάδες 5
ΘΕΜΑ 2
Β1. Να γράψετε μια ομιλία προς τους συμμαθητές σας όπου θα αναφέρεστε στους τρεις βασικότερους παράγοντες που, κατά τη γνώμη σας, θα έπρεπε να σας επηρεάζουν στην επιλογή επαγγέλματος. Με ποια κριτήρια πιστεύετε ότι οι σημερινοί νέοι κάνουν την επιλογή τους;
Μονάδες 30
ΘΕΜΑ 3
Γ1. α) Στην παράγραφο «Δοκιμάζουμε… πλούτη τους» υπάρχει μια αντίθεση. Βρείτε την και εξηγείστε για ποιο λόγο τη χρησιμοποιεί.
Μονάδες 15
β) Ποιο σχήμα λόγου χρησιμοποιείται σε καθένα από τα παρακάτω αποσπάσματα;
- … αυτά τα δέντρα, τα λουλούδια, οι γυναίκες, τα δροσερά χαμόγελα χρωματισμένα από τη ζωή που μας χαρίζει η αυγή …
- Φωτισμένο χαλί της άμμου.
- Σαν τους απελευθερωμένους.
Μονάδες 5
ΘΕΜΑ 4
Δ1. Ο συγγραφέας στο κείμενο υποστηρίζει ότι οι αναμνήσεις είναι αυτές που μένουν στον άνθρωπο και ότι είναι το σημαντικότερο όφελος από την εργασία του καθενός. Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με αυτή την άποψη; Για εσάς ποιο είναι το σημαντικότερο όφελος που απορρέει από την εργασία; (100-200)
Μονάδες 15
